فرناندو پسو، شاعر بزرگ پرتغال، معتقد بود «من»های بسیاری در او هست. یکی از این «من»هایش دکتر ریکاردو ریش بود؛ پزشکی که نه ماه بزرگ‌تر از خود پسوا بوده! ساراماگو در این رمانش این ریکاردو ریش را به چنان شخصیتی تبدیل می‌کند که واقعی‌تر از هر شخصیت واقعی می‌شود. او تصویر بسیار زنده‌ای از اوضاع سیاسی در دهه‌ی ۱۹۳۰ و ظهور فاشیسم را هم در قالب این رمان به نمایش می‌گذارد؛ رمانی که بدون شک شاعرانه‌ترین و با تکنیک‌ترین رمانی که او نوشت.
میرزا محمدعلی محلاتی در 23 سالگی، سفر هیجده سالۀ خود به دور دنیا و سراسر ایران را آغاز کرد و به همین خاطربه حاجی سیاح معروف شد. این کتاب شرح خاطرات اوست که به زبانی شیرین نوشته شده است. این کتاب بر اساس نسخۀ سال 1346 منتشر شده است.
مقصود از تأليف اين كتاب نماياندن ايران باستان است آن‌گونه كه بوده يعنى به طورى كه از نوشته‌هاى مورخين قديم و اسناد تاريخى ملّى ما و حفريّات و اكتشافات در امكنه تاريخى و تتبّعات محقّقين جديد برمى‌آيد در نيل به مقصود مذكور مابين تفصيل و اختصار حدّ وسط اختيار شده زيرا تصور مى‌شد كه اطناب كلام براى بيشتر خوانندگان ملال‌آور باشد و اختصار، مقصود را حاصل نكند با وجود اين نظر، نگارنده سعى كرده كه از مطالب عمده يا جالب توجه چيزى ناگفته نماند.
از مقدمۀ اثر
هاوارد فاست، نویسنده رمان‌های اسپارتاکوس و مزدور، در کتاب فرزند نیل (Moses, Prince of Egypt) سال‌های اولیه زندگی حضرت موسی را قبل از ورود به قصر فرعون تا زمانی که به مقام پیامبری نائل می‌شود روایت می‌کند. حضرت موسی در دیدگاه این نویسنده آمریکایی، جنگجویی آزادی‌بخش است که از مقامش به عنوان شاهزاده دست کشید و با سرسختی مردمش را از بردگی رها کرد. فاست که به دلیل مهارتش در داستان‌سرایی تحسین شده، این بار هم مهارت خود را در به تصویر کشیدن شخصیتی مقدس به نمایش گذاشته و خواننده را به قصر خاندان سلطنتی رامسس دوم دعوت می‌کند.
آیا جای تعجب دارد که روان ملتی که چنین با ادبیات خود، به‌ویژه شاهنامه و گلستان و دیوان خواجه درآمیخته، در رؤیاهایش که شاهراهی به‌سوی ناخودآگاه هستند، از این گنجینۀ عظیم و یگانه برخوردار شود؟
از پیشگفتار نویسنده
دو نوزاد پسر در یک روز در دو خانواده پای به جهان می گذارند. خانواده ی فقیر از تولد نانخواری دیگر سخت خشمگین است و خانواده ی شاهی که سال هاست در انتظار تولد فرزندی پسر است، سراسر انگلستان را آذین می بندند و تولد ولیعهد را جشن می گیرند. این دو کودک که شباهت خارق العاده ای به یکدیگر دارند در دیداری کوتاه، از روی کنجکاوی جامه هاشان را عوض می کنند… شاهزاده جای گدا را می گیرد و گدا ساكن قصر می شود…
این کتاب رمانی تاریخی است که به روایت مهاجرت ابوحامد محمد غزالی متکلم و فقیه ایرانی است که یکی از بزرگترین مردان تصوف سدهٔ پنجم هجری بود می‌پردازد و ضمن بیان داستان اصلی به خلق تصویری از اوضاع تاریخی، شرایط ناعادلانه حاکم بر جامعه آن دوران، دستاوردهای علمی غزالی، ستایش انسانیت و آزادگی روی می‌آورد.
سرگذشت نیكلای دوم آخرین تزار روسیه و همسرش الكساندرا كه بر یك صد و سی میلیون نفر از مردم روسیه ی آن زمان سلطنت می كردند از حیرت انگیزترین و عبرت آورترین سرنوشت های تاریخ بشر است.
رابرت ماسی نویسنده ی آمریكایی برای تألیف كتاب مذكور دست به تحقیقی كامل، جامع و دقیق زده و در شرح زندگی نیكلای دوم و همسرش و نگارش شرح حال این دو، فقط به خاطرات و یادداشت های كسانی مراجعه كرده كه تماس مستقیم با امپراتور و همسرش داشته اند.
شب زمان ایده‌آلی برای شروع سفری طولانی، آن هم به تنهایی، نیست ولی تو به‌شدت مشتاق فراری، فرار از نیاگارای جنوبی! هوای این‌جا برایت سنگین است و نفس‌کشیدن مشکل! چرا؟ چون در این‌جا سر سوزنی بیشتر با کشته‌شدن فاصله نداشتی. از شدت لگدکوب‌شدن نزدیک بود از هوش بروی. آنگاه که نقش زمین شدی و پوتین‌های سنگین برادرت سر و گلو و پایین‌تنه‌ات را خرد می‌کردند او شاید داشت دقیقاً ادای کسانی را درمی‌آورد که در زندان همین بلا را بر سرش آورده بودند.
“سیمای زنی در میان جمع” شاهکار بی بدیل هاینریش بل است که برای او جایزۀ ادبی را به ارمغان آورد. در این رمان پر حجم، بل یک زن را در مرکز روایت خود قرار داده و از طریق زندگی او در زمان های مختلف از جوانی تا میانسالی، ما را به آلمان روزگار جنگ و پس از آن می برد.
بل استادانه با برش های زمانی که روش خاص او در قصه گویی است، نکبت و رذالت جنگ را به زیبایی بر ما آشکار می سازد. او استادانه از سیر زندگی نقبی بر سقوط اخلاقی و اجتماعی آدم‌ها می زند که چگونه در شرایط دشوار در ورطۀ ویرانی در می افتند. “سیمای زنی در میان جمع” رمانی است شگفت آور، جذاب و بسیار خواندنی.