قزلباش

خاندان صفویه: دگردیسی و پیامدهای ویرانگر

عباسقلی غفاری‌فرد

پادشاهان سلسه صفویه به عنصر ایرانی متکی نبودند بلکه گروگانی بودند در دست اقلیتی از قبایل چادرنشین آناتولی ،حلب، شام و مجارستان که از روزگار شیخ صفی‌الدین عموماً و از روزگار شیخ جنید خصوصاً در جستجوی سرزمینی برای تحقق آرمان‌های غالیگرایانه خود بودند و انجام این رویکرد را در تغییر جایگاه مرشد طریقت اردبیل (یا طریقت صفوی) به مقام پادشاهی ایران امکان پذیر می‌دانستند و وضعیت آشفته و حکومت‌های ضعیف و پراکنده آن روز ایران زمینه را برای این خواسته آنها مهیا می‌کرد. ایرانی‌ها هرگز با این عناصر و پادشاه آنها کنار نیامدند و بزرگترین دلیل آن این است که چون ایرانیان خواهان سرنگونی سلسله صفویه بودند، هنگام محاصره اصفهان توسط افاغنه از هیچ کجای ایران به کمک پادشاه صفویه نرفتند تا این سلسله سرنگون شد هرگاه ایرانی‌ها به کمک اصفهان می‌رفتند افاغنه جنگ دفاعی ایرانی‌ها را تاب نمی‌آوردند و عقب می‌نشستند و جنگ‌های بعدی نادر شاه با افغان‌ها و شکست دادن آنها، این دیدگاه را تأیید می‌کند. این کتاب صرفاً نه گزارشی تاریخی بلکه پژوهشی است نقد محور دربارهٔ لحظه ای از تاریخ ایران.

ادامه خواندن ←

آن روی سکه (پژوهشی در تاریخ نگاری ایران)

عباسقلی غفاری فرد

آن روی سکه نگاهی عمیق به دو دوره‌ی مهم تاریخی درایران است .ساسانیان و صفویان .دو دوره‌ای که با فراز و فرودهمراه بود .شوکت قدرت ثروت و رونق حرف اول در این دوران بود و گسترش محدوده‌ی جغرافیایی ، رشد اقتصادی و وسعت روابط سیاسی و فرهنگی با جهان آن روز باعث یگانگی خاص این دوران بوده است .فرصت‌های تاریخی که با غفلت ، استبداد و سختگیری به سقوط این دولت‌ها انجامید و ایران را در ورطه‌های هولناک تاریخی انداخته است . آن روی سکه از تاریخ این دوران می‌گوید و موشکافانه علل فراز و فرود را می‌کاود . اثری جذاب، پرکشش و سرشار از نکته هایی که ما را به گذشته هایی می برد که برای امروز و فردای تاریخی ما درس آموز است.
.

ادامه خواندن ←

شاه عباس کبیر

ژان گور

بهرام افراسیابی

 

قزلباش شاه

کتابی دیگر از نویسنده کتاب: خواجه تاجدار

 

نویسنده در این کتاب به بررسی تاریخ سلسلة صفویه، به ویژه دوران پادشاهی «شاه عباس کبیر» (978ـ1038ق) پرداخته است. در این بررسی ضمن ارائة مقدمه‌ای کوتاه از چگونگی پیدایش سلسلة صفوی و بر تخت نشستن شاه عباس، حوادث و وقایع رخ داده در آن دوره همچون: نبرد با ازبکان؛ ورود برادران «شرلی» در 1008 هـ.ق و پایان تاخت و تاز ازبکان در خراسان؛ چگونگی ورود شرلی‌ها به قزوین و اصفهان؛ سفر شاه به مشهد به سال 1011ق به منظور آزمایش آمادگی ارتش ایران؛ چگونگی سقوط آخرین پایگاه نظامی در قفقاز؛ اوضاع سرزمین گرجستان در زمان پادشاهی شاه عباس و نوع رابطة سیاسی آن‌ها با ایران؛ استعمار پرتغالی‌ها در خلیج‌فارس؛ فتح بغداد در سال 1032ق و… و چگونگی مرگ شاه عباس، مطرح و شرح داده شده است.

ادامه خواندن ←

مجموعه اشعار محمد علی سپانلو

محمد علی سپانلو

محمد علی سپانلو (۱۳۹۴-۱۳۱۹) ، نویسنده، مترجم، منتقد و «شاعر تهران»، روز ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۴ در سن ۷۵ سالگی در تهران در گذشت. محمد علی سپانلو که بیش از ۷۰ کتاب از او منتشر شده، دارنده‌ی نشان لژیون دونور بود. سپانلو، یا آن‌طور که اطرافیانش صدایش می‌زدند، سپان، یکی از دبیران کانون نویسندگان ایران بود. اگر بتوان مرکزیتی برای مجموعه آثار او تصور کرد، آن مرکز شهر تهران است.

ادامه خواندن ←

زندگانی شاه عباس اول

نصراله فلسفی

فلسفی، نصرالله پژوهشگر تاریخ، مترجم و شاعر، در نهم آذر ماه 1280 ﻫ .ش، در ششمین روز پس از مرگ پدر زاده شد. تحصیلات خود را در مدرسه‌های “آلیانس” و “دارالفنون” پی گرفت و به سال 1299 ش وارد کارهای دولتی شد. در سال 1302 ش مجلة ایران وابسته به کلوب بین‌المللی ایران را منتشر کرد، و بعد‌ها مدیریت نشریاتی همچون مجلة مهر و روزنامة امید را عهده دار گردید. انتشار فصلنامة “ایرانیکا” به زبان فرانسه و ایتالیایی در اروپا نیز به همت او سامان گرفت. از آثار اوست: زندگانی شاه عباس اول، ترجمة سرگذشت ورتر، تاریخ انقلاب کبیر روسیه، تاریخ سلطنت قباد و مزدک، جنگ چالدران و مجموعه‌ای از سروده‌ها که با عنوان “چند شعر” منتشر شده است. این محقق و نویسندة خستگی ناپذیر در  سال 1360 ش، روی در نقاب خاک کشید…

شاه اسماعيل شروان و ارمنستان و آذربايجان را، آسان‌تر از آنچه خود مى‌پنداشت گرفت و در تبريز به سلطنت نشست. از اين تاريخ آرزوى جد و پدرش، كه مى‌خواستند در خاندان خويش سلطنت صورى را نيز بر سلطنت معنوى بيفزايند، به حقيقت پيوست و مذهب شيعه به پشتيبانى شمشير، مذهب رسمى ايران شد. از آن پس نيز، چنانكه پيش از اين اشاره كرديم، در مدتى كمتر از ده سال بر سراسر ايران دست يافت و تمام مردم را به قبول مذهب شيعه مجبور كرد.

ادامه خواندن ←