كانت دائما تکرار می‌کرد که آرزو دارد به دانشجویان خود نه یک فلسفه، بلکه چگونه فلسفی اندیشیدن را بیاموزد. پس نباید توجه ما به گذشته یعنی «بازگشت به کانت»، بلکه باید به جلو، به اجتماع انسانی بهتر معطوف گردد؛ در چنین صورتی است که می توانیم چهره امانوئل کانت را در پرتو روشنایی راستین آن و اهمیت زنده و واقعی‌اش برای اکنون و آینده مشاهده کنیم. آنگاه او خود را به عنوان یکی از متفکران بزرگ به ما خواهد نمود که نخستین گام‌های دشوار را از پیچ و خم جنگل برداشت و راهی را باز کرد که ما هنوز در آن رهسپاریم. هنگامی که ما اشیاء را در پرتو این روشنایی می‌بینیم و توجه‌مان را به آینده اجتماع انسانی معطوف می‌کنیم، آنگاه در کنار سیمای عظیم کانت، چهره بسیاری از مشاهیر فلسفی سال‌های اخیر از نظر ما رنگ خواهد باخت. زیرا نظریه‌ای که هدف‌اش رهایی انسان و تحقق یک اجتماع راستین نباشد سزاوار نام فلسفه نیست.
مباحث کلی کتاب در سه بخش و با این مختصات عرضه می شود: 1ـ درآمدی بر اصول روان کاوی, 2ـ درآمدی به اصول روان کاوی متن ادبی, 3ـ عمده ترین روش های تحلیل ادبیات. بخش نخست کتاب عمدتا به آرای روان کاوی ‘فروید’ اختصاص دارد. نویسنده در پایان این بخش خاطر نشان می کند: ‘…. وقتی حقیقت آشکار گشت, گفته شد, بر زبان آمده و جذب ضمیر آگاه گردید, دارای خاصیت شفا بخشی می شود. همان ابراز حقیقت, انسان را درمان می کند. چنین است اعتقاد عمیقا خوش بینانه فروید. این حقیقت شفا می بخشد, نه به خاطر این که حاضر گردیده و پیوسته مطرح است, بلکه وقتی از چنگال ضمیر آگاه رها می شود, نظام تکراری می گردد, پس دیگر نمی تواند از یاد برود, چون دوباره به درون دایره زمان برمی گردد, و در چنبره زمانه ناپدید می شود و از یاد می رود. توهم هرگز, و در هیچ موردی, بر حقیقت ترجیح ندارد. چون پرسش, که در پشت حقیقت پنهان می شود, مدام و به طور غیر مستقیم, آن قدر مطرح می شود تا آن که با واژه ها بیان شود و افشا گردد از دیدگاه روان کاوی, حقیقت را به گفتار رساندن, همان رهایی و آزادی است’. بخش دوم کتاب نیز حاوی اطلاعاتی است در باب ‘نقد ادبی در فرانسه’, ‘بحران نقد, و نقد نویسندگان’, و ‘نقدهای تفسیری’. در بخش سوم ابتدا, تحلیل و بررسی زندگی و آرای ‘آندره ژید’ بر اساس تحقیقات ‘ژان دوله’ (استاد روان کاوی دانشکده پزشکی پاریس) آورده شده است. پس از آن, نکاتی چند در تشریح نقد روان شناختی ‘شارل مورون’ روش تحلیل روان شناختی متن براساس دیدگاه ‘بلمن نوئل’ و روان کاوی هستی شناختی ‘ژان پل سارتر’, مطرح می گردد.
«مکتب های ادبی» جامع ترین کتاب در مورد سبک های ادبی است که مرحوم رضا سید حسینی آن را نگاشته است. این کتاب دوجلدی که اینک به چاپ جلد اول بیستم و جلد دوم نوزدهم، رسیده است نخستین بار در فروردین ماه 1334 انتشار یافت و بعد از آن بارها تجدید چاپ و ویرایش شد.
سیدحسینی در مقدمه این کتاب آورده: “من این كتاب را در آغاز به عنوان راهنمای ساده و فهرست وار برای آشنائی با «ایسم» های گوناگون ادبی نوشته بودم به امید اینكه در آینده، اساتید متخصص و نویسندگان و محققان آثار كاملتری در این مورد ارائه كنند، اما چنین نشد و كتاب به عنوان یگانه منبع و حتی كتاب درسی درباره مكتب ها باقی ماند.”
رضا سیدحسینی متولد اردبیل (۲۲ مهر ۱۳۰۵ – ۱۱ اردیبهشت ۱۳۸۸) نویسنده و مترجم ایرانی است. سیدحسینی همچنین سرپرست و عضو اصلی تألیف و ترجمهٔ مجموعهٔ شش جلدی «فرهنگ آثار» بوده است. از سیدحسینی تاکنون ۳۴ جلد کتاب منتشر شده است که می‌توان به ترجمه‌هایی از آندره مالرو، مارگریت دوراس، یاشار کمال، ناظم حکمت، ژان پل سارتر، آندره ژید، آلبر کامو، توماس مان، ماکسیم گورکی، بالزاک، جک لندن، چارلی چاپلین و… اشاره کرد.
