«ناتسومه سوسه‌کی» از پیشگامان نهضت ادبی ژاپن به‌شمار می‌رود که نویسندگان نام‌آشنایی نظیر یوکیو می‌شیما و هاروکی موراکامی از شیوۀ نگرش و برخورد او به ادبیات داستانی تأثیر پذیرفته و به ستایش آثار او پرداخته‌اند. سوسه‌کی در میان خوانندگان ایرانی با رمان‌های «بوچان» و «کوکو» شناخته شده است. «من یک گربه هستم» نیز به مانند سایر آثار وی، برای انتقاد از کاستی‌های جامعۀ ژاپن و رشد نامتوازن سرمایه‌داری در این کشور از بیانی طنزآلود و گزنده بهره برده است. نویسنده با طرح موضوع خلاقانۀ خود به بررسی اخلاق و فرهنگ طبقۀ متوسط ژاپن می‌پردازد و این وظیفه بر عهدۀ گربه‌ای است که به عنوان قهرمان داستان، خود روایتگر این پیچیدگی‌ها و مناسبات اجتماعی حاکم بر جامعۀ سنت‌گرای ژاپن است.
روایتی حیرت‌انگیز، قصه‌ای از بلخ تا قونیه، سلوک عاشقانه و زندگی پرماجرای مولانا در بستری از واقعیت و افسانه. روزگار و زندگی یکی از شگفت‌آورترین عارفان جهان و عشق شورانگیز وی با گوهر خاتون، اوج زندگی عاشقانه و از دست رفتن دلدار، دیدار شگفتش با شمس تبریزی و تحول روحی او که بس شایعه در اطرافش ساخت و بالاخره جوشش شعر از بن جانش یا ردیف شدن مسلسل‌وار کلمات چون الماس‌های تراش خورده در کنار هم، تصویری در بستر تاریخ از روزگار تیرۀ حمله مغولان. تلفیقی استادانه از تاریخ، داستان و افسانه که یکی از پرشورترین عاشقانه‌ها را برساخته است.
آثارهاینریش بل (۱۹۸۵ – ۱۹۱۷)، روایتی است از جنگ و تأثیر مخرب آن بر عشق، غرور و اخلاق. بل از ملالت‌ها، پلیدی‌ها و بی معنی بودن جنگ سخن می‌گوید. اما برخيز عشق من روزگار مردمانی است که در ویرانه‌های حاصل از جنگ به دنبال نشانه‌ای برای باور مجدد به زندگی هستند. انزجار از جنگ و همذات پنداری با مصیبت‌های آلمانِ خاکسترنشین، جایگاه بل را به عنوان یکی از نویسندگان بزرگ این کشور تثبیت نموده است. در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: … چند هفته آخر مرتب تلاش می‌کردم از مردمی که از من می‌پرسیدند برای امرار معاش چه میکنم، بپرهیزم. اگر واقعاً ناچار می‌شدم اسمی برای حرفه‌ام بگذارم، مجبور بودم واژه‌ای را بر زبان بیاورم که آنان را سراسیمه می‌کرد. از این رو ترجیح می‌دهم از روشی نظری برای ثبت اعترافاتم بر کاغذ استفاده کنم.
«سفرهای بسیار به هایدلبرگ» مجموعه داستانی است کوتاه و خواندنی از قهرمانانی که در ویرانه های آلمان بعد از جنگ، به جست و جوی معنایی دوباره برای زیستن هستند. شخصیت های اصلی این کتاب به مانند سایر آثار هاینریش بل زاییده جنگی خانمان سوز هستند که نویسنده از هیچ فرصتی برای نکوهش و مذمت آن دریغ نمی کند.
