نقد و بررسی

یادداشت‌های مدرسۀ فیلم: معرفی کتاب «مبانی نظری فیلمسازی»

«مبانی نظری فیلمسازی» نوشتۀ نوئل برچ، اثری برجسته در نظریه فیلم است که مطالعه‌ای نظام‌مند از تکنیک‌های سینمایی و پتانسیل آن‌ها برای ایجاد ساختارهای فرمی در فیلم‌ها ارائه می‌دهد. این کتاب که در سال 1969 به زبان فرانسوی با عنوان "Praxis du cinéma" منتشر شد، به سرعت به عنوان اثری بدیع و پیشگام در این عرصه به رسمیت شناخته شد. برچ که یک مهاجر آمریکایی ساکن پاریس است، این متن تاثیرگذار را در سن 35 سالگی نوشت و از تجربیات خود در مدرسه ملی فیلم فرانسه (ایدک) و تلاش‌هایش برای تثبیت خود در صنعت فیلم الهام گرفت. اگرچه این کتاب...

ادامه خواندن ←

برزیل در آینۀ داستان‌ها: معرفی کتاب «خیلی دور خیلی نزدیک»

«خیلی دور خیلی نزدیک» در واقع ترجمه فارسی مجموعه‌ای است که آکسفورد برای معرفی داستان کوتاه برزیل به مخاطبان انگلیسی زبان منتشر کرده است؛ مجموعه‌ای که داستان‌های کوتاه بسیاری از نویسندگان مشهور برزیل،  از سال ۱۸۸۲ تا ۱۹۹۶ را در بر می‌گیرد؛ دوره‌ای که ادبیات مدرن برزیل به طور پویایی توسعه یافت. این کتاب با ویرایش دقیق کی. دیوید جکسون نه تنها به خواننده اجازه می‌دهد تا با برخی از بزرگ‌ترین نویسندگان برزیل آشنا شود، بلکه او را به سفری جذاب در مسیر تکامل ادبیات این کشور دعوت کرده و برای علاقه‌مندان به ادبیات برزیل همچون یک قطب‌نما عمل می‌کند....

ادامه خواندن ←

معرفی کتاب «خاطرات خروشچف»

«خاطرات خروشچف» خاطرات گیرا و جذاب رهبر و دبیر کل سابق حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی است. کتابی که نگاهی منحصر به فرد به فعالیت‌های رهبری اتحاد جماهیر شوروی در یکی از آشوب‌ناک‌ترین دوران جنگ سرد ارائه می‌دهد. کتابی به قلم خود نیکیتا خروشچف که روایتی صمیمی و اغلب جنجالی از دوران حکومت او و رویدادهایی که بر اتحاد جماهیر شوروی و سیاست جهانی تأثیر گذاشته بیان می‌کند. این کتاب که در اصل در سال ۱۹۷۰ منتشر شد، پنج دهه از زندگی خروشچف را در بر می‌گیرد و شامل صعود او در مراتب حزب کمونیست، نقش او در طول جنگ...

ادامه خواندن ←

معرفی کتاب «داستایوفسکی و نیچه: فلسفه تراژدی»

این کتاب ترجمۀ فارسی بخشی از کتاب « داستایوفسکی، تولستوی و نیچه » نوشتۀ لف شستوف است که پیشتر بخش اول آن تحت عنوان «خیر در آموزۀ تالستوی و نیچه» با ترجمه سیاوش فراهانی توسط انتشارات ققنوس منتشر شده است. مقاله « داستایوفسکی و نیچه: فلسفه تراژدی»** نوشته لف شستوف با تحلیل آثار داستایوفسکی  و نیچه با رویکردی فلسفی و انتقادی، به بررسی نحوه برخورد این دو اندیشمند با مفهوم تراژدی و رنج انسانی می‌پردازد. شستوف که خود یک فیلسوف برجسته اگزیستانسیال (وجودگرا) و از منتقدان اصلی سنت‌های خردگرایی و ایده‌آلیسم در فلسفه است، تلاش می‌کند تا از خلال این...

ادامه خواندن ←

معرفی کتاب «نویسنده، نقد و فرهنگ»

کتاب «نویسنده، نقد و فرهنگ» اثر جرج لوکاچ، مجموعه‌ای از مقالات و سخنرانی‌های این فیلسوف و منتقد ادبی مجارستانی است که در سال ۱۹۷1 منتشر شده است. او از طریق آثارش در زمینه‌های فلسفه، ادبیات، هنر و جامعه‌شناسی، به بررسی و تفسیر گسترده‌ای از مسائل اجتماعی و فرهنگی پرداخت. این کتاب نیز شامل مقالاتی درباره‌ی موضوعات متنوعی از جمله تاریخ ادبیات، نظریه‌ی ادبی، و نقد ادبی است.  در این مجموعه، لوکاچ به تحلیل ادبیات و هنر به‌عنوان نمایانگرهای فرهنگی می‌پردازد و ارتباط میان ادبیات و زندگی اجتماعی را مورد تأکید قرار می‌دهد. او در این مقالات به بررسی نقش نویسنده...

