میرزا

کسی در من همه چیز را خواب می‌بیند

مهرداد عسگری

 

درست نمی‌دانم این داستان داستانِ واقعیِ زندگیِ نویسنده‌اش بوده یا همه‌اش را از خودش درآورده. می‌دانید که الان نویسنده مرده است و در دنیای مرده‌ها هم هیچچیز قطعیت ندارد. می‌شود داستان واقعی باشد، می‌شود هم نباشد. اصلاً الان که اینها را می‌گویم، نمی‌دانم خودم کیستم. گل‌فروشم یا نویسنده یا میخک یا میرزافتحعلی‌خان. بهتر است دیگر کنجکاوِ اینها نباشیم. شمای خواننده هم هیچ‌وقت مثلِ نویسنده کنجکاوِ گذشتۀ خود نشوید. یک بار آمدیم و در گذشتۀ شما هم خبری بوده و تا باخبر شوید، ژن‌هایتان هم فعال شوند. هرچه از گذشته کمتر بدانید، مصون‌ترید. گذشته همان کلتِ گلاک 19 اتریشی است که سایه‌اش سال‌ها زیرِ چانهتان را قلقلک می‌دهد و منتظر است کی انگشتتان ماشه را بچکاند.

ادامه خواندن ←

حلبی

یاشار کمال

پری اشتری

حلبی بعد از اینجه ممد دومین اثر یاشار کمال است که به زبانهای مختلف ترجمه شده است. ماجرای حلبی به وقایع سیاسی و اجتماعی ترکیه در دهه های هفتاد و هشتاد اشاره می کند که هم سرآغاز تحول است و هم در ادامه جنگ قدرت. گرچه سیاستمداران جوان بر سر کار آمده اند، جناح های چپ و راست افراطی هنوز در کشاکش اند و شکاف طبقاتی بیداد می کند. حلبی داستان بخشداری جوان و تحصیلکرده است که می خواهد وضعیت اسفناک قصبه را سامان دهد، اما نیت خیر او با منافع ملاكان جمع پذیر نیست و از همه بدتر، ستمدیده که رهایی خود را آرزو می کند و فریاد می کشد عملا خاموش است…

 

ادامه خواندن ←

حزب سوسیالیست و انتقال حکومت از قاجار به پهلوی

سید کمال الدین طباطبایی

یکی از جریانات مهم که در ایجاد نظام مشروطه شرکت داشت، جریان سوسیال دموکراسی بود. این جریان که ملهم از تحولات اروپا به‏ خصوص روسیه بود، خواستار اصلاح کلیۀ ارکان جامعه مطابق الگوی سوسیالیستی گردید. این جریان، مدتی پیش از پیروزی انقلاب مشروطه، بیشتر از طریق روشنفکران ایرانی حاضر در باکو، در میان اصلاح‏گران و انقلابیان ایرانی رسوخ یافت و اهداف و خواسته‏ های آن پس از سرنگونی استبداد صغیر، عمدتاً به ‏وسیلۀ کسانی که حزب دموکرات را تشکیل دادند، پیگیری شد.

ادامه خواندن ←

روس ها در ایران

رودی متی / النا آندری یوا

دکتر محسن عسکری جهقی

بی اعتمادی به غرب یکی از مؤلفه های بارز ژنتیک سیاسی روس هاست؛ گویی حقارتی تاریخی بر شانه های این مردمان در مواجهه با غرب سنگینی می کند؛ از این رو می کوشند آن احساس حقارت را با نگاهی برتری جویانه در مواجهه با همسایگان آسیایی و شرقی جبران کنند. روس ها در مواجهه با اروپاییان خود را اروپایی نمی پندارند، اما در مواجهه با کشورهای شرقی و آسیایی از موضعی بالا به پایین رفتار می کنند. از این رو، ملی گرایی روسی در نوع خود کم نظیر است، زیرا روسها نه خود را غربی میدانند و نه شرقی می پندارند؛ آنها روس اند. این امر شناخت روسیه را برای ما دشوار می کند. این کتاب در مطالعهای موشکافانه نقش دولت، سیاستمداران، بازرگانان، شخصیت های متنفذ، نظامیان، مهندسان و معماران روس را در ایران واکاوی کرده و می کوشد نور بیشتری بر همسایه شمالی بتاباند و شناخت و دانش انسان ایرانی را از روسیه ارتقا بخشد.

