2023

کلودیوس جیمز ریچ که بود و چه کرد؟

کلودیوس جیمز ریچ (۱۷۸۷-۱۸۲۱) شخصیتی برجسته بود که در ابتدای قرن نوزدهم سهم قابل توجهی در زمینه‌های باستان‌شناسی، زبان‌شناسی و دیپلماسی داشت. ریچ که در دیژون فرانسه به دنیا آمد، فرزند سرهنگ جیمز کوکبرن بود و از سن کم استعداد خارق العاده ای برای زبان نشان داد. استعداد زبانی ریچ واقعاً فوق العاده بود. او به یونانی، لاتین، عبری، فارسی، سریانی، ترکی، عربی و چندین زبان اروپایی مدرن تسلط داشت که بسیاری از آنها را در دوران کودکی خود آموخت. این استعداد زبانی بعدها در تلاش های آینده او بسیار ارزشمند بود. ریچ در سن بسیار جوانی (۲۱ سالگی) به...

ادامه خواندن ←

هیملر به جای هیتلر

یولیان سمیونوف
محمد قراگوزلو

به جز پرنده‏ها و صاحب شیدای آنها، فقط گلدانِ علامتِ سلامتی ناظر پیکر بی‏جان پلیشنر بود. “هیچ‏کس با هیچ‏کس سخن نگفت.” نه بهار برن و نه گلدان ضامن جان پروفسور و نه پرنده‏ها. خون مرد برای نخستین بار سنگفرش خیابانی در برن را سرخ کرد. خون بر سختی سنگ لغزید و به خاک نرسید. تنها حافظه‏ی کوتاه پرنده‏گان رد خون را به خاطر سپرد و سبزی به زردی نشسته گلدانی که در نتیجه‏ی بی مبالاتی نازی‏ها چروکیده بود. پیرمرد پرنده‏فروش چشمان خود را مالید. باریکه‏یی از میان تالاب خون راه افتاد و در میان دو تکه سنگ پیچید. نه خروشید و نه جوشید. همانجا ماسید. باران که بارید دیگر کسی ندید در خیابانی خاموش شهری بی‏طرف انسان بی گناهی را کشته‏اند.

لحظات هفده‌گانه بهاری: معرفی کتاب «هیملر به جای هیتلر»

ادامه خواندن ←

دلتنگی‌های نقاش خیابان چهل‌وهشتم

جی.دی سلینجر
احمد گلشیری

دلتنگی‌های نقاش خیابان چهل و هشتم مجموعه‌ای از نُه داستان پرکشش، خواندنی، با مضامینی متنوع و البته ساختاری قرص و منسجم است.

هم خوانندۀ تفنن‌گرای ادبیات و هم علاقه‌مندان به داستان‌های خوش‌ساخت و تکنیکی مخاطبان آثار سلینجراند. و این جادوی داستان‌های نویسنده‌ای است که سالیان متمادی در انزوا زندگی کرد، بی‌هیاهو نوشت و مخاطبان پرشماری را در سراسر جهان مفتون داستان‌هایش کرد.

نُه داستان سلینجر هنوز از آثار پرفروش ادبیات داستانی و یکی از ده کتاب کلاسیک مدرن جهان است.

ادامه خواندن ←

عشق به زندگى

جك لندن
محمد نوذر

مجموعۀ قصه‌های کوتاه جک لندن، نویسندۀ آمریکایی که در سال 1907 منتشر شد، همچون دیگر آثارش سرشار از شور زندگی و علاقۀ نویسنده به طبیعت و نیروی مرموز آن است؛ طبیعت سخت و وحشی که انسان را در کام خویش می‌کشد، چشم‌اندازهای پوشیده از برف و قهرمانان شکست‌خورده‌ای که سودای برخاستن و کامیابی دارند.

کتاب عشق به زندگی نه قصۀ کوتاه است که در دو بخش مختلف سامان یافته است. این قصه‌ها بازتاب تجربیات زیستۀ نویسنده از سفرهایش به قلمروهای شناخته و ناشناخته است.

