وبلاگ

به نصرت رحمانی توجه درستی نشده است

فیض شریفی با بیان این‌که می‌نویسد تا نمیرد، از انتشار کتاب «نصرت رحمانی» از مجموعه‌ی «شعر زمان ما» خبر داد و گفت: متأسفانه به این شاعر توجه درستی نشده است.

این شاعر و پژوهشگر با اعلام انتشار خبر کتابی درباره‌ی‌ نصرت رحمانی در قالب مجموعه‌ی «شعر زمان ما» در گفت‌وگو با خبرنگار ادبیات و نشر خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفت: «شعر زمان ما» اثری است که محمد حقوقی، از منتقدان برجسته‌ی معاصر، آن را شروع کرد و کتاب‌هایی را از این مجموعه برای نیما یوشیج، احمد شاملو، سهراب سپهری و فروغ فرخزاد منتشر کرد. من نیز در ادامه کتاب‌هایی را درباره‌ی سیمین بهبهانی، منوچهر آتشی، نادر نادرپور، سیاوش کسرایی و سیدعلی صالحی نوشته و تدوین کرده‌ام که از سوی انتشارات نگاه منتشر شده است.

شریفی درباره‌ی یازدهمین کتاب از این مجموعه که به شعر و شخصیت نصرت رحمانی می‌پردازد، گفت: این کتاب اولین کتابی بود که من در این مجموعه به ناشر دادم، اما فرایند گرفتن مجوز نشر آن چند سال طول کشید. در این کتاب نیز طبق روال مجموعه‌ی «شعر زمان ما» به نقد ساختارگرایانه‌ی شاخصه‌ها و مؤلفه‌های شعری شاعر پرداخته‌ام.

او افزود: در این کتاب شاخصه‌ها و چگونگی بیان و مفاهیم شعر نصرت رحمانی، زمینه‌های تاریخی، سیاسی، اجتماعی و ادبی شعرهای او، سبک و شاخصه‌های سبکی، آرایه‌های ادبی، وزن و موسیقی و همچنین فرم و ساختار در شعر نصرت رحمانی مورد بررسی قرار گرفته است.

شریفی در‌باره‌ی شعر نصرت رحمانی اظهار کرد: در این کتاب همه‌ی آثار شاعر از اولین مجموعه‌ی شعر تا آخرین آن‌ مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین تعدادی از شعرهای او که در حافظه‌ی مردم ماندگار شده نیز در کنار متن‌ها آورده شده است. علاوه بر این‌گونه شعرها، به انتخاب خودم نیز شعرهایی را که احتمال داده‌ام شعر‌های خوبی هستند، ولی مورد توجه قرار نگرفته‌اند، آورده‌ام.

این پژوهشگر همچنین درباره‌ی استفاده از نظریات و نقدهای دیگر منتقدان درباره‌ی شعرهای نصرت رحمانی و آوردن آن‌ها در این کتاب گفت: ممکن است در بین نوشته‌هایم از نظریات دوستان منتقد نیز استفاده کرده باشم، اما این اشارات در جریان نوشته‌های خودم آمده؛ نه این‌که صرفا نظر آن‌ها را بیان کنم.

فیض شریفی در ادامه درباره‌ی نصرت رحمانی و جایگاه شعری او در بین دیگر شاعران نیز گفت: متأسفانه کسانی که در مطبوعات و رسانه‌ها شعر نصرت رحمانی را مورد بررسی قرار می‌دهند، تنها به آثار اولیه‌ی او اشاره می‌کنند، در حالی‌که او در پایان عمر خود زیباترین شعرهایش را سروده که آن‌ها را در مجموعه‌ی «پیاله دور دگر زد» گرد آورده است.

او در ادامه با بیان این‌که نصرت رحمانی هرچقدر پیرتر می‌شد، از نظر شعری جوان‌تر می‌شد، اظهار کرد: معمولا به شعرهای نصرت رحمانی شعرهای سیاه می‌گویند و این در در مورد مجموعه‌ی شعرهای اولیه‌ی او درست است، اما رحمانی در پایان عمر خود و پس از آن‌که به رشت رفت، در یک آرامش قرار گرفت و همین باعث شد تا شعرهای بعدی‌اش از این جنبه دور شود، بنابراین می‌بینیم که سیاهی‌ای که در شعرهای قبلی‌اش وجود داشت، در آخرین شعرهایش کم‌تر شد. این درحالی بود که هم‌زمان تکنیک کارش قوی‌تر می‌شد. اما متأسفانه به این شاعر توجه درستی نشده است.

شریفی با «شاعر شعر‌های نگفته» خواندن نصرت رحمانی بیان کرد: از دوران دانشجویی با این شاهر آشنایی داشتم. او بسیاری از شعرهایش را نمی‌نوشت؛ بلکه آن‌ها را برای اطرافیانش که بیش‌تر جوان بودند، می‌خواند و آن‌ها این شعرها را می‌نوشتند.

او با بیان این‌که حق نصرت رحمانی در بین دیگر شاعران ادا نشده است، عنوان کرد: شاید بتوان گفت شعر نصرت رحمانی در محدوده‌ی شعر نیما، شاملو، فروغ فرخزاد و نادرپور بوده است، اما مثلا مانند شاملو سمپاتی نداشت و خیلی محفلی عمل نمی‌کرد، بنابراین شعرهایش خیلی خوانده نشد؛ به طوری که الآن بسیاری از شعرهای او استفاده می‌کنند، ولی چون شعرهایش زیاد خوانده نشده‌اند، کسی متوجه این موضوع نمی‌شود، اما تا کسی شعری از شاملو می‌خواند، همه زود متوجه می‌شوند.

این منتقد ادبی همچنین درباره‌ی آماده کردن جلدهای دیگر مجموعه‌ی «شعر زمان ما» عنوان کرد: جلد 12 این مجموعه کتابی درباره‌ی شعر و شخصیت یدالله رؤیایی است که برای گرفتن مجوز نشر به ارشاد سپرده شده است. همچنین کتاب‌هایی درباره‌ی حمید مصدق، حسین منزوی، شمس لنگرودی، فریدون مشیری و شفیعی کدکنی در قالب همین مجموعه آماده شده است که به مرور منتشر می‌شود. جلد بعدی این مجموعه نیز به فریدون توللی اختصاص دارد که در حال آماده شدن است.

فیض شریفی در ادامه با بیان این‌که 12 سال است مشغول کار بر روی مجموعه‌ی «شعر زمان ما»ست، عنوان کرد: درباره‌ی شعرهای نصرت رحمانی تا به حال کسی این‌گونه کار نکرده است و اگر کارهایی هم در این زمینه انجام شده، معمولا در حد چند صفحه بوده است، اما مجموعه‌ی مستقلی که به واسطه‌ی آن بتوان به جایگاه شعری نصرت رحمانی رسید و به شناخت کاملی از او و شعر‌ش رسید، نبود و کتاب حاضر همه‌ی تلاشش را کرده که این مهم را انجام دهد. کتاب حاضر در ابتدا 320 صفحه بود که متأسفانه 20 صفحه‌ی آن حذف شد و اتفاقا مطالب حذفی نوشته‌هایی بودند که درباره‌ی شخصیت شاعر به نگارش درآمده بودند.

او در پایان صحبت‌هایش با بیان این‌که می‌نویسد که نمیرد، اظهار کرد: کسی که عاشقانه کار می‌کند، دوست دارد کارش را عاشقانه بخوانند و ظالمانه نقد نکنند؛ اما متأسفانه در ایران کتاب را نمی‌خوانند و آن را به طور ظالمانه نقد می‌کنند.

نوشتن دیدگاه