در یکی از روزهای اوایل تابستان ۱۳۸۲ با علی اشرف درویشیان در نشر چشمه وعده دیدار داشتم. آن روز قرار بود درویشیان مرا به یکی دیگر از یاران مصطفی شعاعیان معرفی کند. به اتفاق قدم زنان راهی ساختمانی شدیم که در کوچه ای منشعب از خیابان فلسطین واقع شده بود. وقتی برای اولین بار با پرویز مختاری در دفتر کارش روبرو شدم سیمای مردی را دیدم که با موی سفید و سبیل معروفش همانند عارفی جلوه می نمود. این را در همان دیدار نخست به او گفتم، خندید و خاطره های از گذر عمرش تعریف کرد که بی ارتباط با تصور من نبود. در ادامه آشنایی با گذشته اش فراز و نشیب های زندگیش را تلفيق غریبی از مبارزه سیاسی، احساس مسئولیت در روابط اجتماعی و تلاش برای پیشرفت در زندگی شخصی یافتم، نمونه ای قابل توجه در میان سرنوشت هم نسلانش که کنش سیاسی هیچ گاه او را از احساس مسئولیت در محیط کار و خانواده باز نداشت.
«ناتسومه سوسهکی» از پیشگامان نهضت ادبی ژاپن بهشمار میرود که نویسندگان نامآشنایی نظیر یوکیو میشیما و هاروکی موراکامی از شیوۀ نگرش و برخورد او به ادبیات داستانی تأثیر پذیرفته و به ستایش آثار او پرداختهاند. سوسهکی در میان خوانندگان ایرانی با رمانهای «بوچان» و «کوکو» شناخته شده است. «من یک گربه هستم» نیز به مانند سایر آثار وی، برای انتقاد از کاستیهای جامعۀ ژاپن و رشد نامتوازن سرمایهداری در این کشور از بیانی طنزآلود و گزنده بهره برده است. نویسنده با طرح موضوع خلاقانۀ خود به بررسی اخلاق و فرهنگ طبقۀ متوسط ژاپن میپردازد و این وظیفه بر عهدۀ گربهای است که به عنوان قهرمان داستان، خود روایتگر این پیچیدگیها و مناسبات اجتماعی حاکم بر جامعۀ سنتگرای ژاپن است.
آثارهاینریش بل (۱۹۸۵ – ۱۹۱۷)، روایتی است از جنگ و تأثیر مخرب آن بر عشق، غرور و اخلاق. بل از ملالتها، پلیدیها و بی معنی بودن جنگ سخن میگوید. اما برخيز عشق من روزگار مردمانی است که در ویرانههای حاصل از جنگ به دنبال نشانهای برای باور مجدد به زندگی هستند. انزجار از جنگ و همذات پنداری با مصیبتهای آلمانِ خاکسترنشین، جایگاه بل را به عنوان یکی از نویسندگان بزرگ این کشور تثبیت نموده است. در بخشی از این کتاب میخوانیم: … چند هفته آخر مرتب تلاش میکردم از مردمی که از من میپرسیدند برای امرار معاش چه میکنم، بپرهیزم. اگر واقعاً ناچار میشدم اسمی برای حرفهام بگذارم، مجبور بودم واژهای را بر زبان بیاورم که آنان را سراسیمه میکرد. از این رو ترجیح میدهم از روشی نظری برای ثبت اعترافاتم بر کاغذ استفاده کنم.
داستان هایی که در این مجموعه خوانیم میان سال های 1947 و 1951 نوشته شده است. سال هایی که اروپا جنگی خانه بر انداز را پشت سر گذاشته و سراسر در بهت و حیرت فرو رفته بود. هاینریش بل در این داستان ها سر گذشت نظامیان و غیر نظامیان را روایت می کند که ناگهان خود را در دل وضعیتی یافتند که راه گریزی برای آن نبود. جنگ سرنوشت شومی بود که امید ها را در خود بلعید، اما بارقه های روشن نیز در میان داستان های این مجموعه سوسو می زنند.
چگونه از موسیقی لذت ببریم اثر زیگموند اسپات کتابی جامع و کاربردی است که زندهنام پرویز منصوری ترجمه و با افزودههایی آن را برای خوانندگان فارسیزبان خواندنیتر و جذابتر کرده است؛ بهگونهای که با گذشت بیشاز دو دهه از انتشار آن، همچنان موردتوجه و نیاز و علاقۀ هنرآموزان و دوستداران عرصۀ موسیقی است.
مؤسسۀ انتشارات نگاه در چاپ جدید این اثر کوشید تا با مساعدت ویراستاران، ضمن رفع ایرادهای چاپی نسخۀ پیشین، بدون آنکه به ساختار نثر مترجم گرانمایه خدشه وارد شود، با روزآمد کردن برخی واژگان عمومی و تخصصی، به خوانندگان جوان کمک کند تا از متن کتاب بیشتر بهرهمند گردند.
