الشعرای

دیوان اشعار ملک الشعرای بهار

ملک الشعرای بهار

بهار ادبیات فارسی را نخست نزد پدرش آموخت و از هفت سالگی آغاز به سرودن شعر کرد. بهار از چهارده سالگی به اتفاق پدرش در مجامع آزادی خواهان حاضر شد و به واسطه انس و الفتی که با افکار جدید پیدا کرده بود به مشروطه و آزادی دل بست و دو سال پس از مرگ پدرش در سال ۱۳۲۴ ه. ق که مشروطیت در کشور ایران مستقر شد و بهار بیست سال داشت در جمع مشروطه خواهان خراسان درآمد.»

بهار با دیگر شاعران روشنفکر عصر مشروطه به خصوص میرزاده عشقی دوستی و روابط صمیمانه و نزدیکی داشت و در ۱۳۰۳، در دوره نخست‌وزیری رضاخان به همراه عشقی و با همکاری او، مثنوی معروف «جمهوری نامه» را در مخالفت با جمهوری رضاخانی سرود.

بهار در سال ۱۳۳۲ (هجری قمری) به نمایندگی مجلس سوم شورای ملی از حوزه انتخابیه درگز انتخاب شد. یک سال بعد دوره سوم نوبهار را در تهران منتشر کرد و در ۱۳۳۴ (هجری قمری) انجمن ادبی دانشکده و نیز مجله دانشکده را بنیان گذاشت که به اعتقاد او مکتب تازه‌ای در نظم و نثر پدیدآورد.

هنر شاعری او را بعد از قصیده، باید در مثنویهای او دید، مثنویهای کوتاه و بلندی که شمار آنها به بیش از هشتاد می‌رسد. در این میان مثنویهایی که در بحر حدیقه سنایی یا شاهنامه فردوسی یا سبحه الابرار جامی سروده‌است بسیار جلب نظر می‌کند و در آنها از لحاظ شیوه گفتار به سبک این سه شاعر بسیار نزدیک شده‌است. بهار شاعری غزلسرا نبود و خود نیز چنین ادعایی نداشت. قصاید خود را به اقتضای طبع و غزلیات را بر سبیل تفنن می‌سرود. در میان غزلهای او نمونه‌هایی که بتوان آنها را از حیث مضمون با سروده‌های غزلسرایان معروف مقایسه کرد اندک است، هرچند از جنبه لفظی و  انسجام کلام بدان ایرادی نمی‌توان گرفت، جز آنکه در غزل نیز بر خلاف رسم متعارف، گاه به تصریح و گاه به کنایه، مضامین انتقادآمیز و شکوائیه و وطنی و سیاسی را نیز گنجانیده‌است. بهار در دیگر اقسام شعر نیز طبع آزمایی کرده و آثار ارزنده‌ای از خود به جا گذاشته‌است.

ادامه خواندن ←

دیوان ملک الشعرای بهار به چاپ پنجم رسید

هنر شاعری بهار را بعد قصیده و تصنیف باید در مثنوی‌های او دید، مثنوی‌های کوتاه و بلندی که شمار آنها به بیش از هشتاد می‌رسد. در این میان مثنوی‌هایی که در بحر حدیقه سنایی یا شاهنامه فردوسی یا سبحه الابرار جامی سروده‌است بسیار جلب نظر می‌کند و در آنها از لحاظ شیوه گفتار به سبک این سه شاعر بسیار نزدیک شده‌است. بهار شاعری غزلسرا نبود و خود نیز چنین ادعایی نداشت. قصاید خود را به اقتضای طبع و غزلیات را بر سبیل تفنن می‌سرود. در میان غزلهای او نمونه‌هایی که بتوان آنها را از حیث مضمون با سروده‌های غزل‌سرایان معروف...

ادامه خواندن ←

2 اردیبهشت سالروز مرگ ملک‌الشعرای بهار

محمدتقی بهار (۱۶ آبان ۱۲۶۵–۲ اردیبهشت ۱۳۳۰) ملقب به ملک‌الشعرا و متخلص به «بهار»، شاعر، ادیب، نویسنده، روزنامه‌نگار،تاریخ‌نگار و سیاست‌مدار معاصر ایرانی بود. 2 اردیبهشت سالروز مرگ این شاعر بزرگ است، به این بهانه شعری را از این شاعر بزرگ با هم می‌خوانیم:   جز روی تو کافروخته گردد ز می ناب آتش که شنیده ‌است که روشن شود از آب   شنگرف دو رخسار تو آمیخته با سیم سیم تو ز دو دیده‌ام انگیخته سیماب   سیماب اگرم بارد به رخ عجبی نیست سیماب روان شیفته باشد به زر ناب   دو چشم و جبین تو در آن زلف...

ادامه خواندن ←

نگاه محمدرضا شفیعی کدکنی به شعر ملک الشعرای بهار

نگاه :ملک الشعرای  بهار بی تردید یکی از بزرگترین شاعران صد سال اخیر به شمار می آید .  قصاید شکوهمند و استوار بهار نام او را در تاریخ شعر فارسی برای همیشه زنده  نگه می دارد . شاید کمتر کسی  است که قصیده جغد جنگ او را خوانده باشد و بر او آفرین ها نگفته باشد. اشعار او  در همه حال  پر شور و گرم و صمیمی است.  او نه تنها  در قصیده سرآمد بود بلکه در غزل و مستزاد هم  نام بلندی دارد. به قولی  امتیاز بزرگ بهار  در آن است  که با وجود  پیوستگی  به مکتب شعری قدما ...

