نگاه: چاپ نخست «مجموعه اشعار پابلو نرودا»، ترجمه و روایت سیروس شاملو، از سوی انتشارات نگاه منتشر شد.
پابلو نرودا به نام اصلىِ ریكاردو رِیه‌س نفتالى آلتوباسو، نام جدیدش را از شاعر چك جان نرودا (1891-1834) گرفته بود. شاعر مردمِ تهى‌دست. نرودا در سال 1904 در منطقه‌ى پارال از خانواده‌اى متوسط‌الحال متولد شد و دوران كودكى‌اش در باران‌هاى طولانى منطقه غمبار و بیشه‌هاى جنوبى كشور شیلى سپرى شد. تحصیل متوسطه را در مدرسه منطقه‌ىِ تموكو و سپس در دانشگاه سانتیاگو به پایان رساند.
از 1926 تا 1943 به عنوان نماینده دیپلماتیك در جنوب كشورش فعال بود، 1936 تا 1937 جنگ داخلى اسپانیا را تجربه كرد. شناخت این تحولات براى نرودا اتفاقى مهم بود و در آثار و سروده‌هاى پى‌آمد وى تأثیر مهمى داشت. همان‌گونه كه دآریو پوچّى‌نى درباره‌ى او مى‌نویسد «شكوفایى اندیشه دیالكتیكىِ شاعر آن‌گونه بود كه تاریخ بیرونى را به تاریخ خصوصى و شخصى تبدیل كنى و زندگى دیگران را زندگى كنى و رنج جهان بر احساس دلانه بنشیند.» پابلو نرودا در این عرصه در ردیف (شعرِ ناپاك) قرار گرفته و به‌عكس، شعرِ پاكِ رآمون رامیرز ترانه‌هایى سرود و هوادار جمهورى سركوب شده باقى ماند و با تیرباران هم‌قلم‌اش فدریكو گارسیا لوركا روبرو شد. نرودا همراه با سزار واله‌خو شاعرِ پرو امریكاـاسپانیایى كمك به اسپانیا را بنیان نهاد. سركوب انقلاب امید و باور را تحت تأثیر قرار داد و بَر شعر و سرایش تأثیر كرد. اما شعر نرودا همچنان پُر امید به آزادى استوار ماند. او شاعرى اجتماعى و معتقد به مبارزات طبقاتى، حركت و دینامیزم انقلابى باقى ماند. این همان است كه از یك مبارز فرهنگى توقع مى‌رود، این كه پرچم امید به آزادى همواره افراشته بماند. زمانى كه جنگ داخلى به پایان رسید و جمهورى خواهان اسلحه را زمین گذاشتند انقلابیون یا راهى غربت شدند یا تیرباران و زندانى. این تلخى بر سروده‌هاى نرودا تأثیر كرد. نرودا در 1944 به شیلى بازگشت و در حزب كمونیست نام‌نویسى كرد و سناتور شد. از 1948 تا 1952 تحت تعقیب بود و لاجرم راه تبعید پیش گرفت. شاعر در مخالفت با نظام دیكتاتورىِ گُنزالو ویدال در اكناف دنیا كولى‌وار زیست. در سال 1971 جایزه نوبل ادبیات به او تعلق گرفت.
سالِ 1973 به شیلى بازگشت و در همان سال بعد از كودتاى ژنرال پینوشه و قتل سالوادور آلنده در جزیره‌ىِ ایزلانگرا بدرود حیات گفت.
نرودا در ایتالیا هم تحت تعقیب بود. مُرآویا شاعر و نویسنده ایتالیایى به دیدار و یارى او شتافت و با كوشش و مجاب كردن حكومت او را در ایتالیا نگهداشتند. با آشنایى واله‌فو شاعر پرو گروه آمریكایى ـ اسپانیایىِ «یارى به اسپانیاى زمان جنگ» را بنیاد نهاد. جنگ داخلى اسپانیا در اندیشه‌هاى اجتماعی‌ـسیاسى و باورهاى فلسفى تأثیرمستقیم داشت و در اشعار آن دوره به طور گسترده‌اى انعكاس یافت و در مسیر نبردى اجتماعى براى آزادى گام برداشت. در آغاز جنگ داخلى، عناصر امیدواركننده به حركت و تغییر و خشونت و بارورى در اشعار تجلى یافت و زمان شكست جنگ داخلى و خاموش شدن آتش به تبعید و تیرباران‌ها انجامید، پس ناامیدى به شعر راه یافت.
در زندگىِ شاعر از سال 1939 تا زمان معاصر، تأثیر این شكست قابل لمس است. در 4 مارس 1945 نماینده رسمى و سناتور حزب كمونیست بود اما عملا در اواخر سال 1945 وارد حزب شد.
یكى از اختلافات سیاسى میان نرودا و دیكتاتور جدید ویدِلا عكس‌العمل ستمى بود كه ویدلا به معدنچیان اعتصابىِ منطقه‌ى بیوبیو در 1947 رواداشته بود و درنتیجه معدنچیان اعتصابى در زندان نظامى حبس شدند و خفقان اجتماعى بال‌گستر شد.
بخش هایی از پیش سخن مترجم که در ابتدای این مجموعه آمده است:
من اینجا مسئول اعلام عظمت پابلو نرودا نیستم؛ چه اعتبار ادبی‌ـاجتماعى این شاعر كه بزرگ‌ترین شاعر قرن 19 بعد از فدریكو گارسیا لوركا شناخته شده در آثار حجیم‌اش نشانگر است. براى درك اهمیت او همین كافى است ببینیم در شعر معاصر ایران در همان برهه از تاریخ تا اواسط قرن بیستم چه تحولى را دامن زده و روندِ تأثیراتِ ادبیات لاتین به‌طور كلى بر شعر و ادب فارسى چه بوده است و چه روزنى این ادبیات غریبه در بینش سیاسی‌ـاجتماعى ما برگشوده است.
هیچ عجیب نیست اگر برخى اشعار نرودا ما را به یاد شعر شاعران معاصر خودمان بیندازد. نمى‌گویم كپى برابر اصل است اما نظرم تاثیر سالم و بهداشتى از یك شاعر جهانى است كه واژه را چون اسبى مهار شده به هر گوشه‌اى مى‌تازاند. زبان، براى نرودا نَطع و نَردى است كه تاسِ احساس را هرگونه بر آن بغلتانى چیزى دلچسب از آن بُرون مى‌آید. این تركیباتِ به‌طور كلى فى‌البداهه و دَردَم، زبانِ احساسى سرریزشونده است كه براى گوشِ حساس سروده مى‌شود و چون از ذهنى آمُخته و آموخته پیروى مى‌كند با معنا و پیام عاشقانه و اجتماعى به‌هم درمى‌پیچد و طرحى نو عرضه مى‌كند.
هر شعر نرودا ساختارى مجرد مى‌آفریند كه با اشعار دیگر او قابل قیاس نیست.
«مجموعه اشعار پابلو نرودا»، با ترجمه و روایت سیروس شاملو همراه با فرهنگ واژگان جدید، با 766 صفحه و بهای 45000 تومان راهی کتابفروشی ها شده است.