پناهی

ستارخان

عباس پناهی ماکویی

ترجمه غلام خاتون

رمان ستّارخان يكى از بزرگ‌ترين آثار هنرى عباس پناهى ماكوئى است كه درباره انقلاب مشروطيت ايران آگاهى‌هاى بس گرانبهايى را به دست مى‌دهد. درباره رهبرى تواناى اين جنبش، درباره سازمان رزمى و سرانجام درباره ستّارخان و همرزمان‌اش راستى‌هايى را بازگو مى‌كند. پناهى در اين رمان از جنبش‌هاى آزاديبخش ملّى، زندگى قشرها و طبقه‌هاى گوناگون ايرانيان، به ويژه آذربايجان و تبريزيان، و تاريخچه پيكارهاى سياسى و نظامى مردم سخن به ميان مى‌آورد و چهره‌هاى وابسته به مليّت‌هاى گوناگون ايران (فارس و آذربايجانى و كرد و ارمنى) و نقش آن‌ها در روند جنبش مردمىِ مشروطه و نيز فعاليّت‌هاى نمايندگان دولت‌هاى امپرياليستى مقيم ايران را در آن زمان به خوبى نشان مى‌دهد. در اين رمان از ناجور بودن محيط اجتماعى ايران ضمن اوج‌گيرى پيكارهاى انقلابى به ويژه در زمان قيام تبريز زير رهبرى ستّارخان در بلواى تبريز، صحنه‌هاى به يادماندنى و حكايات شيرين و در عين‌حال دلگزايى به تصوير كشيده شده است.

ادامه خواندن ←

گام اول در تقابل با دزدی!

بالاخره اتفاق افتاد با تلاش‌های اتحادیۀ ناشران به ویژه محمود آموزگار رئیس اتحادیه که خود حقوقدان است و همکاری قوه قضائیه و ‌وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دستور برخورد و جمع‌آوری کتاب‌های غیرقانونی چاپ شده ناشران داده شد. این قدم اول است و حکم مسکن را دارد، زیرا این شبکه با تسامح و سهل‌انگاری ارگان‌های مسئول بسیار بزرگ شده و مثل اژدهای هفت‌سری می‌ماند که باید تمام سرهای آن را قطع کرد. اما شگفت‌ آنجا است که عده‌ای از خارج‌نشینان اعم از چپ و سلطنت‌طلب اقدام مثبت و درست برآمده از اتحادیۀ ناشران و کتابفروشان را به برخورد با کتاب‌های...

ادامه خواندن ←

شاهکار

شاهکار در میان سلسله رمانهاى “روگون ماکار” تنها داستانى است که تا حدودى رنگ و بوى سرگذشت نامه ى شخصى دارد. در این کتاب بسیارى از دوستان زولا مثلا بایل، والابرگ، الکسیس، سولارى، بابا تانگى، (خود زولا در قالب شخصیت ساندور) و سرانجام بسیارى از خصایص سزان را در شخصیت اول داستان یعنى کلود لانتیه ى نقاش مىتوان باز شناخت .شاهکار داستان مرد جوان نقاشی است که در یک شب بارانی با دختری روبرو می شود که در باران مانده و پناهی ندارد او را به خانه می برد و صبحگاه دختر از خانه اش می رود در تمام این...

ادامه خواندن ←

«سبز و بنفش و نارنجی»

«سبز و بنفش و نارنجی» گفت‌وگو با سیمین بهبهانی است که توسط مهدی مظفری ساوجی در غالب کتابی منتشر شده است. ساوجی در آغاز این کتاب آورده: سال 1386 نخستین گفت‌وگوی من با سیمین بهبهانی در خانۀ خیابان زرتشت شرقی رقم خورد. سیمین خانم تازه وارد هشتاد سالگی شده بود. البته آشنایی من با ایشان به سال‌های دورۀ دانشجویی برمی‌گشت: زمانی که من در دانشگاه پیام نور ساوه مشغول تحصیل بودم. استادی داشتیم که خیلی خاطر آثار سیمین خانم را می‌خواست و چون می‌دانست من شعر می‌گویم و شاید بیش از دیگر دانشجویان به ادبیات علاقه‌مندم، توجهم را به شعر...

