اشتفان انگل
آرش گنجی
اشتفان انگل در انتخاب عنوان کتاب از یک اسطورهی آلمانی بهره میجوید؛ در « غروب خدایان» پایان جهان در برگیرندهی خدایان خستهی عهد عتیق است و از خاکستر حریق جهان، جهانی ستودنی صلح آمیز و آکنده از زندگی لذتبخش گسترده میشود. وجه شبه با اسطورهی مزبور، سقوط قشر حاکم کنونی جامعهی جهانی و تمهید آیندهی نوین و ارزشمند برای زیستن است! کتاب، این منظر را از قلمرو اسطوره جدا و آن را بر مبنایی علمی و استوار از نو بنا میکند و به تمام آنها که غروبِ خدایانِ سلطهی جهانیِ سرمایهی مالی برایشان نه به معنای پایان تاریخ بلکه نقطهی آغاز یک عصر تازه از تکامل اجتماعی انسان است، چشم اندازی نو میبخشد؛ چشم اندازی بدون گرسنگی، استثمار و جنگ.
ادامه خواندن ←
محمد قراگوزلو
«ظهور نئولیبرالیسم»،«رویزیونیسم روسی»،«دموکراسی لیبرال از مسیر پایان تاریخ»،«از لیبرالیسم به نئولیبرالیسم»،«ظهور نئولیبرالیسم با ریگانیسم»،« تاچریسم»،« دو روایت از رکود اقتصاد سیاسی نئولیبرالیستی» ،«افول سالهای طلایی نئولیبرالیسم»،«هایک و پوپر تئوریسینهای دموکراسینئولیبرال»، «تنگناهای نئولیبرالیسم»،«برزخ استالینیسم یا دوزخ نئولیبرالیسم»،«رکود بزرگ و صعود کینزیسم»،«طرحهای جایگزین رکود اقتصاد سرمایه-داری»،«راهحل امپریالیستی (جنگ افغانستان و عراق) »،«خشونت ضد دموکراتیک نئولیبرالیسم »،«اصلاح طلبی یا لابی گری»و…عنوان برخی از بخش های این اثر است.
نویسنده در آغاز این اثر عنوان می کند:«هدف اصلی و راهبردی این مجموعه تکمیل فرایند دولت سرمایه به دولت سرمایه داران از طریق یارگیری گسترده از جناحهای مختلف بورژوازی ایران ذیل برنامه ی توسعه ی سیاسی یا دموکراتیزاسیون راست (روال کار) است. تبلیغ دموکراسی لیبرال تحت شعارهای پر طمطراقی همچون “ایران برای همه ی ایرانیان” در همین راستا شکل بسته است. با این همه عمر نئولیبرالیسم در چارچوب حاکمیت دولتهای امپریالیستی و کشورهای سرمایه داری پیشرفته در آخرین سالهای نخستین دهه ی هزاره ی سوم به پایان رسیده است.
