تاریخ عالم آرای عباسی
اسکندر بیگ ترکمان
به کوشش فرید مرادی
تاريخ عالم‌آراى عباسى از مهمترين منابع عصرى درباره تاريخ صفويه و به‌ويژه دوران پادشاهى شاه‌عباس اول است. نويسنده اين اثر اسكندربيك تركمان منشى كه در دوران پادشاهى شاه‌عباس وقايع‌نويس دربار و همراه او در تمام مراحل پادشاهى‌اش بوده توانسته شرح مفصلى از دوران پر فراز و فرود زندگى اين پادشاه به‌دست دهد، اگرچه هيچگاه واقعه‌نگارى بى‌طرف نبوده است، اسكندربيك خود از طايفه تركمانان بوده كه در دوره صفويه از طوايف مهم و صاحب منزلت و اعتبار بودند، خود نويسنده درباره دوران جوانى‌اش در همين اثر چنين مى‌نويسد: «در اوان نشأه جوانى به اغواى كوته‌خردان دنياپرست خود را از اكتساب علوم متداوله كه طبيعت به آن راغب و آشنا شده بازآورده، هوس علم سياق نمودم و مدتى بدان شغل ناتمام بى‌سرانجام پرداختم. چون در آن فن به اعتقاد ناقص خود فى‌الجمله رتبه كمال يافتم و برخى از اوقات شريف را به مهمات ارباب دولت مصروف ساختم عقل دورانديش مرا از سكر خواب غفلت بيدار ساخت، با خود گفتم كه اين شغل خسيس كه اختيار كرده‌اى تو را از دريافت فضل و كمال به صد مرحله دور انداخت، تو كه در بحر مواج معانى شناورى كردى چرا به طريق معركه‌آرايان عام فريب صورت‌پرست باشى، چون نيك تأمل نمودم خلاصه اوقات به بطالت گذشته بود و شخص طبيعت قرين يأس و ندامت گشته، چون گاهى به صحبت فيض‌بخش بعضى اعزه كه جامع فنون قابليت و استعداد بوده از علم انشاء بهره تمام داشتند فايز مى‌شدم و در اوقات هصحبتى سخنان سودمند شيرين و نكات دلپذير رنگين را كه به نظم و نثر ترصيع داده به قلم زرنگار انديشه در صفحه بيان مى‌نگاشتند، مشاهده مى‌نمودم طبع دريوزه‌گر بدان شيوه ستوده رغبت نموده، آن هوس در دلم پديد آمد.
قصه های بابام
ارکسین کالدول
ترجمه احمد شاملو
این کتاب از 14 داستان به هم پیوسته تشکیل شده است که عنوان برخی از آنها عبارتند از ناقوس عروسی، بزها روی بام، گوساله کوچولو، مهمان شبانه و قصه خروس بابام.
داستانهای این کتاب از زبان یک نوجوان روایت می‌شود و شامل حکایتهایی است که بر وی و پدر ندانم‌کارش می‌گذرد؛ در اغلب داستانها، پدر که نمونه یک آمریکایی شهرستانی اوایل قرن بیستم است با زرنگ‌بازیها و دوز و کلکهایش سعی می‌کند از راه میان‌بر زودتر به پول و پله برسد اما در نهایت رسوا می‌شود و دردسری جدید به وجود می‌آید.
ارسکین کالدول نویسنده برجسته آمریکایی در سال 1903 متولد گردید. در کودکی همراه پدر و مادر و خانواده خویش به آمریکا مهاجرت کرد. در این کشور بود که او توانست ذوق ادبی خود را بیازماید و موفقیت های شایان و قابل توجهی کسب نماید. او از دو دانشگاه مشهور «پنسیلوانیا» و «ویرجینیا» دانشنامه گرفته است. در جوانی مدتی به آمریکای مرکزی سفر کرد و وقت خویش را به ولگردی و کارهای گوناگون ازقبیل خبرنگاری و بازی فوتبال حرفه ای گذراند. هر روز به کار جدیدی دست می زد ولی در هیچ یک از شغل هایی که پیشه خویش ساخت موفقیت قابل توجهی کسب ننمود تا دوباره به اتازونی بازگشت و این بار تصمیم گرفت که نویسنده شود. بدین جهت آغاز مطالعه کرد و مدت های مدید نیز به آثارش توجهی نشد، تا عاقبت و به تدریج بر اثر نوشتن تعداد زیادی داستان و مقاله در روزنامه های مختلف مشهور شد و آثارش مورد توجه و قبول مردم واقع گردید. کالدول ازجمله نویسندگان آمریکایی است، که ادبیات قرن بیستم را آن طور که باید ترقی دادند. آثارش همه مملو از ریشخند و طعنی است که طبقه مخصوصی از اجتماع را مورد تحقیر قرار می دهد. این طبقه در کتاب های کالدول آدم هایی هستند که وجود دیگران را برای آسایش خویش ناچیز می شمرند.