این کتاب چهره نمای گروهی از بهترین نویسندگان ایرانی و در حقیقت تماشایی تاریخی از پنجاه و اندی سال داستان نویسی جدید ایران است. نموداری است از تحولات اسلوب و اندیشه در آثار قصه نویسان برجسته ی فارسی. بیست و هفت قصه، با شکل جدیدی که خود حاصل تغییر اشکال سنتی قصه نویسی فارسی است و در پرتو آشنایی با پیشرفته ترین اشکال قصه ی کوتاه مغرب زمین، در قرن بیستم، پدید آمده است.نویسندگانی که آثارشان در این مجموعه آمده است عبارتند از:صادق هدایت، بزرگ علوی، صادق چوبک، م.ا.به آذین، عبدالرحیم احمدی، سیمین دانشور، جلال آل احمد، ابراهیم گلستان، بهرام صادقی، تقی مدرسی، غلامحسین ساعدی، جمال میرصادقی، غ.داوود، اسلام کاظمیه، فریدون تنکابنی،امیرحسن چهل تن، نادر ابراهیمی، هوشنگ گلشیری، احمد محمود، ناصر تقوایی، محمود دولت آبادی، امین فقیری، جواد مجابی، احمد مسعودی، رضا دانشور، اسماعیل فصیح، امیرحسین روحی و …
کامو در مقدمه‌ای بر این رمان می‌نویسد: دیرگاهی است که من رمان «بیگانه» را در یک جمله که گمان نمی‌کنم زیاد خلاف عرف باشد، خلاصه کرده‌ام: «در جامعهٔ ما هر کس که در تدفین مادر نگرید، خطر اعدام تهدیدش می‌کند.» منظور این است که فقط بگویم قهرمان داستان از آن رو محکوم به اعدام شد که در بازی معهود مشارکت نداشت. در این معنی از جامعه خود بیگانه است و از متن برکنار؛ در پیرامون زندگی شخصی، تنها و در جستجوی لذت‌های تن سرگردان. از این رو خوانندگان او را خودباخته‌ای یافته‌اند دستخوش امواج.
چگونه باید قهرمان این داستان را درک کرد که فردای مرگ مادرش ( حمام دریا می گیرد، رابطه نامشروع با یک زن را شروع می کند و برای اینکه بخندد به تماشای یک فیلم خنده دار می رود ) و یک عرب را ( به علت آفتاب ) می کشد و در شب اعدامش در عین حال که ادعا می کند ( شادمان است و باز هم شاد خواهد بود ) آرزو می کند که عده تماشاچی ها در اطراف چوبه دارش هر چه زیادتر باشد…
داستان روایتِ زندگی، جنایت و افکارِ فردی به‌نامِ مورسو است که ابتدا مادرِ خود را از‌دست‌می‌دهد و سپس به‌طورِ نا‌خواسته‌ای به قتلِ یک عرب انگیخته می‌شود و…
مرسو مرتکب قتلی می‌شود و در سلول زندان در انتظار اعدام خویش است. داستان در دههٔ ۳۰ در الجزایر رخ می‌دهد.
داستان به دو قسمت تقسیم می‌شود : در قسمت اول مرسو در مراسم تدفین مادرش شرکت می‌کند و در عین حال هیچ تأثر و احساس خاصی از خود نشان نمی‌دهد. داستان با ترسیم روزهای بعد از دید شخصیت اصلی داستان ادامه می‌یابد. مرسو به عنوان انسانی بدون هیچ اراده به پیشرفت در زندگی ترسیم می‌شود. او هیچ رابطهٔ احساسی بین خود و افراد دیگر برقرار نمی‌کند و در بی تفاوتی خود و پیامدهای حاصل از آن زندگی اش را سپری می‌کند. او از این که روزهایش را بدون تغییری در عادت‌های خود می‌گذراند خشنود است.
همسایهٔ مرسو که ریمون سنته نام دارد و متهم به فراهم آوردن شغل برای روسپیان است با او رفیق می‌شود. مرسو به سنته کمک می‌کند یک معشوقهٔ او را که سنته ادعا می‌کند دوست دختر قبلی او است به سمت خود بکشد. سنته به آن زن فشار می‌آورد و او را تحقیر می‌کند. مدتی بعد مرسو و سنته کنار ساحل به برادر آن زن(«مرد عرب») و دوستانش برمی خورند. اوضاع از کنترل خارج می‌شود و کار به کتک کاری می‌کشد. پس از آن مرسو بار دیگر «مرد عرب» را در ساحل می‌بیند و این بار کس دیگری جز آنها در اطراف نیست. بدون دلیل مشخص مرسو به سمت مرد عرب تیراندازی می‌کند که در فاصلهٔ امنی از او از سایهٔ صخره‌ای در گرمای سوزنده لذت می‌برد.
