ارتجاع

ذهن ارتجاعی

ذهن ارتجاعی

(محافظه کاری از ادموند برک تا سارا پیلن )

کوری رابین

ترجمه اکبر معصوم بیگی

ذهن ارتجاعی کاوشی دقیق، نوآورانه و جذاب است در مفهومی که گاه­به­گاه هنگام در گرفتن وخیم­ترین بحران­ها با قوّت هر چه بیشتر سربرمی­آورد: مفهوم محافظه­کاری. کوری رابین، نویسنده­ی ذهن ارتجاعی، نشان می­دهد که محافظه­کاری در هسته­ی اصلی خود واکنشی تند و کوبنده است در برابر چالش­های دموکراتیک و ترقی­خواهانه، در برابر به خطرافتادن سلسله مراتب­های ثروت و قدرت و منزلت اجتماعی؛ محافظه­کاری، در اصل، واکنش جهان کهنِ امتیازها و مالکیت­ها و برتری­های طبقاتی، جنسی، قومی و نژادی است در برابر جهانِ نوینِ برابری­خواهی و گسترش بی­حد ­و مرز سازوکارها و نهادهای دموکراتیک، حتی به بهای بر هم خوردن بنیادی وضع موجود امور. دامنه­ی پژوهش کوری رابین از مفهوم محافظه­کاری گستره­ای فراخ دامن از شخصیت­ها و جنبش­ها را دربرمی­گیرد: از ادموند برک و تامس هابز تا اِیَن رند و سارا پیلین و بسیاری از مشاهیر و نظریه­پردازان نومحافظه­کار دوسه دهه­ی اخیر، و این همه به زبانی روشن، ساده و همه فهم.

 

ادامه خواندن ←

اسپارتاكوس

هاورد فاوست
ترجمۀ ابراهیم یونسی

در اين رمان نويسنده يكى از استادان دانشگاه را وصف مى‌كند كه با نيروهاى ارتجاعى سخت در مبارزه است و كار اين مبارزه سرانجام به مبارزه براى رفاه و دوستى انسان‌ها مى‌كشد.

فاست رمان اسپارتاكوس را در سال 1951 انتشار داد. موضوع اصلى اين رمان شورش بردگان در روم باستان است، هر چند تم‌هاى فرعى ديگرى نيز در تم اصلى داستان نفوذ مى‌كند: به سخن دقيق‌تر، نويسنده واقعيات زمان را در قالب اين اثر تاريخى مى‌ريزد و بر زشتى‌ها و پليدى‌هاى عصر مى‌تازد، از شرف و حيثيت انسانى دفاع مى‌كند و آزادى كاذب را تمسخر مى‌كند و اتهاماتى را كه طبقه حاكم هميشه به توده ستمكش و مبارزه‌اش مى‌بندد، رد مى‌كند. شورش غلامان به موفقيت نمى‌انجامد، اما شكست هم نمى‌خورد، زيرا هر عدم موفقيتى شكست نيست. نام اسپارتاكوس هم هرگز فراموش نشد، زيرا تاريخ مزرعه‌اى است كه هيچ دانه سالمى در آن گم نمى‌شود.

ادامه خواندن ←

امپراتوری، بیست سال بعد

آنتونیو نگری
مایکل هارت
فواد حبیبی

گرچه از دو دهه پیش موقعیت‌های تقریبی قدرت‌های گوناگون در ساخت ترکیبی نظم امپراتوری بالا و پایین شده، و به‌رغم دادوقال‌های ایدئولوگ‌های حاکمیت ملی، به هیچ وجه از توان نیروهای سلطه و کنترل اعمال شده بر نظم جهانی کاسته نشده است. این نیروها در عوض، صرفاً از دیده‌ها پنهان و کمتر از سابق تشخیص‌پذیر شده‌اند، چنان که گویی فرمول معجون نامرئی شدن را کشف کرده باشند. آنچه امروزه بدان نیاز داریم چرخه‌های مبارزات بین‌المللی و نیز هوش و فراستی است که هر دو همزمان رویاروی ساختارهای نظم جهانی حاکم بایستند. هر چه باشد گاهی کار نظری مندرج در جنبش‌های اجتماعی بیش از مطالب انبان شده در کتابخانه‌ها آموزنده است. وارونه‌سازی این نامرئی شدن نخستین گام در کسب توان کشاکش با آنها و سرانجام به زیر کشیدن ساختارهای امپراتوری است.

 

                                                        مایکل هارت و آنتونیو نگری، از جستار «امپراتوری بیست سال بعد»

ادامه خواندن ←

بایرام سرباز انقلاب

مهدی حسین
ودود مردی

کتاب پیش رو شرح زندگی و مبارزات مشهدی بیگ عزیز بیگوف، یکی از رهبران حزب بلشویک در آذربایجان شوروی و دیگر مبارزان چپگرا در دورهٔ استیلای روسیه تزاری بر این سرزمین است. این وقایع در زمان حکومت مطلقه نیکولای دوم، آخرین تزار روسیه و اوایل انقلاب اکتبر روی داده است. در این دوران مبارزات انقلابی پرولتاریای روسیه به اوج خود می‌رسد و به پیروزی بلشوی‌کها می‌انجامد. در این مسیر بسیاری شجاعانه مبارزه می‌کنند و می‌میرند. بایرام نماد مردمانی است که ظلم را برنمی‌تابند و به پا می‌خیزند.

