جمهوری

ادبیات آمریکا و دو انقلاب از دیدگاه منتقدان روس

محمدتقی فرامرزی

به ادبیات امروز آمریکا از چه دیدگاهی می‌نگرید؟ کدامین شخصیت‌ها و رویدادهای ادبیات آمریکا را مهم ترین شخصیت و رویداد می‌دانید؟ کدامین جنبه‌های ادبیات آمریکا همدلی شما را بر می‌انگیزد و کدامین جنبه‌های آن را رد می‌کنید؟ چشم‌اندازهای کنونی برای دگرگونی و پیشرفت آن را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ نویسندگان این گلچین نقدها می‌کوشند به برخی از این پرسش‌ها پاسخ دهند. اینان شماری از منتقدان روس در سده‌ی بیستم هستند که به ویژه در زمینه‌ی ادبیات آمریکا متخصص‌اند و این مقاله‌ها بازتابی از اندیشه‌ی نسل‌های مختلف است و از دیدگاه ترکیب‌بندی، سبک و اسلوب با یکدیگر متفاوت‌اند اما همگی یک ویژگی مشترک دارند: احترام ژرف به سنت‌های دموکراتیک متمایز کننده‌ی ادبیات آمریکا از ادبیات دیگر ملت‌ها، از نخستین روزهای پیدایش آن. انگیزه‌ی گردآوری این مقالات، گرامی‌داشت دویستمین سالگرد تأسیس کشور ایالات متحد آمریکا بوده است. 

ادامه خواندن ←

رهایی بشر: عدالت، آزادی و دولت

فریبرز رئیس دانا

کتاب رهایی بشر پاسخی است به همۀ سطحی‌نگری‌هایی که در روزگار ما حول دو مفهوم عدالت و آزادی تنیده شده است. علاوه بر این، گویی در تقابل و تضاد گذاشتن عدالت و آزادی تعمدی در کار است تا سوسیالیسم را دشمن آزادی معرفی کند. از این رو، مؤلف در کتاب پیش رو ضمن بحث‌های نظری و عملی در این خصوص، به رسالت خود، یعنی آگاهی و خودآگاهی، ادای دین می‌کند: «من کار خود را کردم… تمامش کردم پیش از آنکه تمام شود، پیش از آنکه تمام شوم».

ادامه خواندن ←

دوستان من

امانوئل بوو

منصور انصاری

امانوئل بوو (۱۹۴۵- ۱۸۹۸) راوی زندگی های بربادرفته و از هم پاشیده و ویران بود. ریلکه، بکت و هانتکه او را می ستودند و اگرچه در چند دهه بعد از مرگش بخشی از دنیای ادبی فرانسه او را عمدا به فراموشی سپرد در یکی دو دهه اخیر، رمان های خوش خوان و تامل انگیز وی، دوباره با استقبال مواجه شد. «تنهایی خیلی اذیت می کند. خیلی دلم میخواهد دوستی داشته باشم که بتوانم با او درد دل کنم؛ یک دوست واقعی و یا حتى معشوقه ای. آدم وقتی کل روزش را پرسه می زند بدون این که با کسی حرف بزند، شب در اتاقش حس دلزدگی بر وجودش چنبره می زند.»

ادامه خواندن ←

حزب سوسیالیست و انتقال حکومت از قاجار به پهلوی

سید کمال الدین طباطبایی

یکی از جریانات مهم که در ایجاد نظام مشروطه شرکت داشت، جریان سوسیال دموکراسی بود. این جریان که ملهم از تحولات اروپا به‏ خصوص روسیه بود، خواستار اصلاح کلیۀ ارکان جامعه مطابق الگوی سوسیالیستی گردید. این جریان، مدتی پیش از پیروزی انقلاب مشروطه، بیشتر از طریق روشنفکران ایرانی حاضر در باکو، در میان اصلاح‏گران و انقلابیان ایرانی رسوخ یافت و اهداف و خواسته‏ های آن پس از سرنگونی استبداد صغیر، عمدتاً به ‏وسیلۀ کسانی که حزب دموکرات را تشکیل دادند، پیگیری شد.

ادامه خواندن ←

روس ها در ایران

رودی متی / النا آندری یوا

دکتر محسن عسکری جهقی

بی اعتمادی به غرب یکی از مؤلفه های بارز ژنتیک سیاسی روس هاست؛ گویی حقارتی تاریخی بر شانه های این مردمان در مواجهه با غرب سنگینی می کند؛ از این رو می کوشند آن احساس حقارت را با نگاهی برتری جویانه در مواجهه با همسایگان آسیایی و شرقی جبران کنند. روس ها در مواجهه با اروپاییان خود را اروپایی نمی پندارند، اما در مواجهه با کشورهای شرقی و آسیایی از موضعی بالا به پایین رفتار می کنند. از این رو، ملی گرایی روسی در نوع خود کم نظیر است، زیرا روسها نه خود را غربی میدانند و نه شرقی می پندارند؛ آنها روس اند. این امر شناخت روسیه را برای ما دشوار می کند. این کتاب در مطالعهای موشکافانه نقش دولت، سیاستمداران، بازرگانان، شخصیت های متنفذ، نظامیان، مهندسان و معماران روس را در ایران واکاوی کرده و می کوشد نور بیشتری بر همسایه شمالی بتاباند و شناخت و دانش انسان ایرانی را از روسیه ارتقا بخشد.