 

ادامه خواندن ←

تيره‌بختان جامعه

جك لندن
اصغر مهدی‌زادگان

«تیره بختان» جامعه نوشته‌ی جان لندن(۱۹۱۶-۱۸۷۶) نویسنده سوسیالیست آمریکایی است. این اثر از دو بخش اصلی تشکیل می‌شود. قسمت اول همان کتاب«تیره بختان» جامعه است و قسمت دوم آن به چهار داستان کوتاه از جک لندن درباره آلاسکا و اسکیموها اختصاص دارد.آثار او مانند«آوای وحش» و«گرگ» دریا با استقبال خوانندگان روبرو شد. او از نخستین نویسندگان آمریکا بود که از راه نوشتن به ثروت زیادی دست یافت. این اثر شرح سفر تحقیقاتی جک لندن به منطقه فقیرنشین شرق لندن در لباس مبدل است. او برای اینکه تجربه دست اولی از زندگی فقیرانه طبقه زیردست انگلیس به دست بیاورد خود را به جای یک بی‌خانمان جا می‌زند و چند روزی را با بی‌خانمان‌ها و فقرای لندن می‌گذراند. گزارشی که او از این زندگی نکبت بار ارائه می دهد دادنامه ای بر علیه جامعه سرمایه سالار آن دوران است. البته در انتها، وی برای رفع مشکل این نگون بختان راهکار خاصی ارائه نمی کند و فقط به محکوم کردن ثروتمندان می‌پردازد.

ادامه خواندن ←

مادرم دوبار گریست

 ابراهیم یونسی

« نازی ، آن کارد را بیار ..شیرو ، تو هم اول این چائی‌هایی را که نازی ریخته بگذار رو سینی -قندان هم بگذار … ببر خدمتشان … اول یک دور چای بخورند … بعد هم اینها را ببر … » آه ، حسابی خجالت داده بود ! -دو پیاله ماست ، پنیر ، ترشی ، خربزه ، یک ظرف دوغ خنک !
اینها را با صدای بلند می گفت ، طوری که آنها بشنوند و می‌شنیدند . وقتی آمدم تو دیدم قند تو دلشان آب شده است : تمام صورتشان خنده بود ، و باز خنده … مادرم در چشم بهم زدنی به قیژوقاژ باروکه پایان داد ؛ معطل پرکندنش هم نشد ، پوستش را قلفتی درآورد ، و تند تند پاکش کرد ، و انداختش تو تاوه -و راهرو پر شد از بوی معطر روغن و سرخ کردنی . چای را جلوشان گـذاشـتم.داشتند زیر لبکی به ترکی چیزهایی به هـم می‌گفتند -وقتی آمدم تو صحبتشان برید ، اما انگار دنبال چیزی بگردند با نگاه جست و جو میکردند…

 

ادامه خواندن ←

تاریخ پانصدسالۀ خوزستان

احمد کسروی

کسروی در کتاب پیش‌ رو تاریخ پانصد سالۀ خوزستان را به تصویر می‌کشد؛ شهری با آب‌و‌هوایی گرم و طاقت‌فرسا که جنگ‌ها، حوادث و شورش‌هایی فراوان دیده است، سرزمینی که در آن افرادی بسیار روی کار آمده‌اند، حکومت کرده‌اند و به رسم روزگار از پای افتاده و جای خویش را به دیگری سپرده‌اند. این کتاب روایتی است از شکل‌گیری مشعشعیان، کعبیان و پیشامدهای دیگری که در سرزمین خوزستان به وقوع پیوسته است.

ادامه خواندن ←

سفرنامۀ کلودیوس جیمز ریچ

کلودیوس جیمز ریچ
فرامرز آقابیگی

یادداشت‏‌های «کلودیوس جیمز ریچ» در برخی موارد مانند وبای شیراز، از تک‌‏نگاری‌‏های دقیق و شاخصی است که به وسیلة آن به‌خوبی از ترس و وحشت مردم و بی‌عملی حاکمان مطلع می‌‏شویم. او در روزگار شیوع بیماری، شاهد احوال مردم بوده و روزبه‌روز گزارش بیماری را هرچند موجز یادداشت کرده و حتی برای حمایت از آنها در شهر مانده است؛ درحالی‏که والی و وزیر به جای ساماندهی امور، گریخته‌ و شهر را به امان خدا سپرده‌‏اند!

شاید گزاف نباشد اگر بگوییم ریچ در ثبت مشاهدات و گزارش سفر خود، همچون بیهقی دیده‌‏هایش را با جزئیات نوشته است. او از کنار هیچ چیز بی‌توجه رد نشده و همه‌چیز از نظر او اعم از ماسه‌‏سنگ، رودخانه، تپه، دشت، کوه، اماکن تاریخی، عتیقه‏‌ها، نسخ خطی، کتیبه‏‌ها، جهات جغرافیایی، نوع بادها، محصولات، اسامی همراهان، دمای هوا، حالات و روحیات نزدیکان و … درخور اهمیت و شایستة توجه بوده است.

«کلودیوس جیمز ریچ که بود و چه کرد؟»

ادامه خواندن ←