ادامه خواندن ←

معرفی کتاب «قصه‌های لیسبون»

قصه‌های لیسبون (Lisbon Tales) کتابی است گردآوری شده توسط آماندا هاپکینسون (Amanda Hopkinson) که مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه را در خود جای داده و تصویری گوناگون و زنده از شهر لیسبون، پایتخت پرتغال، ارائه می‌دهد. این کتاب بخشی از مجموعه "قصه‌های شهری" است که به معرفی فرهنگ‌ها و زندگی روزمره شهرهای مختلف دنیا از طریق ادبیات می‌پردازد. هاپکینسون در قصه‌های لیسبون با انتخاب داستان‌هایی از نویسندگان برجسته پرتغالی، از جمله ژوزه ساراماگو (José Saramago)، نویسنده برنده جایزه نوبل، فرناندو پسوآ (Fernando Pessoa)، یکی از مهم‌ترین شاعران و نویسندگان قرن بیستم، و لیدیا جورج (Lídia Jorge)، نویسنده مشهور معاصر پرتغالی، موفق...

ادامه خواندن ←

معرفی کتاب «الگوهای زمان: کنجی میزوگوچی و دهۀ ۱۹۳۰»

کتاب «الگوهای زمان: کنجی میزوگوچی و دهۀ ۱۹۳۰» نوشته «دونالد کیریهارا» به بررسی عمیق آثار و سینمای «کنجی میزوگوچی»، یکی از بزرگ‌ترین و تأثیرگذارترین کارگردانان ژاپن در دهه ۱۹۳۰ می‌پردازد. دونالد کیریهارا استاد برجسته مطالعات سینمایی و تاریخ سینما، متخصص در تحلیل سینمای کلاسیک ژاپن، به یکی از معتبرترین محققان این حوزه تبدیل شده است. او با استفاده از روش‌های تحلیلی تاریخی و روایی، به تفسیر و تحلیل ساختارهای پیچیده فیلم‌های میزوگوچی پرداخته و تأثیرات فرهنگی و اجتماعی آن دوره را بر این آثار مورد بررسی قرار می‌دهد. در این کتاب، کیریهارا با تمرکز بر دهه ۱۹۳۰، که دوره‌ای حساس...

ادامه خواندن ←

نظریه‌ای در شاعری: معرفی کتاب «اضطراب تاثیر»

«اضطراب تأثیر: نظریه‌ای در شاعری» نوشته هارولد بلوم، که اولین بار در سال ۱۹۷۳ منتشر شد، اثری پیشگام در نقد ادبی است که تأثیر عمیقی بر مطالعات ادبی داشته است. این کتاب تاثیرگذار، تز اصلی بلوم در مورد کشمکش روانی شاعران در مواجهه با تأثیر پیشینیان خود را ارائه می‌کند و درکی ویژه از پویایی بین سنت و نوآوری در ادبیات می‌سازد. بلوم در اصل در پی این است که نشان دهد همه متون ادبی، در واقع واکنش‌هایی به آثار پیشین خود هستند. او معتقد است شاعران اضطرابی عمیق در مواجهه با تحت تأثیر قرار گرفتن از پیشگامان ادبی خود...

ادامه خواندن ←

تولستوی در قفقاز: معرفی رمان «قزاقان»

قزاقان که ابتدا با عنوان «جوانی» شناخته می‌شد، رمانی کوتاه اثر لئو تولستوی است که اولین بار در سال ۱۸۶۳ در مجلۀ محبوب ادبی «پیام‌رسان روسی» منتشر شد. تولستوی کار روی داستان را در آگوست ۱۸۵۳ آغاز کرد اما در آگوست ۱۸۵۷ پس از بازخوانی ایلیاد، تصمیم به بازنویسی کامل آن گرفت. در فوریه ۱۸۶۲ پس از باخت سنگین در قمار، رمان را برای پرداخت بدهی‌هایش به پایان رساند. این رمان در سال ۱۸۶۳ منتشر شد، همان سالی که اولین فرزندش متولد شد. داستانی که تصویری زنده از زندگی در قفقاز اواسط قرن نوزدهم ارائه می‌دهد. کتابی که اغلب به...

ادامه خواندن ←

معرفی رمان «تانگوی شیطان»

تانگوی شیطان، رمانی نوشتهٔ لاسلو کراسناهورکایی، نویسندهٔ مجارستانی است که در سال ۱۹۸۵ منتشر شد و بلا تار، کارگردان مجارستانی، نیز در سال ۱۹۹۴ فیلمی بر اساس آن ساخت. این رمان یکی از مهم‌ترین آثار ادبیات قرن بیستم است و به‌عنوان یکی از شاهکارهای ادبیات پست‌مدرن شناخته می‌شود. رمان تانگوی شیطان داستان چند تن از ساکنان یک مزرعهٔ جمعی در دشت‌های مجارستان را روایت می‌کند. این افراد در آستانهٔ فروپاشی مزرعه، با بازگشت مردی مرموز به نام ایریمیاس روبرو می‌شوند. ایریمیاس ادعا می‌کند که می‌تواند مزرعه را نجات دهد، اما درواقع او نقشه‌ای شوم در سر دارد. رمان تانگوی شیطان...

ادامه خواندن ←