کتاب پیش رو تاریخچه مختصر نفت است، با رویکرد واقعبینانه نویسنده. در این اثر تحولات و رخدادهای مربوط به نفت در منطقه خاورمیانه از سال ۱۹۱۸ تا به امروز توصیف و تحلیل شده و تلاش شده اثبات شود جنگهای به اصطلاح نفتی در ابتدا هرگز بر سر نفت نبوده، بلکه هر آنچه اتفاق افتاده حاصل رقابت های شرکتهای نفتی بوده و همانا دولتهای صاحب منابع نفتی بازیچه سیاستمداران انگلیس، ایالات متحده، فرانسه، روسیه و در دورهای آلمان و ایتالیا بودهاند. این کتاب علاوه بر اینکه تاریخچه مختصری از تأثیرات امپراتوریهای نفتی و ایجاد شرایط آنارشیستی پیش رو میگذارد، ذره بینی بر شناخت تاریخ کشورهای نفت خیز، به ویژه ایران، است.
ارسطو پس از مطالعه تعدادی از قوانین اساسی و نظری دولت شهرها، آنها را براساس معیارهای مختلفی طبقهبندی کرد. در یک سو قوانین اساسی واقعی (یا خوب) قرار دارند که به دلیل هدف آنها که خیر عمومی است خوب تلقی میشوند و در طرف دیگر قوانین اساسی منحرف است، زیرا فقط سعادت بخشی از جامعه را هدف قرار میدهند. واژه سیاست (politics) مشتق از واژه یونانی پولیس (polis) است و به دولت شهرها اشاره دارد. به عقیده ارسطو «انسان حیوان سیاسی است» و بالاترین سطح جهان سیاست پولیس است؛ بنابراین برای یک زندگی خوب و مرفه ضروری است که شهروند یک دولت شهر بود. ارسطو سیاست را در شش بخش و هشت کتاب نگاشته و در آن به موضوعات خانواده، تدبیر منزل، بندگی، مالکیت، زناشویی، نظریات افلاطون و نقد حکومت های اسپارت و کرت و کارتاژ، قانون اساسی و مسائل مربوط به آن، انواع گوناگون دموکراسی، الیگارشی، جمهوری یا حکومت حد وسط میان آن دو، علل انقلابها در حکومتها، روش تشکیل دموکراسیها، الیگارشیها، و روش پایدار داشتن آنها و حکومت کمال مطلوب می پردازد.
پرسش محوری کاتسکو در کتاب اهريمنان نئولیبرالیسم این است: چگونه میتوان از قسمی الهیات و به ویژه الهیات «سیاسی» در رابطه با نئولیبرالیسم سخن گفت؟ آیا این نظام منحصرا دلمشغول دغدغههای اقتصادی و بازار آزاد نیست؟ پاسخ کاتسکو روشن است: خیر. با ارائه تعریفی جدید و عامتر از خود حوزۀ «الهیات سیاسی» به مفهوم مطالعه نظامهای مشروعیت و بازصورتبندی نئولیبرالیسم به مثابه پارادایم الهیاتی، دوگانههای متعارف الهیاتی/سکولار و نیز اقتصادی/سیاسی در قامت دوگانههایی کاذب به کناری رفته و با نظمی مواجه میشویم که محدود به عدم دخالت دولت در اقتصاد نیست، مانند آنچه در فن بیان سطحی لیبرتارین ادعا میشود و تلاشها برای مقابله با این نظام از طریق تقویت سیاستگذاری دولتی نظیر نئوفوردیستهایی مانند سندرز آن را بازتولید میکند، بلکه با چارچوببندی مجدد هر دو قلمرو اقتصادی و سیاسی بر همه حوزههای حیات اجتماعی – نه فقط دولت و اقتصاد، بلکه دین، ساختار خانواده، اعمال جنسی، روابط جنسیتی و نژادی سازی- به وسيله منطق اهریمنانگاری حکم می راند.
شاید از نظر برخی نسبت دادن عنوان فرقه به ترامپ، هوادارانش و حتی اعضای دولتش عجیب و نادرست باشد. درست است که «فرقه ترامپ» با رفتار کلیشه ای مریدان مذهبی که ظاهر خاصی دارند و لباس هایی ویژه می پوشند تناسب ندارد، اما باید بدانیم که این فرقه ها استثنا هستند! اکثر افرادی که در فرقه های مخرب و ویرانگر نقش دارند همانند من و ش ما لباس می پوشند و کارهایشان عادی و متداول می نماید، حتی لزوما مذهبی نیستند؛ مثل فرقه های سیاسی، روان درمانی، بازرگانی و نیز شخصیتی همان گونه که در این کتاب هم مشاهده خواهیم کرد، این باورها نیستند که گروهها را در قالب فرقه توصیف و تعریف می کنند، بلکه روشی آنها را به فرقه تبدیل می کند که این گروهها فریبکارانه برای جذب، تلقین و سرانجام کنترل زندگی اعضایشان به کار می گیرند. شاید سخت باشد که از این جنبه به یک چهره منتخب یعنی رئیس جمهور ایالات متحده نگریسته شود، اما در این کتاب نشان داده می شود که چگونه نشانه های فرقه ای را در افراد و گروه های به ظاهر س اده و عادی اجتماعی تشخیص دهیم و در دام حقه هایشان گرفتار نشویم.
