اختلالات روانی: اعتیاد

گزیده ای از متن کتاب

1

مقدمه

داستان لورا

لورا دختر نوزده‌سالۀ دبیرستانی بود که اسپید (قرص متامفتامین) مصرف کرد. او که از نداشتن وقت کافی برای انجام تکالیف مدرسه شکایت داشت، قرص‌ها را از دوستش گرفته بود. لورا متوجه شد با مصرف این ماده فورانی از انرژی را تجربه می‌کند، می‌تواند بیدار بماند، تمرکز کند، و در آزمون‌ها موفق شود. لورا اکنون دانشجوی کالج خصوصی هنرهای لیبرال است، و در آنجا مصرف گاه‌به‌گاه اسپید را ادامه داده است. او هنگام امتحانات پایان ترم سال اول دانشگاه هر روز مصرف می‌کرد. همان تابستان، برای اولین‌بار متوجه شد خارج از مدرسه هم به استفاده از اسپید نیاز دارد. بدون آن، احساس خستگی و افسردگی می‌کرد. با مصرفش انرژی می‌گرفت و سرزنده می‌شد. او با چند بار مصرف در هفته، عمدۀ درآمد شغل تابستانی‌اش را خرج اسپید کرد.

لورا اکنون دانشجوی سال دوم دانشگاه است و تقریباً هر روز اسپید مصرف می‌کند. او حتی گاهی در بعضی کلاس‌ها غایب می‌شود، به این دلیل که اسپید مصرف کرده و ساکن نشستن برایش بسیار اضطراب‌آور است یا درنتیجۀ مصرف نکردن ماده خمار شده و برای حضور در سخنرانی یک‌ساعته زیادی خسته است. متوجه می‌شود همان مقدار ماده‌ای که به تمرکز و مطالعه‌اش کمک می‌کرد دیگر اثر پیشین را ندارد، درنتیجه مصرفش را دو و حتی سه برابر کرده است. بیش از یک یا دو روز مصرف نکردن به‌قدری کج‌خلقش می‌کند که هم‌اتاقی‌اش تهدید کرده است از اتاق خواهد رفت. لورا سه تا از پنج آزمون میان‌ترم را مردود شده است و حتی والدینش که ساعت‌ها دورتر از او زندگی می‌کنند، تغییراتی را در رفتار لورا مشاهده کرده‌اند. نامزدش که اسپید را امتحان کرده، اما دوست ندارد، او را «معتاد» خطاب می‌کند و رابطه‌اش را با او قطع کرده است. این اتفاق لورا را دچار تشویش درونی می‌کند. او یک هفتۀ تمام در اتاق خوابگاه می‌ماند، بیشتر وقت‌ها گریه می‌کند و به هم‌اتاقی‌اش گفته است که شاید خودکشی کند. هم‌اتاقی‌‌اش به مرکز مشاورۀ دانشگاه اطلاع می‌دهد، به او توصیه می‌کنند لورا را برای معاینه به آنجا ببرد.

چگونه زندگی این مصرف‌کنندۀ گاه‌به‌گاه مادۀ مخدر غیرقانونی این‌چنین از کنترل خارج شد؟ این داستان اعتیاد است. اعتیاد نوعی بیماری است و اغلب در خفا این باور را در مصرف‌کننده‌اش ایجاد می‌کند که هیچ مشکلی نیست و اعمالش کاملاً تحت کنترل است.

اعتیاد

سوءمصرف مواد چیست؟ اعتیاد چیست؟ بسیاری از مردم الکل مصرف می‌کنند، سیگار می‌کشند و قهوه می‌نوشند. این کار سوءمصرف است یا اعتیاد؟ جامعه پس از سال‌ها معین کرده است که چه موادی باید آزاد گذاشته شوند (مانند کافئین)، چه موادی باید کنترل یا قانونمند شوند (مانند نیکوتین و الکل)، چه موادی باید فقط برای اهداف پزشکی مصرف شوند (کوکائین و مورفین)، و چه موادی باید کاملاً ممنوع شوند (متامفتامین، ال‌اس‌دی و بسیاری از مواد دیگر). این دسته‌بندی‌ها زمانی شکل گرفت که دانشمندان آموختند ضرر استفاده از بعضی مواد بیشتر از سودشان است. امروز در ایالات متحده، باید حداقل هجده‌ساله باشید تا بتوانید محصولات تنباکو را خریداری کنید. باید بیست‌ویک‌ساله باشید که بتوانید الکل بخرید. لیست بلند چندصفحه‌ای از داروهایی وجود دارد که شما، در هیچ سنی، نمی‌توانید قانونی آنها را خریداری کنید.