شاعران بزرگ همیشه نثر نویسان بزرگی بوده اند. چرا که از پس آنهمه تجربه های شعری، سرانجام حاکم آن حاکم نامرئی، نحو، شده اند، و به زبانی در داخل زبان دست یافته اند. من فکر می کنم دو زبان دارم چون شیوه ی نثر من جزئی از محتوای متن من است. این را شاعر امروز باید بتواند به خود بگوید … ما باید حرکت چیزها را جانشین شباهت چیزها بکنیم، در نگاه شاعر حجم گرا دیگر چیزی شبیه چیزی نیست، بلکه فاصله ای را فاصله ای دیگر طی می کند. و در این طی است که ما صراحت های پیش رو را پشت سر میگذاریم تا به چیزها آن چیزی را که ندارند بدهیم. و این گونه است که در نگاه ما نظام استعاره بهم می ریزد، و آنچه بر زبان ما جاری می شود همان چیزی است که ما بر آن جاری هستیم، یعنی حرکت ذهن در زبان، و نه واقعیتی کنار واقعیتی ….
«رئالیسم در ادبیات داستانی ایران و عراق»، عنوان کتابی است از عباس یوسف که به بررسی تطبیقی در آثار سیمین دانشور و فواد تکرلی می‌پردازد و نشر نگاه مدتی است که آن را به چاپ رسانده است. این کتاب درواقع پژوهشی است در حوزه ادبیات تطبیقی که آثار دو نویسنده از ایران و عراق را مدنظر داشته است. سیمین دانشور از نویسندگان شاخص معاصر ایران است و فواد تکرلی نیز از نویسندگان واقع‌گرای ادبیات عراق به‌شمار می‌رود. تکرلی که در سال ١٩٢٧ متولد شد و در سال ٢٠٠٨ از دنیا رفت، «یکی از آخرین بازماندگان نسل نویسندگان پیشگام و برجسته‌ترین رمان‌نویس و داستان‌نویس عراق از جنبه‌های فنی به‌شمار می‌رود». نویسنده کتاب در بخشی از مقدمه‌اش درباره این دو نویسنده و دلایل انتخاب آنها برای انجام پژوهشی تطبیقی در آثارشان نوشته است: «دانشور و تکرلی از بارزترین نویسندگان واقع‌گرای ایران و عراق به حساب می‌آیند. هر دو آنها از نویسندگان دهه پنجاه میلادی به‌شمار می‌روند، تقریبا هم‌زمان -بعد از جنگ جهانی دوم- شروع به نوشتن رمان یا داستان کوتاه کردند.
یدالله رؤیایی ، شاعر و بنیان‌گذار شعر حجم، متولد سال 1311 در دامغان است. او پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی خود در زادگاهش راهی تهران شد.
درگیری‌های سیاسی او در زمان فعالیت حزب توده و کودتای 28 مرداد باعث به زندان افتادنش در سال‌های جوانی شد.
رؤیایی نویسندگی را از سال 1333 آغاز کرد. پس از گذراندن سال‌های زندان، اولین شعرهای خود را با نام مستعار «رؤیا» در مجلات آن زمان به چاپ رساند و تحصیلات خود را تا دکترای حقوق بین‌الملل در دانشگاه تهران ادامه داد.
تأسیس هفته‌نامه‌ی «بارو» با همکاری احمد شاملو، اداره و انتشار فصلنامه‌ی شعر «دفترهای روزن»، تأسیس شرکت انتشاراتی «روزن» به همراه کاوه گلستان و محمود زند و تألیف بیانیه‌ی حجم‌گرایی در شعر با همکاری چند شاعر دیگر از فعالیت‌های ادبی رؤیایی است. به همین علت او را بنیان‌گذار شعر حجم در ادبیات معاصر می‌دانند.
از رؤیایی چندین اثر به نظم و نثر منتشر شده است. برخی از شعرهای او در مجموعه‌های «بر جاده‌های تهی» ، «دلتنگی‌ها» ، «از دوستت دارم»، «در جست‌وجوی آن لغت تنها» و «من گذشته امضا» به چاپ رسیده است. از آثار او به نثر هم می‌توان به «هلاک عقل به وقت اندیشیدن» و«چهره‌ی پنهان حرف» اشاره کرد.
این شاعر و نویسنده پس از اقامت در پاریس نیز به فعالیت‌های ادبی خود ادامه داد.