دوره ایران قبل از اسلام یا ایران قدیم را که تاریخ مختصر ایران تا انقراض ساسانیان است، حسن پیرنیا (مشیرالدوله) به رشته تحریر درآورده است. این بخش، از شکل جغرافیایی فلات ایران آغاز و با مطالبی درباره آمدن آریانها به فلات ایران، مذهب، اخلاق، خانواده، طبقات و شکل حکومتی آنها ادامه می یابد. مختصری از تاریخ ایلام، تاریخ آریانهای ایرانی، دوره و تمدن مادی، دوره اول پارسیها، قشون کشی اسکندر به ایران و انقراض سلسله هخامنشی، دوره مقدونی و یونانی (اسکندر و سلوکی ها)، دوره پارتیها، تمدن اشکانی، ساسانیان، نهضت عرب به طرف ایران، مذاهب دوره ساسانی از فصلهای بخش اول “تاریخ ایران” یعنی دوره قبل از اسلام است. دوره بعد از اسلام که از صدر اسلام تا انقراض قاجاریه را دربر می گیرد تالیف عباس اقبال آشتیانی است که در بخش نخست از صدر اسلام تا مغول، شامل فصول ظهور اسلام، خلفای راشدین، خلفای اموی، خلافت بنی عباس و بخش دوم “تاریخ ایران پس از اسلام” شامل فصول طاهریان و علویان طبرستان، دیالمه آن زیار، دیالمه آل بویه، صفاریان، سامانیان، غزنویان، سلاطین غور، سلاطین سلجوقی، اتابکان و خوارزمشاهیان است. قسمت بعدی از بخش “ایران بعد از اسلام” از تاریخ ایران قبل از صفویه آغاز و با فصول استیلای مغول، سیاست و آداب مغول، لشکرکشی هولاگو به ایران و انقراض خلافت عباسی، سلاطین مغول ایرانیان و سلطنت ایلخانان ادامه می یابد. اصل و نسب صفویه، سلطنت شاه عباس بزرگ، سلسله افشاریه، زندیه و قاجاریه و مشروطیت ایران از دیگر مطالب این فصل است.
داستان این کتاب سرگذشت یک جوان ایرانی به نام “پرویز” است که در سپاه لژیون خارجی فرانسه به عنوان یک چترباز خدمت میکند. ” پرویز” سالهای زیادی را با شرایط سخت سپری میکند تا این که روزی تصمیم میگیرد ماجراهای عجیب زندگیاش را از زمان سفر به فرانسه و ورود داوطلبانهاش به مدرسه چتربازی در قالب داستانی به زبان فرانسوی به رشتهی تحریر دراورد. ماجرا اینگونه آغاز میشود که یک شب ” پرویز” برای انجام مأموریتی غیرنظامی عازم هندوچین میشود اما هنگام پریدن از هواپیما چتر نجاتش به بدنهی هواپیما گیر میکند و …
آیا جای تعجب دارد که روان ملتی که چنین با ادبیات خود، بهویژه شاهنامه و گلستان و دیوان خواجه درآمیخته، در رؤیاهایش که شاهراهی بهسوی ناخودآگاه هستند، از این گنجینۀ عظیم و یگانه برخوردار شود؟
اهل کتاب، این نویسندۀ سختکوشِ پرکارِ بیقرارتر از پرگار را کمتر به شعر و شاعری میشناسند. با آنکه چهار دفتر شعر نیمایی و کهن __ که امیدوارم کهنه نباشد __ در طول پنجاه سال سروده و منتشر کردهام. با نامهای: 1. کتیبهای بر باد (پیام، 1350ش)، 2. زنده میری (قطره، چاپ اول و دوم 1386ش)، 3. آه و آیینه (قزوین، سایهگستر، 1387ش)، 4. دلرباعیها (مروارید، 1398ش) و دفتر پنجم یعنی نوسرودهها و نویافتهها آماده بود، که به پیشنهاد ناشرِ صدها دفتر و دیوان شعر، برادر دلبندم، جناب آقای علیرضا رئیسدانایی __ مدیر نشر نگاه __ کل شعرهای شصت سالهام را تدوین/ دیوان کردم و به آن انتشارات کوشا عرضه داشتم. من که امروز (اواخر مهرماه 1400ش) هفتادوشش سال دارم (متولد قزوین 12/1/1324ش) از شانزده سالگی شعرگونه میسرایم که رفتهرفته حرفهای شدهام.
در پاسخ به چرایی وقوع انقلاب 1357 و سیر حوادث ماههای آغازین آن که مورد توجه بسیاری از پژوهشگران و محافل سیاسی قرار گرفته است، بررسی مواضع و دیدگاههای جریانات اصلی سیاسی آن دورۀ تاریخی امری ضروری و اجتنابناپذیر است. در میان گروهها وسازمانهای سیاسیِ آن دوره، نقش سازمان چریکهای فدایی خلق ایران به عنوان شاخصترین جریان سیاسی چپ بسیار حایز اهمیت است. دسترسی به مواضع و دیدگاههای این جریانِ سیاسی از طریق بازخوانی اسناد و مدارک سازمانی به خوانندۀ کنجکاو و علاقمند به تاریخ معاصر کمک میکند تا شناختِ بیواسطهای از مواضع یکی از گروههای مهم سیاسی آن ایّام در روندِ حوادث ماههای آغازین انقلاب داشته باشد.