ادامه خواندن ←

فردوسی و کاخ حیرت

فرزام پروا

آیا جای تعجب دارد که روان ملتی که چنین با ادبیات خود، به‌ویژه شاهنامه و گلستان و دیوان خواجه درآمیخته، در رؤیاهایش که شاهراهی به‌سوی ناخودآگاه هستند، از این گنجینۀ عظیم و یگانه برخوردار شود؟

از پیشگفتار نویسنده

 

ادامه خواندن ←

لنگستون هیوز – شکسپیر در هارلم

سرودۀ لنگستون هیوز
ترجمۀ حسن علیشیری

 

من یه کاکاسیام:

سیاه مثل شب که سیاهه،

سیاه مثل اعماق آفریقای خودم.

 

یه برده بودم:

سِزار بهم گفت پله‌های جلو درو تمیز کنم.

چکمه‌های واشنگتن رو من واکس زدم.

 

یه کارگر بودم:

زیر دستای من اهرام قد کشیدن.

من شِفته واسه وول‌ورث‌بیلدینگ درست کردم.

 

یه خواننده بودم:

تموم راه از آفریقا تا جُرجیا

رانه‌های غمگینم رو به دوش کشیدم.

من موزیک رگتایم رو دُرست کردم.

 

یه قربانی بودم:

بلژیکی‌ها دستامو تو کنگو بریدن.

هنوزم تو می‌سی‌سی‌پی منو لینچ می‌کنن.

 

من یه کاکاسیام:

سیاه مثل شب که سیاهه،

سیاه مثل اعماق آفریقای خودم.

ادامه خواندن ←

دیوان شهریار بدون قاب

محمد حسین شهریار

سید محمدحسین بهجت تبریزی (زاده ۱۲۸۵ – درگذشته ۱۳۶۷) متخلص به شهریار (پیش از آن بهجت) شاعر ایرانی اهل آذربایجان بود که به زبان‌های ترکی آذربایجانی و فارسی شعر سروده است. وی در تبریز به‌دنیا آمد و بنا به وصیتش در مقبرةالشعرای همین شهر به خاک سپرده شد. شهريار، شاعر پرآوازه پارسى گوى آذرى زبان وطنمان در قلمرو ادب و فرهنگ ايران، از چنان اعتبار و خلاقيت شگفت انگيز هنرى و مرتبه والاى سخنسرايى برخوردار است، كه ناشران مجلّدات حاضر نيازى به معرفى آثار وى نمى بينند.
امروزه در پهن دشت سرزمين ايران كمتر جايى را مى توان يافت كه نام و نشانى از سروده هاى شهريار در آن نباشد، و شمار اندكى از مردم باسواد را مىتوان ديد كه بيتى، قطعه اى و غزلى از شهريار را بر لوح خاطر نسپرده باشند، و اين نشانه اى است از نفوذ معنوى كلام شاعر بر سراچه دل آشنا و بيگانه.
۲۷ شهریور را «روز شعر و ادب فارسی» نام‌گذاری کرده‌اند.
نمونه ای از غزل:
آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا؟ بی‌وفا حالا که من افتاده‌ام از پا چرا؟
نوشدارویی و بعد از مرگ سهراب آمدی سنگدل این زودتر می‌خواستی حالا چرا؟
نازنینا ما به ناز تو جوانی داده‌ایم دیگر اکنون با جوانان ناز کن با ما چرا؟
آسمان چون جمع مشتاقان پریشان می‌کند در شگفتم من نمی‌پاشد ز هم دنیا چرا؟
در خزان هجر گل، ای بلبل طبع حزین خامشی شرط وفاداری بود غوغا چرا؟
شهریارا بی‌حبیب خود نمی‌کردی سفر این سفر راه قیامت می‌روی تنها چرا؟

ادامه خواندن ←

لولی وش مغموم

حافظ موسوی

( نام آوران اندیشه و هنر 2 )

مهدی اخوان ثالث ( م. امید) یکی از بزرگترین شاعران زبان فارسی است .او در ادامه ی راهی که با نیما آغاز شد، شعر نیمایی را به اوجی شکوهمند رساند. اخوان شاعر ” زمستان ” است. شعر او در سه کتاب ” زمستان” ،”آخر شاهنامه” و ” از این اوستا” عصاره ی روح و روان زخم خورده ی ملتی است که سقف بلند آرزوهایشان با کودتای 28 مرداد 1332 فرو ریخت .

این کتاب شرحی است بر زندگی، افکار و آثار مهدی اخوان ثالث. مؤلف  در این کتاب کوشیده است با استناد به اشعار، مقالات و گفت و گوهای اخوان و با مراجعه به مطالبی که دیگران در باره ی او گفته یا نوشته اند، تصویری روشن و جامع از این شاعر بزرگ را ارائه کند. در این کتاب علاوه بر شرح زندگی و مرور انتقادی باورهای فلسفی و اجتماعی اخوان ، شعر او در بستر تحولات اجتماعی ایران از دهه ی سی تا دهه ی شصت خورشیدی بررسی شده است . بررسی کارنامه ی شعری اخوان از دیدگاه زیبایی شناختی و نسبت آن با نظریه های شعری نیما یوشیج ، و نقش مهم اخوان در تکوین و اعتلای شعر نو فارسی، از دیگر بحث هایی است که در این کتاب به آن پرداخته شده است .

ادامه خواندن ←