«من یک گربه هستم» رمانی نوشتۀ ناتسومه سوسهکی، یکی از برجستهترین نویسندگان ژاپن است که با دیدی طنزآمیز و نگاهی فلسفی به جامعه و فرهنگ ژاپن اوایل قرن بیستم میپردازد. این رمان ابتدا در ۱۹۰۵ به عنوان داستانی کوتاه منتشر شد، اما به دلیل محبوبیتش رمانی کامل شد و فصول بعدی آن تا ۱۹۰۶ در مجله ادبی هوتوتوگیسو منتشر گردید.
داستان از زبان یک گربۀ بینام روایت میشود که در خانۀ معلمی توکیویی زندگی میکند. این گربه با دیدگاهی طعنهآمیز و موشکافانه، رفتارهای انسانها را مورد بررسی قرار میدهد؛ بهویژه به صاحبش و مهمانان او نگاهی طنزآمیز دارد. درواقع گربۀ داستان، ناظر طنازی است که سعی دارد دنیای انسانها را بفهمد و با دقت به کاستیها و ضعفهای آنها اشاره میکند. سبک خاص نویسندگی سوسهکی در این اثر، ترکیبی از شوخطبعی، ظرافتهای فلسفی و توصیفهای دقیق از زندگی اجتماعی است که خواننده را به تفکر وامیدارد.
کتاب به شکل کاملاً منحصربهفردی تجربۀ خواندن از دیدگاهی غیرمتعارف – یعنی از نگاه یک گربه – را محیا میکند. گربهای که با کنجکاوی، طنز و دیدگاهی نقادانه، رفتار انسانها و تناقضات آنها را بررسی میکند و در قالب یک داستان جذاب و طنزآمیز، به نقد زندگی شهری و تغییرات فرهنگی آن دوران فرهنگ ژاپن میپردازد. سوسهکی با مهارت از شخصیتهای نمادین و موقعیتهای طنزآمیز استفاده میکند تا مفاهیم عمیقی همچون تنهایی، بیگانگی، و تلاش انسان برای معنا بخشی به زندگی را به تصویر بکشد.
داستان از لحاظ ادبی غنی است و با طنزی دقیق و پر جزئیات، خواننده را به تأمل وا میدارد. «من یک گربه هستم» مخاطب را درگیر نوعی همذاتپنداری با گربه میکند که گویی دیدگاهی فراتر از نگاههای معمول انسانی دارد. این اثر طنز عمیق و بینش فلسفی را با سبکی جذاب و دلنشین ترکیب میکند که هر کسی را به فکر وادار میکند و در عین حال لحظات مفرحی به خواننده میبخشد.
«من یک گربه هستم» در ژاپن و سراسر جهان مورد استقبال قرار گرفته و در زمرۀ آثار کلاسیک ادبیات ژاپن قرار دارد. این کتاب با زبان تیز و طنزآمیز خود بهخوبی از عهدۀ توصیف زندگی روزمره و پارادوکسهای زندگی شهری برآمده و خوانندگان را به تحسین شیوۀ خاص نویسندگی سوسهکی واداشته است.