آوازهای فرشته ی بی بال

این کتاب شامل 87 شعر کوتاه و بلند شاعر با مضمون اجتماعی است. شمس‌لنگرودی در سال‌های اخیر با انتخاب زبانی ساده و روان سعی برآن داشت تا با خوانندگان بیشتری ارتباط برقرار کند اما در این مجموعه گرچه کارکرد زبان در همان روابط ساده زبانی قرار می‌گیرد اما وجه تخیلی بیان و گاه غیرواقعی‌بودن مضمون، سبب می‌شود تا زبان از ساحت روزمر‌گی به ساحت فراواقعی برود، به همین دلیل کسانی که با زبان 53ترانه عاشقانه خو گرفته‌اند شاید نتوانند با شعرهای این مجموعه مانند کارهای پیشین ارتباط برقرار کنند.

شعر شمس شعر ساده‌ای است. سادگی با جهان شعر او سخت پیوند دارد. فهم شعر او برای خواننده آسان است. نه به‌دلیل سادگی جهان او، بلکه به دلیل روایت ساده او از جهان پیچیده امروز. او ساده و عمیق روایت می‌کند.

شاعر با پاسخ به این سوال که شعر چیست؟ کتاب را آغاز می‌کند. سه شعر ابتدایی کتاب به این سوال پاسخ می‌دهد که شعر از نگاه شاعر چیست و این چیستی چه نسبتی با جهان درونی و بیرونی شاعر دارد.

همین سه شعر نسبت شاعر را با جهانی که می‌خواهد در دیگر شعرهایش بیافریند نشان می‌دهد‌. شعر یاریگر انسان در بن‌بست‌های زندگی اجتماعی است: شعر / از دستم ظهور می‌کند / وقتی به باز کردن هیچ دری / قادر نیست. ظهور شعر یعنی بروز ناخودآگاه درونی در برابر رویدادهایی که آگاهانه اتفاق می‌افتد. شعر چون با من‌های اجتماعی پیوند دارد بیشتر در آگاهی شکل می‌گیرد نه ناآگاهی. در شعر دوم، شعر، فریاد بی‌امان از سوراخ کلید زندان است و در شعر سوم، شعر راهی به سوی شدن است.

شعر از هوای ترک‌خورده ظهور می‌کند / وقتی آفتاب / بارانی ابریشمی‌اش را بر می‌دارد از افق / راهی روز می‌شود.

 کلیت مفهومی این تعاریف نشان می‌دهد شاعر در این مجموعه رویکردی کاملا اجتماعی دارد. شعر برای او با جامعه و نسبتی که انسان با جامعه دارد تعریف می‌شود و این تعریف ساحت شعر را از موقعیت فردی به موقعیت اجتماعی سوق می‌دهد. شاعر درصدد ایجاد جهان ممکن برای نبوده‌های این جهان واقعی نیست بلکه او همین جهان را در یک جامعه تعریف‌شده نقد می‌کند و نمی‌خواهد با حذف این جهان، جهان تازه‌ای را برای خود و خواننده فراهم کند.