کتاب «هلاك عقل به وقت اندیشیدن» نوشته یدالله رویایی مجموعه مقاله‌های این شاعر در سال‌های دهه 40 و 50 خورشیدی است، سال‌هایی كه این شاعر در پی تبیین بوطیقای شعری‌اش و تئوریزه كردن شعرحجم بود.
اما در یک تبویب موضوعی کلان‌تر می‌توان این نوشته‌ها را در سه بخش مقالات نظری، یادداشت‌ها و شطحیات ادبی تقسیم کرد. رویایی در این کتاب هم از کلمه و حرف و زبان شعر سخن به میان می‌آورد و هم از سید‌علی صالحی و نیما یوشیج و حافظ شیرازی.«چهره پنهان حرف» همان‌گونه که از نامش پیداست نوعی رفتار زبانی با حرف و کلمه است. اما در همه نوشته‌های منثور رویایی رفتار زبانی یکسانی وجود ندارد. در شطحیات به‌اقتضای موضوع، زبان شناور است و مبنایی برای استناد ادبی نیست. در یادداشت‌ها، خاطرات ادبی مرور می‌شود ولی در نوشته‌های انتقادی نویسنده به‌عنوان منتقد حضور فعالی در متن دارد.
رویایی، شاعر است و شعر را با نثر تبیین و تفسیر می‌کند. کوشش او در فهم درست شعر ستودنی است. از این رو نوشته‌های منثور رویایی هم مانند شعر او خواندنی است. تاکنون آثار منثور او شامل نقد‌ها، یادداشت‌ها، مقالات، خاطرات، شطحیات وگفت‌وگوها در کتابهای «هلاک عقل به وقت اندیشیدن»، «از سکوی سرخ (مسایل شعر)» و «عبارت از چیست؟ (از سکوی سرخ 2)» چاپ شده است. به تازگی کتاب «چهره پنهان حرف» شامل نوشته‌های منثور رویایی از سوی انتشارات نگاه منتشر شد که مشتمل بر نوشته‌های او در سالیان مختلف از دهه 50 تاکنون است.کتاب «چهره پنهان حرف» شامل ده بخش و یک موخره است که موخره را افشین دشتی نوشته است. اما در یک تبویب موضوعی کلان‌تر می‌توان این نوشته‌ها را در سه بخش مقالات نظری، یادداشت‌ها و شطحیات ادبی تقسیم کرد. رویایی در این کتاب هم از کلمه و حرف و زبان شعر سخن به میان می‌آورد و هم از سید‌علی صالحی و نیما یوشیج و حافظ شیرازی.«چهره پنهان حرف» همان‌گونه که از نامش پیداست نوعی رفتار زبانی با حرف و کلمه است. اما در همه نوشته‌های منثور رویایی رفتار زبانی یکسانی وجود ندارد. در شطحیات به‌اقتضای موضوع، زبان شناور است و مبنایی برای استناد ادبی نیست. در یادداشت‌ها، خاطرات ادبی مرور می‌شود ولی در نوشته‌های انتقادی نویسنده به‌عنوان منتقد حضور فعالی در متن دارد.بی‌تردید رویایی در بین منتقدان معاصر از ادراک شاعرانه و دریافت هنرمندانه خوبی برخوردار است. او همواره چند‌گام جلوتر ازدیگر منتقدان در باره شعر سخن می‌گوید. به‌عنوان نمونه درباره اهمیت شعر حافظ مقالات و کتابهای زیادی نوشته شده است اما رویایی زیباترین تحلیل را سال‌ها قبل به‌دست داده است. او در سال 1353، هستی حافظ را مدیون زبانش می‌داند. در اولین مقاله کتاب «چهره پنهان حرف» آمده است:
هستی حافظ سهمی از زبان داشت یا خود دخالت در زبان بود. می‌بینیم از یک سو زبان، مرگ حافظ را حیات می‌دهد و از سویی آن زبان، خود را در مرگ او حفظ می‌کند و نگاه می‌دارد. ص 12 و 13
درک این نکته که شعرحافظ با زبان او گره خورده است، سخنی است که در دهه اخیر برخی از منتقدان به آن اشاره کرده‌اند حال آنکه رویایی در دهه 50 به این حقیقت دست یافته بود. پس بیراهه نخواهد بود اگر رویایی را منتقدی پیشرو در میان شاعران نوآور بنامیم. منتقدی که به درک تازه‌ای از شعرفارسی دست یافته بود.