برف بهاری نخستین قسمت از رمان چهارگانه نهایی میشیما است . کییوآکی پسر زیبا و اشراف زاده ای است که در خانواده پولدارر ماتسوگائه متولد شده است . خانواده آیاکورا خانواده ای از نظر اجتماعی بالا ولی از نظر مادی فقیر است و پدر کییوآکی او را به نزد آیاکورا ها می فرستد تا موقعیت اجتماعی آنها برای او مفید واقع شود . این خانواده دختری بسیار زیبا به نام ساتوکو دارد . این دختر و پسر عاشق هم می شوند ولی به گونه ای عجیب پسر از یک سو شدید عاشق دختر است ولی از سوی دیگر به نوعی مقاومت کرده و حس نفرت هم دارد . دختر عاشق اوست ولی سعی در حفظ غرورش را هم دارد .
وکیو(1970-1925) mishima , yukio رمان نویس ژاپنی با نام اصلی هیرائوکا کیمی تاکه. نویسنده‌ای بزرگ بود که بسیاری منتقدین نوشته‌های او را با آثار مارسل پروست، همینگوی، آندره ژید و سارتر برابر نهاده‌اند. میشیما در زندگی کوتاه اما پر بار ادبی‌اش آثار فراوانی از جمله چهل رمان، برف بهاری، سی و سه نمایشنامه و داستان‌های کوتاه بسیاری نگاشت. نثر او ترکیبی است از شعر، فلسفه، سنت‌های ژاپنی و باورهای مذهبی. اعترافات یک صورتک (1949)، معبد کلاه فرنگی طلایی(1956) و برف بهاری (1967-1956) کتاب حاضر، از آثار درخشان اویند. میشیما به سال 1970 در اعتراض بدانچه که تباهی ملّت و زوال سنت‌های سامورایی می‌دانست با خودکشی آیینی (هاراکیری) به زندگی این جهانی خویش پایان داد.
صفحۀ کتابخانه روزنامه سازندگی به بررسی فلسفی سه کتاب «جنایت و مکافات» ، «برادران کارامازوف» و «تسخیرشدگان» پرداخته است که با هم می خوانیم: درون مایه های تفکر اگزیستانسیالیستی را در تاروپود تمام داستان های داستایوفسکی می توان یافت. در آثار داستایوفسکی ، رفتار هر فرد با خودش سنجیده می شود و نسبی بودن دائمی آنها از همین جا ناشی می شود. در رمان تسخیر شدگان ضمن شنیدن حرف های کسی که باید خودکشی کند، نمیدانیم که او چگونه می اندیشد؟ آیا به دلیل اینکه باید خودش را بکشد، چنین فکری می کند؟ یا به این دلیل که چنین فکر...
هنر به مثابه حقیقت: معرفی و بررسی «کتابچه پادزیبایی شناسی» در صفحه “تازه های اندیشه” روزنامه «سازندگی» طی یادداشتی«کتابچه پادزیبایی شناسی» نوشته آلن بدیو معرفی شده است که در ادامه می خوانید: هنر به مثابه حقیقت: معرفی و بررسی «کتابچه پادزیبایی شناسی» پادزیبایی شناسی نوعی رابطه فلسفه باهنر است که بر پایه آن هنر خود مولد حقيقت هاست. پادزیبایی شناسی هنر را به صورت شیء یا موضوع فلسفه در نمی آورد و به جای پرداختن به تأملات زیبایی شناختی دقیقا به توصیف تأثيرهای درون فلسفه ای می پردازد که هستی مستقل اثرهای معین هنری را از خود...
«فیلسوف در راه»: معرفی و بررسی کتاب هوسرل سیاوش مهرانی، کارشناس ارشد فلسفه غرب، در صفحه "کتابخانه" روزنامه «سازندگی» طی یادداشتی به معرفی کتاب "هوسرل" پرداخته است که در ادامه می خوانید: «فیلسوف در راه»: معرفی و بررسی کتاب هوسرل ادموند هوسرل از فیلسوفان آلمانی -اتریشی مهم و تأثیرگذار قرن بیستم و بنیانگذار پدیدارشناسی است. برجسته ترین چهره ی سنت پدیدارشناسی و بنیانگذار آن شناخته می شود. او در دانشگاههای گوتینگن و فرایبورگ در سمت استاد فلسفه تدریس می کرد و سعی داشت مانند راسل برای فلسفه یک مبنای ریاضی پیدا کند. هوسرل فلسفه را مستقل از دین تلقی...