بی اعتمادی به غرب یکی از مؤلفه های بارز ژنتیک سیاسی روس هاست؛ گویی حقارتی تاریخی بر شانه های این مردمان در مواجهه با غرب سنگینی می کند؛ از این رو می کوشند آن احساس حقارت را با نگاهی برتری جویانه در مواجهه با همسایگان آسیایی و شرقی جبران کنند. روس ها در مواجهه با اروپاییان خود را اروپایی نمی پندارند، اما در مواجهه با کشورهای شرقی و آسیایی از موضعی بالا به پایین رفتار می کنند. از این رو، ملی گرایی روسی در نوع خود کم نظیر است، زیرا روسها نه خود را غربی میدانند و نه شرقی می پندارند؛ آنها روس اند. این امر شناخت روسیه را برای ما دشوار می کند. این کتاب در مطالعهای موشکافانه نقش دولت، سیاستمداران، بازرگانان، شخصیت های متنفذ، نظامیان، مهندسان و معماران روس را در ایران واکاوی کرده و می کوشد نور بیشتری بر همسایه شمالی بتاباند و شناخت و دانش انسان ایرانی را از روسیه ارتقا بخشد.
“کارنامه سپنج” مجموعه آثار پانزده سال اول داستان نویسی محمود دولت آبادی (تقریباً بین سال های 1341 تا 1357) است. در این آثار شاهد تجربه های اولیۀ داستان نویسی دولت آبادی در مسیری پانزده ساله هستید. قلم سحار او با استادی لایه های مختلف اجتماعی را در برابر چشم خواننده قرار می دهد و دغدغه ها، عشق ها، درگیری ها و فهم های این مردان و زنان را بر می نماید.
کارنامه سپنج فرصتی برای بازخوانی آثار نویسنده ای است که بی اغراق امروز در قلۀ داستان نویسی فارسی قرار دارد و آثارش جزء جدایی ناپذیر ادبیات داستانی معاصر ماست.
این داستان ها که در قالب یک مجموعه دوجلدی ارائه شده اند، عبارتند از : سفر، بیابانی و هجرت ، از خم چنبر ، گلدسته ها و سایه ها ، ادبار و آیینه ، آوسنه بابا سبحان، با شبیرو ، عقیل عقیل ، دیدار با بلوچ ، روز و شب یوسف، گاواربان
کابل اکسپرس نامی است که به شبکهی افغانستان داعش داده میشود. دولت اسلامی از این راه جنگجویان کارکشته را از منطقهی خراسان – سرزمینی که به ویژه افغانستان و مناطق قبایلی پاکستان را در برمیگیرد – به سوریه و عراق وارد میکند. یکی از کسانی که در این راه پا میگذارد «زواک» نوجوانی هفده ساله،عاشق بازیهای کامپیوتری و نابغهی ریاضی است. او از کابل راهی سرزمین شام میشود تا برای سران داعش از اجرای عملیاتی انتحاری در پاریس سخن بگوید که میتواند یازده سپتامبر فرانسویها را رقم بزند. طرح پسرک چنان شگفتانگیز است که او را به دیدار رودررو با ابوبکرالبغدادی سرکردهی داعش نیز میرساند. درحالی که در فرانسه «نیکول لاگونا» و گروهش و در کابل «اسامه قندار» و مردانش در پی یافتن سر نخی از طرح انتحاری داعش هستند، زواک به دوم مه فکر میکند که در صورت موفقیتش فرانسه بزرگترین عزای ملی خود را تجربه خواهد کرد. پسرک اصرار دارد حمله در همین روز صورت بگیرد اما کسی نمیداند چرا. هیچ کس از راز بزرگ او خبر ندارد.
«کلیدر» از مهمترین آثار ادبی ایران است. رمانی هزار تو با لایههای مختلفی که با تاریخ درهم تنیده شده و از دل آن چهرههایی سر بر میکشد که نماد انسانیت تام، دلاوری، از خود گذشتگی و جان سپاری در راه آرمان هستند. از سوی دیگرچهرههایی که درآن پلشتی، تیرگی و حیوانیت را به تمامی معنا میبخشد. دولتآبادی استادی توانسته منش آدمهارا آشکار کند. سرکار خانم اولیائینیا با دقتی قابل تحسین و البته با نگاهی ستایشگر به بررسی و تحسین این رمان ماندگار پرداخته و لایههای تازه از آن را کاویده و نقد کردهاست.