ادامه خواندن ←

دیوان اشعار ملک الشعرای بهار

ملک الشعرای بهار

بهار ادبیات فارسی را نخست نزد پدرش آموخت و از هفت سالگی آغاز به سرودن شعر کرد. بهار از چهارده سالگی به اتفاق پدرش در مجامع آزادی خواهان حاضر شد و به واسطه انس و الفتی که با افکار جدید پیدا کرده بود به مشروطه و آزادی دل بست و دو سال پس از مرگ پدرش در سال ۱۳۲۴ ه. ق که مشروطیت در کشور ایران مستقر شد و بهار بیست سال داشت در جمع مشروطه خواهان خراسان درآمد.»

بهار با دیگر شاعران روشنفکر عصر مشروطه به خصوص میرزاده عشقی دوستی و روابط صمیمانه و نزدیکی داشت و در ۱۳۰۳، در دوره نخست‌وزیری رضاخان به همراه عشقی و با همکاری او، مثنوی معروف «جمهوری نامه» را در مخالفت با جمهوری رضاخانی سرود.

بهار در سال ۱۳۳۲ (هجری قمری) به نمایندگی مجلس سوم شورای ملی از حوزه انتخابیه درگز انتخاب شد. یک سال بعد دوره سوم نوبهار را در تهران منتشر کرد و در ۱۳۳۴ (هجری قمری) انجمن ادبی دانشکده و نیز مجله دانشکده را بنیان گذاشت که به اعتقاد او مکتب تازه‌ای در نظم و نثر پدیدآورد.

هنر شاعری او را بعد از قصیده، باید در مثنویهای او دید، مثنویهای کوتاه و بلندی که شمار آنها به بیش از هشتاد می‌رسد. در این میان مثنویهایی که در بحر حدیقه سنایی یا شاهنامه فردوسی یا سبحه الابرار جامی سروده‌است بسیار جلب نظر می‌کند و در آنها از لحاظ شیوه گفتار به سبک این سه شاعر بسیار نزدیک شده‌است. بهار شاعری غزلسرا نبود و خود نیز چنین ادعایی نداشت. قصاید خود را به اقتضای طبع و غزلیات را بر سبیل تفنن می‌سرود. در میان غزلهای او نمونه‌هایی که بتوان آنها را از حیث مضمون با سروده‌های غزلسرایان معروف مقایسه کرد اندک است، هرچند از جنبه لفظی و  انسجام کلام بدان ایرادی نمی‌توان گرفت، جز آنکه در غزل نیز بر خلاف رسم متعارف، گاه به تصریح و گاه به کنایه، مضامین انتقادآمیز و شکوائیه و وطنی و سیاسی را نیز گنجانیده‌است. بهار در دیگر اقسام شعر نیز طبع آزمایی کرده و آثار ارزنده‌ای از خود به جا گذاشته‌است.

ادامه خواندن ←

دوران چرخ

دوران چرخ

آسیه نظام شهیدی

رمان فارسی

انتشارات نگاه

دوران چرخ داستان یک زندگی است. از جوانی تا میان سالی زنی که گرفتار چرخش روزگار شده و همانندِ گویی چرخیده است. آسیه نظام شهیدی رمانی نوشته که از روزهای پس از انقلاب، از جنگ، از عشق، از زندگی و از دربدری می گوید. تلخی روزگار که مثل شرنگی به کام قهرمانان قصه ریخته می شود و آن ها را در مسیر طولانی زندگی با خود می برد. نثر روان و پختۀ کتاب، خواننده را درگیر کرده و نمی تواند از خواندن تا انتها دست بکشد.

ادامه خواندن ←

دویدن در خیابان های پکن

دویدن در خیابان های پکن

شوزُ چن

ترجمۀ الهام سادات میرزانیا و رضوان زینلی

انتشارات نگاه

شو زُ چِن در سال ۱۹۷۸ در شهر دونگ خَی در استان جیانگ سو به دنیا آمد. او که فارغ التحصیل مقطع کارشناسی ارشد دانشکده ی ادبیات دانشگاه پکن است، رمان های زیادی نوشته که از آن جمله می توان به « پکن همچون دریا»، »به سوی شمال»، « دارالسلام»، «دویدن در خیابان های پکن» و «قصه های چینگ یون گو» اشاره کرد.