از عزیزانی که دعوتِ صلح را پذیرفتند سپاسگزارم. باید بگویم انتخاب شعر در این مجموعه بسیار دشوار بود، زیرا انتخاب شعری از یک کشور، گاه به دلیل مرتبط نبودن با موضوعِ صلح، ناگزیر به حذف آن کشور منجر می‌شد. آثاری که برای شرکت در دور اول این جشنواره ارسال شده بود، حجم بسیار بالایی را داشت. چنانچه پیش از این در مطبوعات نیز آمده بود، نزدیک به4000 اثر بررسی شد. بیشترین شرکت کنندگان از ایران و شاعرانی از: آلمان، آمریکا، انگلیس، ایتالیا، افغانستان، تاجیکستان، فرانسه، عراق، سوریه، لبنان، مراکش، هندوستان، ترکیه، نروژ، آلبانی، هلند، ژاپن، صربستان مونته نگرو، یوگسلاوی (سابق) و… که بخشی از این آثار در این مجموعه دیده می‌شود، برخی در مجلد دیگری به چاپ خواهد رسید.
شرح حال این جریان نوپا که نخستین حرکت ادبی و مسقل از سوی ایران بود در این چند سطر نمی گنجد؛ اما آنچه مهم است شنیدنِ صدای صلح به زبانهای مختلف است، که در این مجموعه دیده می‌شود. شاید این توضیح کافی باشد، بعضی ناشران از انتشار گزیده‌ی این اثر ( به دلیل حجم زیاد) امتناع داشتند. بعد از فراز و فرودهای بسیار بر سر راه انتشار این کتاب، جناب علیرضا آبیز، دوست گرانمایه(شاعر و مترجم) اشعار فارسی را که قبلا بعضی از شاعران، توسط مترجمان مختلفی ترجمه کرده بودند؛ بررسی و مجددا ترجمه کردند. چنین راه دشواری در ابتدا طی شد، چند زبانه بودن این اثر به دو زبانه بودن (فارسی و انگلیسی) تقلیل یافت. متاسفانه بعد از کاری طولانی، این امر نیز به سرانجام نرسید و قرار شد، این اثر را فقط به زبان فارسی در حجم‌‌کمتری در ایران و زبان انگلیسی آن را درخارج از کشور به چاپ برسانیم. علی‌رغم میل باطنی‌ام دست به این کار زدم. گرچه پسندیده نبود، اثر را پراکنده کنم در هر حال بعد از جدا سازی و کاری جان‌فرسای، این تلاش هم بی‌‌ثمر ماند و موجب پریشانی و دلسردی هدف شد. بعد از هفت سال کار روی این پروژه که مورد تبعیضِ همه‌جانبه و فراموشی قرار گرفته بود؛ تصمیم گرفتم این اثر را که امروز راحت در دستِ شما ورق می‌خورد، در یک روز بهاری و با شکوه، روبروی نمایشگاه بین‌المللی کتاب، همراه با کتابهای بلاتکلیفِ دیگرم، برگ به برگ آتش بزنم تا از وجود نداشته‌ی صلح، در جامعه در امان بمانم. این خودسوزی که از عمر ده ساله‌اش می‌گذرد ( به دلایل مختلفی…) اتفاق نیفتاد و به سکوت و سکوت گذشت. در این سکوت طولانی، توانستم سه رمان را به اتمام برسانم و… بگذریم. در همین خلوت بود که گاهی بزرگوارانی بزرگ، احوالی از کتاب صلح می‌پرسیدند؛ دوست بزرگوارم جناب دکتر علی غضنفری که خود نیز غم صلح دارند، از اوضاع کتابِ صلح و شرایط من با خبر شدند، با همت ایشان قرار شد، اثر را فقط به زبان فارسی منـتشر کنم. با همه‌ی دلسردی، دوباره دست به کار شدم.