ادامه خواندن ←

تاریخ مختصر به گند کشیدن جهان

تام فیلیپس

زهرا کمالی دهقان

کتاب تاریخ مختصر به گند کشیدن جهان پیگیری این گفته عمیق است که «كليۀ اسناد و مدارک تمدن، در عین حال همان اسناد و مدارک توحش اند». تام فیلیپس در کتاب پیش رو، اقدامات فاجعه بار پدیده ای به نام «بشر» را عینا پیش چشم خواننده می گذارد و نشان می دهد بشر همه چیز را برهم زده است. این ویرانی و به گند کشیدن صرفا محدود به دوران مدرن نشده، بلکه در طول تاریخ بررسی شده است. در این ویرانی هیچ چیز در امان نمی ماند، زیرا انسان پایان انسان و پایان جهان است. بیان طنز پردازانه و شوخ طبع فیلیپس خواننده را در فضایی میان خنده و جدیت، امید و ناامیدی گیر می اندازد. این کتاب گزارشی است درباره بشر و حماقت.

ادامه خواندن ←

تاریخ سیاسی جهان: روایت سه هزار سال جنگ و صلح

جاناتان هولسگ

دکتر محسن عسکری جهقی

نویسنده در این کتاب تاریخ جنگ‌ها و صلح‌ها را از عصر آهن تا کنون واکاوی کرده، دیپلماسی و فرایند سیاست‌ورزی رادر ادوار گوناگون پیش چشم خواننده می‌گذارد و در این مسیر هیچ‌گاه تاریخ جهان را به قدرت‌های مجزا و گسسته از هم تجزیه نمی‌کند و می‌کوشد برهم‌کنش نیروها و قدرت‌های سیاسی را همچون موسیقی نهایی یک ارکستر سمفونیک بزرگ به خواننده عرضه کند. وی در این مسیر پرسش های اساسی مطرح می‌کند. چرا مغولان دست از اروپای غربی شستند و دامنۀ حملات آنها فقط تا اروپای شرقی گسترده شد؟ آیا اگر مغولان با همان توانی که آسیا و اروپای شرقی را در هم نوردیدند، به اروپای غربی تاخته بودند رنسانس شکل می‌گرفت؟ برآمدن خلافت اسلامی چه تأثیری بر سایر قدرت‌های بزرگ جهان داشت؟ عثمانیان چگونه نقشۀ سیاسی جهان را تغییر دادند؟ فروپاشی روم چطور توازن قوا را به هم ریخت؟ اینها و بسیار بیش از اینها پرسش‌های مردافکنی است که پاسخ به آنها افق جدیدی را پیش روی دانشجویان و علاقه‌مندان به سیاست و تاریخ می‌گشاید.

 

ادامه خواندن ←

آنچه در اتاق اتفاق افتاد: خاطرات کاخ سفید

جان بولتون

محمد خجسته

طبق ادعای بولتون کتاب آنچه در اتاق اتفاق افتاد، کتابی است افشاگرانه که قرار است پرده از اسرار کاخ سفید در دوره زمامداری ترامپ بردارد. حال آنکه، لبه‌ی تیغ این افشاگری متوجه خود بولتون نیز هست. بولتون بی‌آنکه بداند نشان می‌دهد که آمریکا واقعا قابل اعتماد نیست. خواندن کتاب حاضر برای خوانندگان نکاتی دارد که شاید در هیچ رسانه‌ای نتوان اینگونه بدان دست یابد.

ادامه خواندن ←

آخرین جزیره

زولفو لیوانلی

ایلناز حقوقی

در دنیای ما که رو به جنون است، جزیره ای وجود دارد که دور از چشم همگان در صلح و آرامش پا برجاست. چهل خانواده که گلچینی از انسان ترین افراد هستند، با دعوت صاحب جزیره به آنجا رفته اند و خانه ساخته اند و دور از هیاهوی جهان بیرون در کنار هم زندگی می کنند. اما این آرامش با مرگ یکی از ساکنین جزیره به هم می ریزد. خانه او به یک رئیس جمهور از کار برکنار شده فروخته میشود و با آمدن او به جزیره، بهشت مردمان به جهنم تبدیل میشود و هر آنچه از آن فرار می کردند، حالا در زندگی شان جریان پیدا می کند…

 

ادامه خواندن ←

سازوکار فاشیسم «سیاست ما و آنها»

جیسن استنلی

بابک تختی

موسسه انتشارات نگاه

نویسندۀ کتاب سازوکار فاشیسم، خود را صرفاً به بازبینی و بررسی حکومت‌های گذشتۀ فاشیستی و نازیستی محدود نمی‌کند، او درون‌مایه‌های فاشیسم را از دل جهانِ امروز، بیرون می‌کشد و نشان می‌دهد چگونه فاشیسم و نازیسم هنوز زنده است؛ از هیتلر تا ترامپ، از اردوگاه آشویتس تا «مجرم» خواندن سیاه‌پوست‌ها، از یهودستیزی تا اسلام‌‌هراسی.
لب کلام جیسن استنلی آن است که «آنها» صرفاً زاییدۀ توهم و قدرت‌طلبی سیاستمداران است. از آنجا که مضامین این کتاب بسیار معاصر است، می‌توان آن را نسخه‌ای روزآمد از مفاهیم کلاسیک در باب فاشیسم دانست.

ادامه خواندن ←