تنهایی
بن‌لازار میجوسکوویچ
مترجم حسین گلشاهی
انزوای وجودی حتی با زیستن در کنار دیگران همچنان پرناشدنی باقی می‌ماند. هر یک از ما به تنهایی وارد جهان هستی می‌شویم و البته باید به تنهایی نیز از آن خارج شویم. «کتاب میجوسکوویچ کمکی نظرورزانه و برانگیزاننده به حوزه‌ای مطالعاتی است که تاکنون نادیده گرفته شده است؛ تنهایی. تقریر او از ریشه‌های فلسفیِ تنهایی برای درمانگران و همچنین فیلسوفان، پربهره است. این کتاب را به همۀ کسانی که به حوزۀ روان‌درمانی وجودی علاقه‌مندند، توصیه می‌کنم.»
اِروین یالوم، نویسندۀ کتاب روان‌درمانی اگزیستانسیال
خاطرات حاج سیاح
محمدعلی سیاح
به کوشش حمید سیاح و به تصحیح سیف‌الله گلکار
میرزا محمدعلی محلاتی در 23 سالگی، سفر هیجده سالۀ خود به دور دنیا و سراسر ایران را آغاز کرد و به همین خاطربه حاجی سیاح معروف شد. این کتاب شرح خاطرات اوست که به زبانی شیرین نوشته شده است. این کتاب بر اساس نسخۀ سال 1346 منتشر شده است.
نان و شراب
اینیاتسیو سیلونه
رضا ستوده
نان و شراب یکی از شاخص‌ترین رمان‌های قرن بیستم است؛ رمانی گرم و گیرا دربارۀ به قدرت رسیدن فاشیسم در ایتالیا و ظهور رژیمی که با قلدری و زورِ برهنه پا بر آزادی و زندگی مردم می‌گذارد.
داستان در دوران حکومت موسولینی اتفاق می‌افتد. دورانی که فقرا، مستمندان، دهقانان و روستائیان با بدبختی و مصیبت روزگار می‌گذرانند. از سویی کلیسا که به دولت فاشیستی موسیلینی یاری می‌رساند، با ترویج باورهای خرافی مردم را ساکت نگه داشته است، اما قهرمان رمان اینیاتسیو سیلونه تلاش می‌کند مردم را بیدار کند. روحیه مقاومت شخصیت‌های این رمان در برابر ظلم و بلایای فاشیسم نشان می‌دهد که چگونه روحِ ناسور و ستم‌کشیده ملت ایتالیا در دوران حکمرانی فاشیست‌ها آنچه را نشدنی به نظر می‌آید شدنی می‌کند، آن هم با دستانی خالی.
اینیاتسیو سیلونه یکم مه ۱۹۰۰ در ایتالیا به دنیا آمد. دوران کودکی‌اش در فقر سپری شد و در زلزلۀ سال ۱۹۱۵ ایتالیا پدر، مادر و پنج برادرش را از دست داد. او سال ۱۹۲۱ مبارزه علیه دولت موسولینی را آغاز کرد. رمان نان و شراب نخستین بار در سال 1936 زمانی که سیلونه در سوئیس دوران تبعیدش را می‌گذراند منتشر شد.
سفرنامۀ کلودیوس جیمز ریچ
کلودیوس جیمز ریچ
فرامرز آقابیگی
یادداشتهای «کلودیوس جیمز ریچ» در برخی موارد مانند وبای شیراز، از تکنگاریهای دقیق و شاخصی است که به وسیلة آن به‌خوبی از ترس و وحشت مردم و بی‌عملی حاکمان مطلع می‌شویم. او در روزگار شیوع بیماری، شاهد احوال مردم بوده و روزبه‌روز گزارش بیماری را هرچند موجز یادداشت کرده و حتی برای حمایت از آنها در شهر مانده است؛ درحالیکه والی و وزیر به جای ساماندهی امور، گریخته و شهر را به امان خدا سپردهاند!
