لامع

زر باران

دونالد بارتلمي

احسان لامع

زر باران، ظهور کاپیتالیسم، سلطان جاز، دومیه، تهدید کولبی، خانم مندایبل و من، رابرت کندی از غرق شدن نجات یافت، خنگ و عزیمت عناوین این داستان‌ها را تشکیل می‌دهند. دومیه طولانی‌ترین و سلطان جاز کوتاهترین داستان‌های این کتاب‌اند.

مترجم با توجه به فضای داستان‌های بارتلمی و با هدف تسهیل ورود خواننده به آثار این مجموعه، در ابتدای کتاب مقدمه‌ای درباره ادبیات مدرن و پست مدرن نوشته است.

دونالد بارتلمی در سال ۱۹۳۱ در فیلادلفیا به دنیا آمد. دو سال بعد خانوادهٔ او به تگزاس نقل مکان کردند، در آنجا پدر بارتلمی استاد معماری در دانشگاه هوستون شد. در همین دانشگاه بارتلمی در رشتهٔ روزنامه نگاری تحصیل کرد. او در سال ۱۹۵۳ بهجنگ کره اعزام گشت و در آن‌جا در یک روزنامهٔ ارتشی کار می‌کرد. بعد از بازگشت به آمریکا تحصیلات خود را در رشتهٔ فلسفه دانشگاه هوستون ادامه داد، اما در سال ۱۹۵۷ بدون گرفتن مدرک از ادامهٔ تحصیل منصرف شد.

در سال ۱۹۶۱ اولین داستان کوتاه اش را منتشر ساخت.

این کتاب با عنوان “زرباران “مجموعه‌ای است از 9 داستان کوتاه بارتلمی که با ترجمه احسان لامع منتشر شده است. زر باران، ظهور کاپیتالیسم، سلطان جاز، دومیه، تهدید کولبی، خانم مندایبل و من، رابرت کندی از غرق شدن نجات یافت، خنگ و عزیمت عناوین این داستان‌ها را تشکیل می‌دهند. دومیه طولانی‌ترین و سلطان جاز کوتاهترین داستان‌های این کتاب‌اند. در مقدمه این کتاب، آمده است: «در حال حاضر، ترجمه‌ي داستان‌هاي مدرنيستي و پست‌مدرنيستي در ايران كاري عبث است. اين گفته دلايل مختلفي دارد. بهترين دليل آن را مي‌توان عادت كردن ذهن خواننده‌ي ايراني به داستان رئاليستي، رمانتيكي و ناتوراليستي خواند كه وقتي اين ذهن به يك داستان مدرنيستي مانند «خشم و هياهوي» فالكنر و داستان‌هاي پست‌مدرنيستي مي‌پرد، سردرگم مي‌شود. مضمون اين داستان‌ها را نه تنها نمي‌فهمد؛ بلكه آن را به تمسخر مي‌كشد و مي‌توان گفت كه در اين مورد حق با خواننده است و تا زماني كه خود ذهن و انديشه‌ي فرد مدرن ‌نشده و تفكرات حاكم بر پيرامون و جامعه‌ي مدرنيته را پشت سر نگذاشته باشد، درك مفاهيم مدرن و پست‌مدرن سخت است. تب پست‌مدرنيسم مدت‌ها پيش در ايران بالا گرفت و خوشبختانه پس از مدتي كوتاه فروكش كرد؛ به‌طوري كه بسياري از روزنامه‌نگاران از اين موضوع بسيار سخن گفتند و چندين كتاب و نويسنده را در كشور جا انداختند؛ اما قدر مسلم اين مفاهيم چون به‌صورت عملي در جامعه‌ي ما جا نيافتاده است، نمي‌تواند ملموس باشد و حتا عده‌اي بر آن شدند تا با تقليد، خود را نويسنده‌ي مدرن و پست‌مدرن معرفي كنند. اگر به شناخت ادبيات در دوره‌ها و سبك‌هاي مختلف بخواهيم بپردازيم، بي‌شك نيازمند معرفي و ترجمه‌ي آثار مختلف صرفا در جهت آگاهي‌بخشي هستيم و انتظار نمي‌رود كه اين نوع آثار بي‌ هيچ تجربه‌ي عملي بتواند جايگاه خود را پيدا كند؛ بلكه هدف فقط آشنا ساختن خوانندگان و نويسندگان و روزنامه‌نگاران با اين ژانر‌هاست. اما چيزي كه مهم است، اين است كه اگر خواننده‌اي عادي بخواهد كتابي با اين ژانرها بخواند، بايد با برخي از مؤلفه‌هاي آن آشنا شود؛ بنابراين بر آن شدم تا با شكاف مختصر ادبيات و جامعه‌ي پست‌مدرن، به درك بهتر اين داستان‌ها كمكي به خوانندگان كرده باشم.» در ادامه، مطالبي با عنوان «درآمدي بر ادبيات مدرن»، «ويژگي‌هاي داستان‌هاي عصر مدرن» و «پست‌مدرنيسم» انتشار يافته است.