اعتیاد روی زندگی میلیون‌ها نفر در ایالات متحده اثر گذاشته است. بعضی از این افراد همسران افراد معتادند. عده‌ای از آنها کودک یا دیگر اعضای خانواده‌اند. دیگران قربانیان جرائمی نظیر دزدی، خشونت، یا رانندگی در حال مستی هستند؛ جرایمی که محرکشان اعتیاد است. اعتیاد، به واسطۀ مخارج حکومت در حوزۀ سلامت و نظام قانون‌گذاری، روی همۀ ما که جامعه را تشکیل داده‌ایم اثر می‌گذارد. دو اعتیاد عمده در ایالات متحده (سیگار و الکل) سالانه بیش از صدمیلیارد دلار هزینه به نظام سلامت تحمیل می‌کند. ایالات متحده بیش از هر کشور صنعتی در جهان زندانی مواد مخدر دارد. اعتیاد و استفاده از مواد مخدر موضوع مهمی برای پژوهش است، نه فقط برای کسانی که به سلامتی انسان علاقه دارند، بلکه برای همۀ شهروندان، زیرا در این صورت می‌توانیم اعتیاد و علت آن را بهتر درک کنیم.

اعتیاد چیست؟

تعریف کلمۀ اعتیاد بسیار مشکل است. افراد مختلف گاهی اوقات تعاریف کاملاً متفاوتی ارائه کرده‌اند. ما برای مقصودمان اعتیاد را وضعیتی پزشکی و روان‌پزشکی تعریف می‌کنیم که مشخصۀ آن استعمال مفرط و جبری ماده‌ای است که به رغم عواقب منفی و حتی ویرانگرش در زندگی مصرف‌کننده ادامه پیدا می‌کند.

این عواقب منفی ممکن است شامل از دست ‌دادن روابط خوب با دوستان و اعضای خانواده، از دست ‌دادن شغل و پس‌انداز زندگی شخص باشد. مصرف‌کنندۀ مواد حتی ممکن است با اطلاع از اینکه مصرف مواد سرانجام موجب مرگش می‌شود، به استعمال آن ادامه دهد. این کار را می‌توان در بیماران مبتلا به آمفیزم مشاهده کرد که با وجود متصل بودن به کپسول اکسیژن همچنان به مصرف سیگار ادامه می‌دهند، یا معتادان به کوکائین که حتی پس از تحمل حملات قلبی به مصرف ادامه می‌دهند. اعتیاد پدیدۀ بسیار قدرتمندی است.

«وابستگی به مواد» اصطلاح دیگری برای اعتیاد است. این اصلاح در جامعۀ پزشکی ترجیح داده می‌شود، زیرا واژۀ اعتیاد دلالت‌های منفی فراوانی دارد. می‌توانیم اعتیاد یا وابستگی را به دو گونه تفکیک کنیم: جسمی و روانی. «وابستگی جسمی» زمانی اتفاق می‌افتد که شخص با مصرف مرتب مواد، به لحاظ زیست‌شناختی به آن عادت کرده است. «وابستگی روانی» عطش یا وسواس فکری به استفاده از ماده‌ای مخدر است. در مورد لورا، که کمی قبل توضیح داده شد، اعتیاد با وابستگی روانی آغاز، اما سرانجام به وابستگی جسمی شدیدی تبدیل شد. اعتیاد نوعاً شامل هر دو سویۀ وابستگی جسمی و روانی می‌شود.

موسسه انتشارات نگاه

کتاب “اختلالات روانی: اعتیاد”  نوشتۀ واتسال تاکار ترجمه شهاب غدیری

موسسه انتشارات نگاه