روز20 ژانویه 1981 رونالد ریگان – در مُقام رییس جمهور ایالات متحد آمریکا – در اوج بحران اقتصاد کینزی به قدرت خزید و در راستای اجرای دیکته های میلتون فریدمن، اعلام کرد: دولت راه حل مشکلات ما نیست، بلکه دلیل وجود مشکلات است و دوران آن به پایان رسیده….. دو سال پیش از آن مارگارت تاچر مدعی شده بود:” چیزی به عنوان جامعه وجود ندارد، بلکه فقط مردان و زنان منفرد وجود دارند”. کمتر از سه دهه پس از آنکه نئولیبرالیسم توانست از طریق انباشت به شیوه ی خلع ید مجدد از سرمایه داری بر محور رژیم انباشت متکی به ارزش سهام، سیاست های مونتاریستی، بورس بازی، کمرنگ سازی نقش حمایتی دولت از زنده گی اقتصادی مردم، اصالت بخشیدن به بنیادگرایی بازار آزاد، خصوصی سازی، اقتصاد کازینویی و به قول خودشان اقتصاد ماده زدایی شده، توزیع دارایی رو به بالا، مقررات زدایی از بازار و انهدام اتحادیه ها و دستآوردهای جنبش کارگری، بر بحران ادواری سرمایه داری (اضافه تولید و گرایش نزولی نرخ سود) فایق آید، یکبار دیگر تضاد کار ـ سرمایه و تناقض ذاتی سرمایه داری بحران تازه ی آفریده است. این بحران – به عنوان جدی ترین چالش سرمایه داری از دهه ی1930 تاکنون – از یک طرف نشان داده است که همه ی آمارهای مبتنی بر رشد اقتصادی سه دهه ی گذشته سرابی بیش نبوده و در این مدت آنچه رشد کرده سرمایه ی موهوم (به تعبیر مارکس) بوده و از طرف دیگر با شکست همه جانبه ی نظام های سرمایه داری نئولیبرال اقتصاد سیاسی جهان در شرایط تازه یی قرار گرفته است.»
ادامه خواندن ←
پرویز بابایی
فرهنگ حاضر ویژگیهایی دارد که شاید در آثاری مشابه کمتر یافت شود. در این فرهنگ افزون بر تبیین اصطلاحات، نهادها و مکتبهای سیاسی، تلاش بر این بوده که آگاهیهای لازمی نیز دربارهی فیلسوفان و نظریهپردازان علوم سیاسی و سیاستمداران ارائه گردد. الگوی فراهمآورنده در گزینش عناوین و مدخلها، عمدتاً «فرهنگ علوم سیاسی آکسفورد»بوده که در حال حاضر یکی از مراجع اهل فن است، با تأکید بر این نکته که در شیوهی کار ما تنها گزینش عناوین به پیروی از فرهنگ آکسفورد بوده و در توضیح و شرح مربوط به هر مدخل با تألیف و نیز ترجمه از مراجع و منابع دیگر، سعی کردهایم بهروزترین اطلاعات و آگاهیها تا زمان انتشار این فرهنگ به دست داده شود.
ادامه خواندن ←
محمد توحید فام
کتاب گذار به موج سوم جامعهشناسی، بر آن است تا اصول مشترک اندیشههای آنتونی گیدنز، پیربوردیو و یورگن هابرماس را در رهیافت کنش و ساختار، تاکید بر فرهنگ، ارتباطات و زبان و نیز وجود رابطهی دیالتیکی بین آنها، که از مولفههای تفکر دو رویکرد یاد شده است، بر رسد.
کتاب در شش بخش و نوزده فصل تنظیم شدهاست.
ادامه خواندن ←
تونی جات
فرزام امینصالحی
تونی جات جامعه شناس و محقق آمریکایی در این اثر به سه متفکر بزرگ قرن بیستم فرانسه می پردازد.لئون بلوم، آلبر کامو و رمون آرون پرداخته و از کندوکاو در زندگی و اندیشه های آنان ، اثری پرداخته که به مسئولیت روشنفکر در برابر خود، جامعه و مردم می پردازد.جات در این اثر فشرده توانسته با استادی بی بدیلی بسیاری از زوایای ناشناخته این سه متفکر را در برابر خوانندگان رونمایی کند و از این جهت کتابی را فراهم آورده که برای هر جستجوگر حوزۀ اندیشه جذاب و خواندنی است