ادامه خواندن ←

دایرۀ مینا

جمال امید

دهۀ 1360، زمانی که فرهنگ فیلم‌های سینمای ایران و بعد سه فصل تاریخ سینمای ایران در سه کتاب «پیدایش و بهره‌برداری، آوانس اوگانیانس: زندگی و سینما، عبدالحسین سپنتا: زندگی و سینما» منتشرشد، آنچه ذهن مرا درگیر کرد، جزئیات، نکته‌ها، حاشیه‌ها، خاطره‌ها و پشت‌صحنه‌های شنیدنی از فیلم‌هایی بود که نه جایی در فرهنگ داشتند و نه امکان پرداختنشان در تاریخ سینما وجود داشت؛ بعد آرام‌آرام این ایده در ذهنم شکل گرفت که آن‌ها را در مجموعه‌ای با عنوان «هزار فیلم، هزار نکته» ارائه کنم… اما درگیری‌های حرفه‌ای در «فیلم‌خانۀ ملی ایران»، «جشنوارۀ فیلم فجر»، «جشنوارۀ فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان» و «موزۀ سینما» و همچنین پرداختن به اولویت‌های بیشتر در جهت انتشار جلدهای بعدی «تاریخ سینمای ایران»، هر بار انجام این امر را که طرفدارانی نیز داشت، به تعویق انداخت.

شروع دهة 1390 به‌طور جدی پیگیر تنظیم آن شدم… در این زمان، ایدۀ اولیۀ سه دهة پیش، دستخوش تحولات و تغییرات شده و هزار فیلم در سال 1360 جایش را به بیش از 2500 فیلم در سال 1390 داده بود با نکته‌ها، حاشیه‌ها، خاطره‌ها، دانستنی‌ها، پشت‌صحنه‌ها و هزار و هزار… . این هزارتوی شنیدنی تاریخ سینمای ایران که یقیناً خواننده‌اش را درگیر نوستالژی‌هایش از فیلم‌ها، سینماگران و هنرمندان طی بیش از هشت دهة فیلمسازی خواهد کرد و دریغ، هیجان، شادی، دلتنگی، تأسف، افتخار، غم، شکست و غرور و… از احوالات سینمای ایران را با این مرور، تجربه خواهد کرد.
                                                       از مقدمۀ مولف

ادامه خواندن ←

روانشناسی خواب

زیگموند فروید

ترجمه احسان لامع

زیگموند فروید روانکاو بزرگ اتریشی با طرح نظریه های شگفت انگیز در روانشناسی، دری نو به درک انسان از خود گشود . کشف ضمیر ناخودآگاه، بررسی ریشه ی نارسایی های روحی در گذشته ی خود ، طرح های شگفت انگیز وی در روانکاوی و روانشناسی خواب باعث شد که نظریه های او در ادبیات نیز بسیار تاثیر گذار شود و امروزه هیچ کس از کسانی که خود را اهل ادبیات می دانند بی نیاز از خوانش و فهمیدن آثار فروید نیستند. کتاب روانشناسی خواب از آثار اوست که تا کنون به زبان فارسی ترجمه نشده بود و اینک در اختیار دوستداران این نابغه علم روانشناسی قرار می گیرد .