او جوایز ادبی بسیاری نیز دریافت کرده که جایزه ی ادبی جوانگ جونگ ون، جایزه ی بزرگ رمان رسانه های ادبی چینی و جایزه ی ادبی فِنگ مو از آن جمله اند. رمان « اگر برف سنگین راه را ببندد»، جایزه ی ادبی لوشون در دوره ی ششم در بخش رمان کوتاه را از آن نویسنده کرد، رمان کوتاه وی تحت همین عنوان نیز جایزه ی کتاب برتر چینی صدا و سیمای چین در سال ۲۰۱۶ را کسب کرد.

رمان « دارالسلام» او در سال ۲۰۱۴ جایزه ی پنجمین دوره ی ادبی لائو شُه، جایزه ی رویای عمارت سرخ در ششمین دوره و جایزه ی ادبی اولین دوره ی دانش سرای تِنگ شون را کسب کرد و از طرف « هفته نامه ی آسیا» در هنک کنگ به عنوان یکی از ده رمان چینی برتر سال ۲۰۱۴ معرفی شد. « هفته نامه ی آسیا» ی هنگ کنگ و»هفته نامه ی آینه « ی تایوان، رمان بلند « پکن همچون دریا» را به عنوان یکی از ده رمان برتر چینی در سال ۲۰۱۷ معرفی کرده اند.

او در حال حاضر معاون سردبیر مجله ی ادبی « ادبیات خلق» است و آثار او تا کنون به زبان های انگلیسی، آلمانی، ژاپنی، کره ای، ایتالیایی، مغولی، هلندی، روسی، عربی، اسپانیایی و غیره ترجمه شده است.

ادامه خواندن ←

حکایت قصر

حکایت قصر

محمدجواد مرادی‌نیا

انتشارات نگاه

“حکایت قصر” یک روایت دراز دامن است از یک بنا؛ قصری که در عصر قاجار تفرجگاهِ شکارِ شاهان بود و در زمان رضاخان زندان مخوف شهر شد.عجیب که تا پایان، نامش قصر ماند.
پشت دیوارهای این قصر، هزاران آزاده و صاحب اندیشه به بند کشیده شدند؛ هتک حرمت شدند؛ شکنجه و آزار دیدند؛آزاد شدند. اما قصر، زندان ماند؛ حتی تا سالیان سال پس از انقلاب. امروزه روز اما این بنا تغییر کاربری یافته، باغ موزه‌ای شده که مردم برای تفریح یا مرور تاریخ به تماشایش می‌روند.
“حکایت قصر” حکایت این بنا و زندانیان سیاسی آن در پنج دهه حکومت پهلوی است.

ادامه خواندن ←

گردباد شور جنون (سبک هندی و احوال و اشعار کلیم کاشانی)

محمد شمس لنگرودی

«گردباد شعر جنون» تحقیقی در چگونگی شکل گیری تاریخی «سبک هندی» و «بررسی اشعار و احوال کلیم کاشانی» است. به نظر مولف پیش از پیدایش شعر نو، نزدیک‌ترین شعر به زندگی روزمرۀ مردم شعرهای این سبک بود. کوشش مولف در کتاب حاضر بررسی عمدۀ نظرها و نظریات مولفان و مخالفان و رسیدن به درکی تاریخی از پیدایش سبک هندی به سبک اصفهانی نیز شهرت دارد.

ادامه خواندن ←

شعر دوره بازگشت (بررسی شعر دوره‌های افشاریه، زندیه و قاجاریه)

محمد شمس لنگرودی

«شعر دورۀ بازگشت» که به «مکتب بازگشت» شهرت دارد به قول نیما یوشیج محصول «عجز تاریخی» در دوره‌ای از فرهنگ و هنر ایران بود که از زوال صفویه تا بر آمدن مشروطیت را در بر می‌گیرد. در کتاب‌های متعدد تاریخی از این دوره سخن به فراوانی رفته است. یکی از تفاوت‌های عمدۀ کتاب حاضر با سایر نوشته‌ها، چگونگی شکل گیری شعر دورۀ بازگشت است. طی سه دوره- افشاریه، زندیه و قاجاریه – در این کتاب است. دورۀ بازگشت دوره‌ای بود که به قول ادوارد بروان از آرتور رمبو قاآنی را به ما تحویل داده است.

ادامه خواندن ←