ادامه خواندن ←

دریغ و درد!

 خبر تلخ و سنگین است. چون باری از آهن و سنگ برسرت هوار می‌شود. اشک در چشم حلقه می بندد، نفس به سختی برمی‌آید، همین چند روز پیش با او حرف زده‌ای، همچنان خوش روحیه با صدای خوش طنین وخبر از حال نسبی خوبش، که می‌دانی این گونه نیست . که بیماری جانکاه سرطان سالهاست جاگیر تنش شده و مثل موریانه از درون همه چیز را درهم ریخته، که مردی ایستاده است، مقاوم مثل کوه. بچه‌ی تهران است و استواری‌اش به دماوند مانند است . به یاد می‌آوری همین یک و اندی سال پیش را که مراسم بزرگداشتی برای چاپ...

ادامه خواندن ←

«شاهکار» امیل زولا در نگاه

زولا در دوم آوریل 1940 در پاریس بهدنیا آمد امّا خانوادهاش به اِكس آن پرووانس نقل مكان كرد. پدر زولا كه مهندسى پر ابتكار از مردم ونیز بود پس از كوششهاى فراوان سرانجام نظر موافق مقامات را براى ایجاد شبكهى آبرسانى آب آشامیدنى در اِكس بهدست آورد. بدبختانه فرانسوا زولا پیش از آنكه طرحش را به سرانجامى برساند در 1846 درگذشت و همسر و پسر كوچكش را با مبلغ بسیار ناچیزى پول تنها گذاشت. مادام زولا همراه والدینش ناگزیر شد در میان مردم فقیر اِكس روزگار بگذراند، . در پایان 1859 توسط یكى از دوستان پدرش شغلى در اداره ى...

ادامه خواندن ←

صدای پای خیال

«ساقی به جام عدل بده باده تا گدا غیرت نیاورد که جهان پربلا کند» (حافظ) مجموعه شعر «یادی از خیالی» جست‌وجو و یادآوری مجموعه‌ای از تاملات و تخیلات نزدیک به چهار دهه از شاعری‌ است که پیش از آن‌که در حوزه شاعری نشان چندانی داشته باشد، دغدغه هنر و ادبیات در کنار نگرش‌های اقتصادی و سیاسی و اندیشه‌ورزی جامعه‌شناسانه، همچنان ذهن و زبانش را به خود مشغول داشته و می‌دارد. «فریبرز رییس‌دانا» استاد اقتصاد و کنشگر مسائل سیاسی و اجتماعی، این‌بار در عرصه شعر، دست به آفرینشی از جنس هم‌آوازی اندیشه و خیال ‌زده و از سمت ادبیات به کشف...

ادامه خواندن ←

صدای پای خیال

نگاهی به مجموعه شعر یادی از خیالی فریبرز رییس دانا «ساقی به جام عدل بده باده تا گدا غیرت نیاورد که جهان پربلا کند» (حافظ) مجموعه شعر «یادی از خیالی» جست‌وجو و یادآوری مجموعه‌ای از تاملات و تخیلات نزدیک به چهار دهه از شاعری‌ است که پیش از آن‌که در حوزه شاعری نشان چندانی داشته باشد، دغدغه هنر و ادبیات در کنار نگرش‌های اقتصادی و سیاسی و اندیشه‌ورزی جامعه‌شناسانه، همچنان ذهن و زبانش را به خود مشغول داشته و می‌دارد. «فریبرز رییس‌دانا» استاد اقتصاد و کنشگر مسائل سیاسی و اجتماعی، این‌بار در عرصه شعر، دست به آفرینشی از جنس هم‌آوازی...

ادامه خواندن ←