ادامه خواندن ←

سلول 18

علی اشرف درویشیان

سلول 18 داستان مبارزه است، مبارزه علیه دیکتاتوری محمدرضا پهلوی، در روزگاری که ساواک پنجه بر جان جوانان و مبارزین میکشید و در شکنجهگاههایش میکوشید تا کمر دلاوران را خم کند ، درویشیان داستان خانوادهای را باز میگوید که بی دلیل به اسارت در می‏;‏آیند و در روز حبس با ددمنشی رژیم رو در رو شده و آگاهی مییابند که تنها راه، گسستن بندهای اسارت و از بین بردن سلطه دیکتاتور است‏.‏ درویشیان در این اثر البته تا حدی غلو آمیز چهرههای قصه را تصویر کرده و کوشیده تا مردمان عادی را در روند درگیری با رژیم آبدیده و استوار تصویر نماید‏.‏

ادامه خواندن ←

كانت و فلسفه معاصر

لوسين گلدمن

ترجمه پرويز بابايى

كانت دائما تکرار می‌کرد که آرزو دارد به دانشجویان خود نه یک فلسفه، بلکه چگونه فلسفی اندیشیدن را بیاموزد. پس نباید توجه ما به گذشته یعنی «بازگشت به کانت»، بلکه باید به جلو، به اجتماع انسانی بهتر معطوف گردد؛ در چنین صورتی است که می توانیم چهره امانوئل کانت را در پرتو روشنایی راستین آن و اهمیت زنده و واقعی‌اش برای اکنون و آینده مشاهده کنیم. آنگاه او خود را به عنوان یکی از متفکران بزرگ به ما خواهد نمود که نخستین گام‌های دشوار را از پیچ و خم جنگل برداشت و راهی را باز کرد که ما هنوز در آن رهسپاریم. هنگامی که ما اشیاء را در پرتو این روشنایی می‌بینیم و توجه‌مان را به آینده اجتماع انسانی معطوف می‌کنیم، آنگاه در کنار سیمای عظیم کانت، چهره بسیاری از مشاهیر فلسفی سال‌های اخیر از نظر ما رنگ خواهد باخت. زیرا نظریه‌ای که هدف‌اش رهایی انسان و تحقق یک اجتماع راستین نباشد سزاوار نام فلسفه نیست.

                                                                                                                      – از متن کتاب –

ادامه خواندن ←

تاريخ ايران (سرپرسی سایکس)

سر پرسی سایکس

ترجمه فخر داعی گیلانی

كتاب حاضر كه «تاريخ ايران» نام دارد از مشهورترين تأليفات سرپرسى سايكس (1867-1945) از مشاهير خاورشناسان انگليسى است كه هنوز آفتاب زندگانى‌اش در آسمان دانش مى‌درخشد. ترجمه و انتشار اين كتاب، براى رفع نيازمندى دانشجويان كه به كتاب مكمل و جامعى در تاريخ ايران احتياج مبرم داشتند، از ديرباز خاصه از بعد از انتشار ترجمه كتاب تمدن‌العرب همواره نصب‌العين بوده و از بزرگترين آمال نگارنده شمرده مى‌شد و اينك بى‌نهايت خوشوقتم و خدا را شكر مى‌كنم كه اين آرمان ملى جامه عمل پوشيده يعنى ترجمه جلد اول آن از چاپ درآمده تقديم قارئين عظام مى‌شود. در اين‌جا ما قبل از هر بيان يا اظهارى به شرح احوال مؤلف پرداخته و اين مختصر را به نظر خوانندگان كتاب مى‌رسانيم.