شاید گزاف نباشد اگر بگوییم ریچ در ثبت مشاهدات و گزارش سفر خود، همچون بیهقی دیدههایش را با جزئیات نوشته است. او از کنار هیچ چیز بی‌توجه رد نشده و همه‌چیز از نظر او اعم از ماسهسنگ، رودخانه، تپه، دشت، کوه، اماکن تاریخی، عتیقهها، نسخ خطی، کتیبهها، جهات جغرافیایی، نوع بادها، محصولات، اسامی همراهان، دمای هوا، حالات و روحیات نزدیکان و … درخور اهمیت و شایستة توجه بوده است.
آشيان عقاب
هاورد فاوست
ترجمۀ ابراهیم یونسی
… آشیان عقاب، رمانی است اثرگذار از کنستانس هون که به گونه‌ای شگفت تصویری از اروپای عصر روشنگری، دوران رشد اندیشه و عصر درک مقام اجتماعی زن در چنین برهه از تاریخ اروپا را رقم می‌زند. شخصیت اصلی رمان فراولاین دوشیزه‌ای است که پدر و مادرش را از دست داده و برای دوام زندگی ناچار است دعوت مادربزرگ اتریشی‌اش را بپذیرد.
حالا نه! اینجا نه!
اری د لوکا
ترجمۀ نهال محذوف
این نخستین کتاب کوتاه و پرمحتوای «اری د لوکا» هر عبارتش نکاتی تأثیرگذار و به‌یادماندنی دارد؛ و این نشانه‌ای است بر وجود نویسنده‌ای واقعی و لحنی که به‌محض تشخیص، دیگر هرگز مخدوش نمی‌شود و نگاهش یکپارچه و یکدست است و می‌داند چطور بر افکار و احساسات تأثیر بگذارد. در این داستان حافظه تسلای خاطر نیست، بلکه خود امری غم‌افزاست و فاصله‌های پرنشدنی زمان میان راوی و ماجرا، بازی بیرحمانه‌ای به‌راه می‌اندازد. صفحات کتاب مثل نوری سفید و شدید است که از پسِ ابرهای بلند می‌تابد، همان نوری که قهرمان فیلم توت فرنگی‌های وحشی برگمان، پدر و مادرش را در آن می‌دید؛ در جوانیشان، نشسته بر ساحل دریاچه، چوب ماهیگیری در دست و منتظر صید ماهی. خواندن این کتاب یادآور لحظاتی است از دوران کودکی در ناپل که برای همیشه از دست رفته است و مرا دوباره به یاد آن تصویر ویران‌کننده‌ای انداخت که با صراحت و شفافیتی مطلق از درد و رنج زندگی می‌گوید، رنجی که همه چیز را پاک می‌کند و ما را با خود و گذشته‌مان بیگانه می‌کند.
«رافائله لاکاپریا، نویسنده و فیلمنامه‌نویس ایتالیایی»
ایران و بابر (نزدیکِ انتشار)
ویلیام ارسکین
ذبیح الله منصوری
کتابی که اینک به‌دست خواننده می‌رسد شرح‌حالی است از «بابر» سلسلۀ زمامداران مسلمان هندوستان که مورخان مغرب‌زمینی آنها را سلسلۀ مغول‌های هندوستان می‌خوانند. شاید این اولین بار باشد که شرح‌حالی با این تفصیل به زبان فارسی از بابر منتشر می‌شود و پس‌از اینکه بابر و فرزندان او در هندوستان زمامداری کردند شرح‌حال مؤسس سلسلۀ بابری و فرزندان او چندان توجه مورخان فارسی‌زبان را جلب نکرد تا اینکه راجع به سلاطین مغول هندوستان از نسل بابر تاریخی مشروح بنویسند. درصورتی‌که قسمتی از شرح‌حال مؤسس سلسلۀ بابری، به‌طوری‌که در همین کتاب می‌خوانیم، با تاریخ ایران در آغاز قرن دهم هجری تماس نزدیک داشته و پس‌از اینکه سلسلۀ بابری در هندوستان مستقر شد عده‌ای از فضلا و به‌خصوص شعرای ایران به هندوستان رفتند و بعضی از آنها مقیم آن اقلیم شدند. مع‌هذا تاریخ زندگی بابر و فرزندان او، به‌طوری‌که گفته شد، زیاد مورد توجه مورخان ایرانی قرار نگرفت.