کتاب «بار مسئولیت: بلوم، کامو، آرون و قرن بیستم فرانسه» نوشتهی جامعهشناس، مورخ و محقق آمریکایی معاصر «تونی جات» و برگردان « است. جات در این کتاب دست بر سه متفکر و روشنفکر فرانسوی قرن بیستم گذاشته است. او با یک زاویه نگرش نو به زندگی و طرزتفکر این سه نگاه دوبارهای میاندازد و مسئولیت آنها در قبال رشد و توسعه و بیداری مردم جامعه را نشان میدهد. «پیامبر مطرود (لئون بلوم و بهای سازش کاری)»، «معلم اخلاق ناراضی ( آلبر کامو و مصایب تزلزل)» و « خودی حاشیهنشین (رمون آرون و جدلهای منطقی)» سه بخش این کتاب هستند. «لئون بلوم»، سیاستمدار فرانسوی که برپایه گسترش نظریهی سوسیالیستی اولین دولت خود را تشکیل داد و قوانین جدید را در اصلاح وضع کارگران تصویب کرد. این دولتمرد فرانسوی در پی مذاکره و صلح با هیتلر بود که دستگیر شد و تا آخر عمر بهزندان افتاد. «آلبر کامو» نویسنده، فیلسوف و روزنامهنگار فرانسوی است. او برای آثارش که به گفتهی بسیاری از منتقدین صدای مشکلات وجدان بشر در قرن حاضر است، موفق به کسب جایزه نوبل شد. نوشتههای رومن آرون، جامعهشناس و فیلسوف فرانسوی، بیش از هر چیز بهخاطر مخالفت با مارکسیسم، خشنوت و جنگ مورد توجه قرار گرفت. نویسنده در بخشی از مقدمه کتاب در باب تاثیر افراد در گذشته، آورده است: «آنچه درباره افراد صحیح است در مورد ملتها صدق نمیکند. معنایی که باید به یک تاریخ مشترک نسبت داده شود، تاثیر آن بر روابط درونی ملتها و بین آنها در حال حاضر، پایگاه اخلاقی و ایدئولوژیک روایتهای مختلف و متناقض از تصمیمات و رفتار جمعی گذتهی دور یا نزدیک، بیشتر از همه مسائل ملی مورد مناقشهاند؛ و این گذشته است که تقریبا همیشه مساله است، حتی وقتی که ظاهرا از حال یا آینده بحث میکنیم».
ادامه خواندن ←
جامی (پژوهش)
به کوشش فرید مرادی
كتاب «گذشته چراغ راه آينده است» كه اينك چاپ ويراسته آن به خوانندگان ارائه مىشود، بىترديد در ميان كتابهاى سياسى مربوط به دوره تاريخ 1331-1320 از منابع يگانه و منحصر به فرد بهحساب مىآيد، تا ساليان همگان بر اين تصور بودند كه اين كتاب نگاشته سازمانى سياسى و كار گروهى است، اما امروز مىدانيم كه اين اثر نگاشته مردى فرهيخته، تاريخنگار و فروتن است كه گوشه گرفته و دوست دارد كه كماكان پوشيدهنام بماند و اسمش زينتبخش اثرش نگردد، نويسنده با حوصلهاى شگرف و قابل ستايش تمام نشريات، روزنامهها، اعلاميهها و بيانيههاى دوره مورد نظر را بهدقت كاويده و با گزيدهگرايى تلاش كرده با بهرهجويى از اين منابع پرتوى بر اين دوره بيندازد. ترديد نيست كه اين اثر نيز همانند هر كار پژوهشى ديگر خالى از نقايص و مبرا از عيب و كاستىها نيست، مثلا عدم توجه نويسنده به حوزههاى اجتماعى و فرهنگى اين دوران دوازده ساله و تأثيرات تحولات سياسى اين سالها بر اين حوزهها بهويژه در حوزه تفكر و انديشه كه موجب اوجگيرى ادبيات رئاليسم سوسياليستى از ادبيات دوره استالين در ايران شد، هرگز مورد توجه نويسنده قرار نگرفته، از سويى تأثيرات فرهنگى بر تحولات سياسى نيز چندان مورد نظر صاحب اثر نبوده، تكيه بيش از حد كتاب بر منابع روزنامهاى و مجلات، اگرچه شايد دليل آن كمى منابع مكتوب يا شفاهى بوده است. در خلال كتاب بهخوبى آشكار مىشود كه نويسنده گرايش يا تمايلاتى به انديشههاى چپ دارد و اگرچه در بخش عمدهاى از كتاب با سياستهاى اتحاد جماهير شوروى آن روز در ايران همسويى نشان مىدهد و لاجرم به تأييد سياستهاى حزب توده نيز مىپردازد، اما آنجا كه روشهاى اپورتونيستى حزب توده و پيروى بىچون چرا و چشمبسته اين حزب از همسايه شمالى آشكار مىشود، جانب انصاف وبىطرفى تاريخنگارى را رعايت و به نقد سياستهاى شوروى و حزب توده مىپردازد.