ادامه خواندن ←

پانتومیم (اسطوره،تاریخ،تکنیک نوین)

سیروس شاملو

هيچ چيزى بى‌سروصدا عبور نمى‌كند بى‌آنكه تاثيرى نهاده باشد. نياز به پيدايى نقطه پرگار هست است و آنچه در مسير فناست، گم شدن است و عبور در سكوت. گم شدن است كه من خلاف رقص برگ‌ها برقصم و بريزم خلاف باران و بغلطم خلاف جريان رودى خروشان چه مرگ و فنا تاثير مستقيم نوعى سركوب در پديدارى است و هم از آنجاست كه اساطير و لسان ايمايى در اعصار نمى‌توانند سياسى نباشند زيرا قدرت و اتوريته به‌عنوان بازدارنده‌ى برملايى و حضور، سرشاخه‌ها را مى‌زند و گياهِ بالنده را به شكل بوته‌هاى تزئينى و شمشادهاى مكعب مستطيل مسخره‌ى يكبار مصرفى مى‌بُرد كه نه گياه است نه جانور! از آنجاست كه مسير آفرينشِ هنر از مطلع و محتوا پيشى مى‌گيرد و چيزى مى‌گويد كه قابل درك نيست!

ادامه خواندن ←

فرهنگ اصطلاحات فلسفه

پرویز بابایی

ب

“فرهنگ اصطلاحات فلسفه، برابرهای فارسی اصطلاحات اروپایی به ویژه انگلیسی است. فرهنگ حاضر حاوی واژه ها و اصطلاحات منحصرة فلسفی است و به واژههای روان شناسی و علوم دیگر نیز تا حدی که ارتباط مستقیمی با فلسفه داشته باشد، پرداخته و با بهره گیری از سه فرهنگ فلسفه به زبان انگلیسی، واژه ها و اصطلاحات تازه ای به واژگان موجود افزوده و نیز اصطلاحات و نظریه های مهم را برای استفاده علاقمندان غیر متخصص فلسفه به اختصار شرح و توضیح داده است…”

موسسه انتشارات نگاه

 

ادامه خواندن ←

رقص خورشيد |سى و دو قصه اساطيرى

جووانى پيتزآ

ترجمه سيروس شاملو

یادداشت مترجم: مجموعه ای که پیش رو دارید حداقلی است از کتابخانه ی بزرگ تحقیقی مربوط به بومیان آمریکای شمالی به ویژه در باب اساطیر و تاریخ ادیان، این مجموعه واقعاً غنی و پرملات است. اگر قصد داشته باشیم از برخی تحقیقات کلاسیک عمده در این مورد نام ببریم، نمی توانیم از زحمات لوی استراوس چشم پوشی کنیم. در سال 1968 مجموعه ی تحقیق او بر محور باورهای اساطیری سرخ پوشان در دوجلد «نقد خاست گاه خوش رفتاری ها» و « انسان برهنه » به هم آمد و فرزندان سپید و مسیحی را با فرهنگ تار و مار شده ها و لینچ شده ها و به اصطلاح « مشرکین » بیش تر آشنا کرد….
در مجموعه حاضر سی و دو قصه اساطیری از سرخ پوستان آمریکای شمالی به طبع رسیده است’ .برخی از افسانه‌های [این مجموعه] دارای ویژگی تاریخ نگارانه است, مثلا افسانه‌هایی که به آمدن سفید پوستان اشارت دارند یا جویندگان طلا, الماس و کائوچو یا شکارگران بوفالو…بعضی دیگر جنبه آموزشی دارند….مثلا افسانه تسخیر آتش, ساختن قایق, تدابیر شکار و شگردهای صیادی و راه نجات از قحطی و بلایای طبیعی و اکثر افسانه‌های کتاب حاضر…برخی افسانه‌ها…پندگونه و اخلاقی‌اند و برخی سیاسی ـ اجتماعی .’…

ادامه خواندن ←