 

 

ادامه خواندن ←

سلب مالکیت شدگان

دنیل بن سعید

ترجمۀ هومن حسین زاده

حقوق جدید که بیش از حد مشغول فراهم آوردن مشخصه‌ای مدنی برای مالکیت و تضمین حق مالکان است، فراموش می‌کند که برخی از مصادیق مالکیت از لحاظ سرشت آنها به هیچ وجه نمی‌توانند ویژگی یک مالکیت خصوصی از پیش مشخص را تحصیل کنند و به واسطه ماهیت ابتدایی و موجودیت تصادفی آنها به حق تصرف مربوط می‌شوند. در نتیجه این مصادیق به حق تصرف طبقه‌ای مربوط است که از حق هر نوع مالکیت دیگر مستثنی می‌شود و در جامعه مدنی همان وضعیتی را دارد که در طبیعت از آن برخوردار است. به بیانی دیگر، حقوق جدید در پی برچیدن حق فسخ‌ناپذیر فقرا از اموال عمومی عرضه شده از سوی طبیعت است.

ادامه خواندن ←

اهریمنان نئولیبرالیسم: در باب الهیات سیاسی سرمایۀ متاخر

آدام کاتسو

هومن کاسبی

پرسش محوری کاتسکو در کتاب اهريمنان نئولیبرالیسم این است: چگونه می‌توان از قسمی الهیات و به ویژه الهیات «سیاسی» در رابطه با نئولیبرالیسم سخن گفت؟ آیا این نظام منحصرا دل‌مشغول دغدغه‌های اقتصادی و بازار آزاد نیست؟ پاسخ کاتسکو روشن است: خیر. با ارائه تعریفی جدید و عام‌تر از خود حوزۀ «الهیات سیاسی» به مفهوم مطالعه نظام‌های مشروعیت و بازصورت‌بندی نئولیبرالیسم به مثابه پارادایم الهیاتی، دوگانه‌های متعارف الهیاتی/سکولار و نیز اقتصادی/سیاسی در قامت دوگانه‌هایی کاذب به کناری رفته و با نظمی مواجه می‌شویم که محدود به عدم دخالت دولت در اقتصاد نیست، مانند آنچه در فن بیان سطحی لیبرتارین ادعا می‌شود و تلاش‌ها برای مقابله با این نظام از طریق تقویت سیاست‌گذاری دولتی نظیر نئوفوردیست‌هایی مانند سندرز آن را بازتولید می‌کند، بلکه با چارچوب‌بندی مجدد هر دو قلمرو اقتصادی و سیاسی بر همه حوزه‌های حیات اجتماعی – نه فقط دولت و اقتصاد، بلکه دین، ساختار خانواده، اعمال جنسی، روابط جنسیتی و نژادی سازی- به وسيله منطق اهریمن‌انگاری حکم می راند.

 

ادامه خواندن ←

موازنه: جستارهایی در شکل‌‌شناسی و آسیب‌‌‌‌شناسی شعر نوین فارسی

سعید محمدحسنی

سعید محمدحسنی در کتاب موازنه به آسیب‌شناسی شکل‌ها و بافت‌های بزرگ شعر نوین فارسی پرداخته است. آسیب شناسی شکاف‌های بزرگ در بدنه شعر نوین فارسی و ریشه‌یابی اختلالات ساختاری آن، فارغ از انواع مسائل محتوایی، با تمرکز بر شکل‌ها، بافت‌ها و ریخت‌شناسی شاکله‌های مهم شعر نوین فارسی در سودای دست یافتن یا دست کم رفتن به سوی کلیتی هماهنگ و همگرا به نام «نظريه ادبی شعر نوین فارسی» است.

 

ادامه خواندن ←

درآمدی بر اندیشه ‏های سیاسی آنتونیو گرامشی

راجر سایمون

محمداسماعیل نوذری

بی تردید آنتونیو گرامشی (۱۸۹۱-۱۹۳۷)، اندیشمند مارکسیست ایتالیایی، را باید در زمره برجسته ترین متفکران معاصر دانست که میان تأملات نظری و افکار و عقاید وی با زندگی و حیات عملی و مبارزاتش در جنبش کارگری ایتالیا در نقش روشنفکر انقلابی طبقه کارگر و در مقام یک انقلابی حرفه ای به معنای مبسوط کلمه پیوندی تنگاتنگ و ناگسستنی وجود دارد. از یک سو واکاوی طیف گسترده آثار و نوشته های به جامانده از وی سیمای یک فیلسوف، یک ژورنالیست، یک تئوریسین و یک استراتژیست و گاه یک آکادمیسین را از او به نمایش می گذارد و از دیگر سو شخصیت او را در نقش فعال جنبش کارگری، دبیر کل حزبی سیاسی و مبارزی ضدفاشیسم نمایان و برجسته می سازد. این دو چهره ژانوسی طی چند دهه گذشته دائما برساخته میشوند و گاه به مناقشه های نظری شورانگیزی انجامیده اند.

 

ادامه خواندن ←

گردباد شور جنون (سبک هندی و احوال و اشعار کلیم کاشانی)

محمد شمس لنگرودی

«گردباد شعر جنون» تحقیقی در چگونگی شکل گیری تاریخی «سبک هندی» و «بررسی اشعار و احوال کلیم کاشانی» است. به نظر مولف پیش از پیدایش شعر نو، نزدیک‌ترین شعر به زندگی روزمرۀ مردم شعرهای این سبک بود. کوشش مولف در کتاب حاضر بررسی عمدۀ نظرها و نظریات مولفان و مخالفان و رسیدن به درکی تاریخی از پیدایش سبک هندی به سبک اصفهانی نیز شهرت دارد.

ادامه خواندن ←