ادامه خواندن ←
جرج نواک
ترجمه پرویز بابایی
كه مردم آمريكا در اكثر مناطق پذيراى هر نوآورى هستند به لحاظ ديدگاههاى سياسىشان بسيار محافظهكاراند. ساختار حكومتى ايالات متحده از هر ملت صنعتى شدهى عمده كهنتر است. با اين همه آمريكايىها ترغيب مىشوند كه بنيادهاى قانونى جمهورى در اواخر سدهى هژدهم را با برخى حقوق انباشته شده و بازنگرىهاى گاهبهگاه در آن، يك معيار عام حكومت قابل قبول معرفى كنند.
آنان در اين انديشه اشتباه مىكنند كه نظامشان در اوج دستاورد سياسى قرار دارد و آينده نمىتواند بهتر از آن بياورد. دموكراسى چيز خوبى است؛ دموكراسىِ بيشتر باز هم بهتر است. با اين همه از رسيدن دموكراسى به كاملترين آن در ايالات متحده و هر جاى ديگر بسيار فاصله است. در واقع اين شكل حكومت مقدر است كه دستخوش عميقترين دگرگونى در عصر حاضر يعنى گذار از سرمايهدارى به سوسياليسم باشد. آمريكائيان بهمنزلهى مشاركتكنندهى در اين فرايند ناگزيرند با اين چشمانداز، همچون ساير ملل، خود را سازگار نمايند.
ادامه خواندن ←
انوره دو بالزاك
ترجمه هژبر سنجرخانى
این رمان نیز مانند دیگر آثار نویسنده جامعه دهقانی فرانسه در قرن 19 را به تصویر کشیده است و داستان حول مواجهه جامعه دهقانی و طبقه بورژواری است.
اُنوره دو بالزاک نویسنده نامدار فرانسوی است که او را پیشوای مکتب رئالیسم اجتماعی در ادبیات میدانند.
«کمدی انسانی» نامی است که بالزاک برای مجموعه آثار خود که حدود ۹۰ رمان و داستان کوتاه را دربرمیگیرد برگزیدهاست. توصیفات دقیق و گیرا از فضای حوادث و تحلیل نازکبینانه روحیات شخصیتهای داستان بالزاک را به یکی از شناختهشدهترین و تأثیرگذارترین رماننویسان دو قرن اخیر تبدیل کردهاست.
بالزاک یکی از پرکارترین نویسندگان دنیاست. وی در طول عمر نسبتاً کوتاهش بیش از صد مقاله، رمان و نمایشنامه به رشته تحریر درآورد. تعدادی از داستانهای بالزاک به فارسی ترجمه شدهاند، از جمله:
چرم ساغري ٬ اوژني گرانده ٬ زنبق دره ٬ پيردختر ٬ زن سي ساله ٬ آرزوهاي بربادرفته ٬ دخترعمو بت ٬ و …
خانمی به اسم دوبرنی حامی وی بود و بالزاک در رمان زنبق دره وی را تصویر کرده است. بالزاک در صدد بود تا با افزایش مجموعه کمدی انسانی به 143 جلد تمام جنبه های جامعه فرانسه را در قرن 19 بر قلم آورد اما به نگارش بیش از 80 اثر توفیق نیافت. شگفت آنکه بالزاک فقط چند ماه پیش از مرگش در 1850 با کنتسی لهستانی به اسم اولیناهانسکا ازدواج کرد. رمان دهقانان بالزاک مثل تمام آثارش تصویرگر جامعه دهقانی فرانسه در قرن 19 و رو در رویی آن با طبقه نو خاسته بورژوازی است.