«ظهور نئولیبرالیسم»،«رویزیونیسم روسی»،«دموکراسی لیبرال از مسیر پایان تاریخ»،«از لیبرالیسم به نئولیبرالیسم»،«ظهور نئولیبرالیسم با ریگانیسم»،« تاچریسم»،« دو روایت از رکود اقتصاد سیاسی نئولیبرالیستی» ،«افول سالهای طلایی نئولیبرالیسم»،«هایک و پوپر تئوریسینهای دموکراسینئولیبرال»، «تنگناهای نئولیبرالیسم»،«برزخ استالینیسم یا دوزخ نئولیبرالیسم»،«رکود بزرگ و صعود کینزیسم»،«طرحهای جایگزین رکود اقتصاد سرمایه-داری»،«راهحل امپریالیستی (جنگ افغانستان و عراق) »،«خشونت ضد دموکراتیک نئولیبرالیسم »،«اصلاح طلبی یا لابی گری»و…عنوان برخی از بخش های این اثر است.
نویسنده در آغاز این اثر عنوان می کند:«هدف اصلی و راهبردی این مجموعه تکمیل فرایند دولت سرمایه به دولت سرمایه داران از طریق یارگیری گسترده از جناحهای مختلف بورژوازی ایران ذیل برنامه ی توسعه ی سیاسی یا دموکراتیزاسیون راست (روال کار) است. تبلیغ دموکراسی لیبرال تحت شعارهای پر طمطراقی همچون “ایران برای همه ی ایرانیان” در همین راستا شکل بسته است. با این همه عمر نئولیبرالیسم در چارچوب حاکمیت دولتهای امپریالیستی و کشورهای سرمایه داری پیشرفته در آخرین سالهای نخستین دهه ی هزاره ی سوم به پایان رسیده است.
روز20 ژانویه 1981 رونالد ریگان – در مُقام رییس جمهور ایالات متحد آمریکا – در اوج بحران اقتصاد کینزی به قدرت خزید و در راستای اجرای دیکته های میلتون فریدمن، اعلام کرد: دولت راه حل مشکلات ما نیست، بلکه دلیل وجود مشکلات است و دوران آن به پایان رسیده….. دو سال پیش از آن مارگارت تاچر مدعی شده بود:” چیزی به عنوان جامعه وجود ندارد، بلکه فقط مردان و زنان منفرد وجود دارند”. کمتر از سه دهه پس از آنکه نئولیبرالیسم توانست از طریق انباشت به شیوه ی خلع ید مجدد از سرمایه داری بر محور رژیم انباشت متکی به ارزش سهام، سیاست های مونتاریستی، بورس بازی، کمرنگ سازی نقش حمایتی دولت از زنده گی اقتصادی مردم، اصالت بخشیدن به بنیادگرایی بازار آزاد، خصوصی سازی، اقتصاد کازینویی و به قول خودشان اقتصاد ماده زدایی شده، توزیع دارایی رو به بالا، مقررات زدایی از بازار و انهدام اتحادیه ها و دستآوردهای جنبش کارگری، بر بحران ادواری سرمایه داری (اضافه تولید و گرایش نزولی نرخ سود) فایق آید، یکبار دیگر تضاد کار ـ سرمایه و تناقض ذاتی سرمایه داری بحران تازه ی آفریده است. این بحران – به عنوان جدی ترین چالش سرمایه داری از دهه ی1930 تاکنون – از یک طرف نشان داده است که همه ی آمارهای مبتنی بر رشد اقتصادی سه دهه ی گذشته سرابی بیش نبوده و در این مدت آنچه رشد کرده سرمایه ی موهوم (به تعبیر مارکس) بوده و از طرف دیگر با شکست همه جانبه ی نظام های سرمایه داری نئولیبرال اقتصاد سیاسی جهان در شرایط تازه یی قرار گرفته است.»
هگل «فلسفهی تاریخ» خود را برای ارایه عمومی تنها به شکل اشاره و خلاصهی مطلبهای مهم در قالب الگوی یادداشتها برای سخنرانی دانشگاهی آماده کرده بود و آن هم به عنوان بخشی از «فلسفهی حق و دولت» که هم به شکل بررسی ویژهی این رشتهی درسی در سال 1821 و هم به صورت بندها و مادهها در «دانشنامهی مبناهای دانشهای فلسفی» در اختیار عموم قرار گرفته بود. علاوه بر آن در دانشگاه برلین در ترمهای زمستانی از سال 1822 تا 1831 درسهای خطابی تاریخ فلسفه را ارایه میکرد، که در طی آن نه تنها اصلهای نظریهای عامتر را بیان مینمود، بلکه در طی درسها، کل محتوای سیر جریان تاریخی را، تفسیر و تبیین میکرد. پس از مرگ هگل، «انجمن دوستداران و شاگردان هگل» به چاپ یکنواخت و تصحیح آثار او برای چاپ، از جمله فلسفهی تاریخ و بخشهایی از «دانشنامه» مبادرت کردند. ادوار گانس از شاگردان او در سال 1840 نسخهی دوم از فلسفهی تاریخ را منتشر کرد. و بالاخره در سال 1848 پسر هگل، کارل، نسخهی سوم فلسفهی تاریخ را انتشار داد.