گزیده ای از کتاب از سكوى سرخ | مسائل شعر
برای شاعر، فرم تکوین حادثه است. او در این حادثه خودش را زیر نگاه خواننده مبادله می کند، و توفیق او در وقوع همین مبادله است. در این معنی فرم در قطعه شعر یعنی زندگی زبان، شاعر در این زندگی آنقدر با زبانش یگانه می شود که در ارائه ی زبان ارائه ی تن می کند.
در آغاز کتاب از سكوى سرخ | مسائل شعر می خوانیم
فهرست
يادداشتى بر چاپ دوم 5
مقدمه 7
درباره‌ى شعر امروز ايران 9
تعريف شعر نو 43
هر شعر خوبى شعر حجم است 45
فرهنگ چيست؟ 57
پاى صحبت رؤيايى 59
آفتاب سبز (شعر) 88
در بيان گشت‌هاى غريب يداللّه رؤيايى 91
دنياى شعر 99
چرا فروغ؟ 117
روشنفكران، جز جذبه‌هاى عاميانه ندارند 119
فضلا، متوليان توقف 127
قلعه‌اى با باروهاى بلند 135
شعر بى‌تصوير، كم‌ارتفاع است 149
فريدون رهنما، جاى پائى در شعر 155
لحظه‌اى باشم، خطى باشم مطلق (برگردان شعر) 161
رهنما عاشق بى‌كرانگى بود 165
يكى شدن تنى كه دوتاست 171
از عمق جستجوهاى فرساينده 177
روى خط ادامه 185
موج نو؟ 209
گفت‌وگو پيرامون معيارهاى شاعر 211
عضله و ذهن 235
هيچ‌كس به فكر سرخپوست‌ها نيست! 239
شعر و ديدار 247
در لحظه‌ى خاكستر (شعر) 247
خون و جنون (شعر) 251
شاعرى ايرانى در پاريس 253
كودكى كويرى 261
آقاى شاعر، دنيا را چگونه مى‌بينى؟ 273
يداللّه رؤيايى شاعر مظلومى است كه… 279
رسم زمستان (شعر) 286
و اكنون دكتر رؤيايى حرف مى‌زند 289
در قضاوت كردن چيزى از قضاوت شدن هست 297
مهاجم و متوقع 307
از شريعت شعر 319
كتاب 343
فهرست موضوعى و اعلام 357
يادداشتى بر چاپ دوم «از سكوى سرخ» :
در ميان آثار دوست شاعر يدالله رؤيايى، از سكوى سرخ اثرى است پيرامون مسائل شعر كه به روشنى و بى‌هيچ ابهامى نوع نگاه رويايى را به مسائل تئوريك شعر و شاعران همدورهاش بازمى‌تابد و چاپ نخست آن گو اينكه همزمان بود با سالهاى انقلاب و دگرگونى‌هاى ژرف در نظام سياسى و اجتماعى ايران، ليكن در ميان اهل شعر جايگاه ويژه‌اش را يافت و آرا و ايده‌هاى آمده در آن رد و تأثير خود را بر شعر معاصر ايران نهاد.
اينك از پسِ سه دهه و پديد آمدن آثار و اشعارى از ذهن و زبان شاعران اين ديار كه همگى قابل تأمل‌اند به‌نظر مى‌رسد كه چاپ ديگربار از سكوى سرخ هنوز هم مى‌تواند پاسخى باشد به جست‌وجوگران وادى شعر معاصر. و چنين شد كه مؤسسه انتشارات نگاه بر آن شد كه در كنار چاپ مجموعه كامل اشعار شاعر، آثار تئوريك وى در مسائل شعر را نيز با ويرايشى نو در دسترس علاقمندان قرار دهد.
نكته پايانى اينكه در رسيدن به اين مقصود، سپاس از نيك‌انديشى دوستان ناشرم منوچهر حسن‌زاده و پرويز على‌بيگى، مديران انتشارات مرواريد را
بر خويش فرض مى‌دانم كه بزرگوارانه با تجديد چاپ اين اثر از سوى
مؤسسه انتشارات نگاه همرايى كردند.
مؤسسه انتشارات نگاه
عليرضا رييس‌دانايى
مقدمه
اكنون كه آخرين صفحات اين مجموعه به چاپخانه مى‌رود و اين مصاحبت دلپذير چند ماهه پايان مى‌يابد، تذكار چند نكته را ضرورى مى‌دانم :
1ــ كتاب حاضر كه منتخبى است از مصاحبه‌هاى شاعر، مى‌تواند مأخذ ارزنده‌اى در قلمرو گسترده‌ى شعر امروز ايران باشد، مخصوصآ براى دانشجويان و پژوهندگان جوان كه طى سالهاى تدريس آن‌ها را شيفته و دلبسته تحقيق در مسائل هنرى ديده‌ام.
2ــ كتاب را «از سكوى سرخ» نام نهاده‌ام كه تعبيرى است از زبان، و اينكه مطالب بدوآ به‌صورت گفتگو بيان شده است. اين اشارت را در يكى از شعرهاى اخير شاعر ديدم و به مناسبت برگزيدم.
3ــ با وجود اختيارى كه شاعر در مورد حذف و تلخيص نوشته‌ها به من داده بود، غير از چند مورد ناگزير، دريغم آمد كه در بيان شعرگونه‌ى اين مطالب در هر حد و مرزى دخالت كنم. از جمله اينكه، در ابتداى كار، بر آن بودم كه از سر ستيزه‌هاى قلمى بگذرم. مخصوصآ آن‌جاكه صحبت از برآورد كار يكى از شاعران بود. اما، از اين نيت گذشتم، زيرا كه اين ستيزه‌هاى قلمى، برگى از دفتر تاريخ ادبيات معاصر ايران است و از سر آن‌ها بى‌اعتنا نمى‌توان گذشت.
4ــ شاعرى كه گفته‌هايش در اين كتاب آمده، مثل هر هنرمندى، ويژگى‌هاى خودش را دارد در نظر و عقيده، و شعر و مسايل اطراف شعر. همان‌طور كه خودش مى‌گويد: «هر كس به سمت خودش راهى دارد. و كشف آن راه جز با جنونش ميسر نمى‌شود. اين نوع تازه‌اى از جنون است كه تعريف دايرة‌المعارفى نمى‌پذيرد و ندارد.» و به‌نظر من در كشف اين جنون است كه ما به غناى فرهنگى يك هنرمند دست مى‌يابيم. غنايى كه جز با ايثار و نوعى رياضت هرگز فراچنگ نمى‌آيد. اين «راه خود» را شاعر در گذر از راه‌هاى بيشمار به‌دست آورده است: درنگ بسيار بر پهنه كلام و شناخت صاحب كلام. از سرزمين خود و از سرزمين ديگران ــ كه ادب ميراث بشريت است. كه اين «راه خود» را شاعر در دهليزهاى «شن و روزنامه» پيموده است، در غروب‌هاى غمگينى كه از پنجره‌اش جز شاخه‌ى بى‌حركت درختى، چيزى فرا رو نبود. و چه بسيار كه با سر دستمال بسته از گذرگاه شب گذشته ــ سرى كه درد مى‌كند.
5ــ آخرين حرف اينكه اگر سهم من در تنظيم اين مجموعه كارى درخور است، پيشكش عزيزم «همام» باد.
حبيب‌اللّه رؤيايى
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.