ادامه خواندن ←
آنتوان چخوف
ترجمه عبدالحسين نوشين
بانو با سگ ملوس (به روسی: Дама с собачкой، تلفظ: داما سْ سُباچُکُی) یا بانویی با سگ کوچولویش داستان کوتاهی است از آنتوان چخوف که در سال ۱۸۸۹ نوشته است. این داستان بارها به فارسی ترجمه شده است.
مشتمل بر مجموعة داستانهاي کوتاه روسي ـ قرن ۱۹ م ـ اثر «آنتوان چخوف»، (1860ـ1904م) با موضوعات مختلف است. عنوان داستانها «چاق و لاغر»، «ماسک»، «وانکا»، «شوخي»، «سبکسر»، «جان دلم»، «بانو با سگ ملوس»، «سرگذشت ملالانگيز» و… است. در خلاصة داستان «بانو با سگ ملوس» آمده است: «دميتري دميتريچ گوروف» در آستانة چهل سالگي، و اهل مسکو است، در رشتة زبانشناسي تحصيل کرده و در خدمت بانک است. او براي استراحت به «يالتا» آمده است. گوروف همسري مبتکر و از خود راضي دارد. او ازدواجي اجباري را پذيرفته و اينک در همسر خود ظرافت و زنانگي نميبيند. با وجود فرزند، گوروف بناي بيوفايي را آغاز کرده و به وي خيانت ميکند. تا انيکه «آنا سرگه يونا» بانوي ملقب به «بانو وسگ ملوس» به يالتا ميآيد. او اهل پترزبورگ است و شوهر کرده است. اين دو خيلي ساده، با هم صميمي ميشوند. با گذر زمان آنها ترک پنهان کاري ديدارهاي مخفيانه را با تصميمي قاطعانه آغاز ميکنند.
ادامه خواندن ←
نیما یوشیج
سیروس طاهباز
چیزهایی که زبانی برای مردم گفته می شود وقتی که مؤثر واقع نشد باید آن را نوشت ، ممکن است در صورت ثانی اثر کند
به این جهت می نویسم . تو وقت داری که فکر کنی و آن وقت یقین خواهی کرد چیزی را که می نویسم در موقع نوشتن آن فکر کرده ام
مجموعه کاملی از نامههای نگاشته شده توسط نیما یوشیج را که توسط سیروس طاهباز گردآوری و تدوین شده از سوی نشرنگاه منتشر شده است . بخشی از مقدمه ی ما بر این کتاب: پس از گذشت سى سال از خاموشى نیما و ملّى شدن آثار او عدهاى از جمله فرزند او در گوشه و كنار آثارى از نیما را كه پیشتر توسط سیروس طاهباز نسخهبردارى شده بود به نام خود منتشر كردند. ایشان به انگیزههاى صرفا مادى و به سوداى توجیه این اقدامات سعى كردهاند تا با خدشهدار کردن كوششهاى توانفرساى سیروس طاهباز در انتشار آثار نیما، زمینه را براى فروش نسخههاى «به ظاهر جدیدى» از این آثار فراهم كنند. با مقایسه كتابهایى كه طاهباز از نیما منتشر كرده است با نسخههاى دیگر درمىیابیم كه این آثار قریب باتفاق كپىبردارى شده از نسخههایى هستند كه او طى سالیان دراز منتشر كرده بود. اندك مطالبى كه توسط دیگران به این كتابها افزوده یا از آنها كاسته شده است در بسیارى از موارد چنان ساختگى و مجعول به نظر مىرسند كه صحت آنها را با تردید جدى روبرو مىسازد.
ادامه خواندن ←