درآمدى به تحليل فلسفى

توضیحات

گزیده ای از کتاب درآمدى به تحليل فلسفى

این کتاب در حقیقت خودآموز فلسفه است و نویسنده دانشمند آن مهمترین مسائل را به زبانی ساده و روشن بیان نموده و به همین مناسبت در آمریکا و انگلیس به عنوان متن درسی همواره مورد استقبال استادان و دانشجویان دوره های مختلف بوده است و امیدواریم مورد پسند دانشجویان عزیز ما قرار گیرد.

در آغاز کتاب درآمدى به تحليل فلسفى می خوانیم

فهرست

يادآورى مترجم     5

پيش‌گفتار           7

بخش اول. معنى و تعريف           15

فصل اول. معنى واژه       17

تمرين     49

فصل دوم. تعريف           55

تمرين     147

فصل سوم. طيف معنى يا معنى اجمالى        159

تمرين     179

فصل چهارم. معنى جمله    183

تمرين     228

متونِ منتخب براى مطالعه بيشتر     232

بخش دوم. نظريه شناخت           235

فصل پنجم. مفاهيم          237

تمرين     262

فصل ششم. صدق            265

تمرين     282

فصل هفتم. منابع شناخت   285

تمرين     323

فصل هشتم. ماهيت شناخت           329

تمرين     357

فصل نهم. حقيقت تحليلى و امكان منطقى     367

تمرين     404

فصل دهم. قضيه پيشينى    407

تمرين     466

فصل يازدهم. اصول منطق           470

تمرين     506

متون منتخب براى مطالعه بيشتر     509

يادآورى مترجم

پرفسور هاسپرس در دانشگاه‌هاى آيُوا و كلمبيا تحصيل كرد و سپس در دانشگاه كلمبيا و ساير دانشگاه‌هاى آمريكا به تدريس پرداخت. كتاب حاضر متن درسى استانداردى است كه از سال 1956 تابه‌حال چندين‌بار تجديد چاپ شده است. نويسنده در چاپ دوم (1967) تقريبآ تمام مطالب كتاب را از نو نوشته است.

اين كتاب در حقيقت خودآموز فلسفه است و نويسنده دانشمند آن مهمترين مسائل را به زبانى بسيار ساده و روشن بيان نموده و به‌همين مناسبت در آمريكا و انگليس به‌عنوان متن درسى همواره مورد استقبال استادان و دانشجويان دوره‌هاى مختلف بوده است و اميدواريم مورد پسند دانشجويان عزيز ما نيز قرار گيرد.

پيش‌گفتار

آن‌ها كه براى نخستين بار به فلسفه رو مى‌آورند انگيزه‌هاى مختلفى دارند. بعضى به خاطر دلبستگى به علوم، فلسفى مى شوند، عده‌اى به خاطر هنر، جمعى از طرف مذهب و بالاخره گروهى بدون داشتن زمينه‌اى آكادميك فقط به خاطر ناآراميشان درباره «معنى هستى» به سوى فلسفه مى‌آيند. جمعى فقط مى‌خواهند بدانند وقتى ديگران واژه «فلسفه» را به كار مى‌برند راجع به چه صحبت مى‌كنند و جز اين محركى ندارند. بنابراين آن چه افراد مختلف از فلسفه مى‌خواهند و سؤالاتى كه انتظار دارند به آن‌ها جواب دهد به نسبت انگيزه‌هايى كه ايشان را به سوى فلسفه كشانده است فرق مى‌كند. در نتيجه كتاب‌هايى كه در پاسخ اين خواسته‌هاى مختلف نوشته شده است متفاوت است. حتى دو كتاب كه به منظور آشنا كردن مردم با فلسفه تأليف مى‌شوند، يا اصلا موضوع مشتركى ندارند و يا مطالب مشتركشان خيلى كم است. بدين جهت نوشتن كتابى كه تمام و يا حتى اكثر خوانندگان را پسند ايد غيرممكن است.

براى حل اين مشكل ممكن است كتابى بنويسيم كه تمام مسائلى را كه افراد مختلف فلسفى مى‌انگارند دربرگيرد و خواننده، خود، بخش‌هايى را

كه دوست دارد انتخاب نمايد. در عمل چنين كارى امكان‌پذير نيست چون يك كتاب هزار صفحه‌اى هم براى شروع و طرح مسائل كافى نخواهد بود. اگر به هر مسأله فقط چند صفحه اختصاص دهيم، خلاصه‌اى از رئوس مطالب مختلف خواهد شد كه تأثير چندانى برخواننده نخواهد داشت. او با چنين روشى فقط معنى بعضى از اصطلاحات را فرا مى‌گيرد و برخى از گرايش‌هاى عمومى فلسفى را درك مى‌كند ولى با چنين ايجازى هيچ كدام از مسائل به طور زنده و مهيج برايش مطرح نمى‌شود. بيان موجز و فشرده[1] ، در فلسفه ناموفق‌تر از رشته‌هاى ديگر است.

پس تنها راه حلى كه باقى مى‌ماند اين است كه به جاى بررسى تمام مسائل فقط به بعضى از آن‌ها بپردازيم. اين روش نيز مشكلات خاص خود را دارد چون مهم نيست كه چه مسائلى را حذف كنيم و كدام را نگاه داريم، بسيارى از خوانندگان هم با بعضى از مسائل مطرح شده و هم با بعضى از آن‌ها كه حذف گرديده است مخالف خواهند بود. به هر حال من در اين كتاب از اين روش پيروى كرده‌ام، چون من حيث‌المجموع مزاياى بيشترى دارد.

در ويرايش جديد تقريبآ تمام مطالب كتاب را از نو نوشته‌ام و از چاپ نخستين آن در سيزده سال پيش، بيش از چند صفحه‌اى باقى نگذاشته‌ام. اگر عنوان و طرح كلى مطالب را در نظر نگيريم به‌راستى كتاب جديدى است. تمام فصل‌ها از اساس تغيير كرده و اين فصول جديد بر آن اضافه
شده است: مفاهيم[2] ، منابع شناخت[3] ، مسئله كليات[4]  و موضوعات

مختلف ديگر.

متأسفانه بخش زيبائى‌شناسى[5]  را به كلى حذف كرده‌ام چون اين

موضوع معمولا در دوره‌هاى مقدماتى بررسى نمى‌شودو جاى خالى آن را به مسائل معرفت‌شناسى[6]  و مابعدالطبيعه[7]  داده‌ام.

مؤلف ميل دارد از ناشران زير كه اجازه داده‌اند منتخباتى از آثار چاپ شده آن‌ها نقل گردد تشكر نمايد :

Open court publishing Co, Analysis of knowledge and valuation by.C.I. Lewis and Reason and Analysis by: Brand Blanshard;

تحليل دانش و ارزش اثر سى، آى، لوئيس استاد فقيد دانشگاه هاروارد

]م[ و عقل و تحليل اثر براند بلانشارد

Macmilan and Co, London, The Macmillan Co., of Canada and St. Martin’s press, inc., New york. The Critique of Pure Reason by Immanuel Kant (Norman Kemp Smith translation)

(نقد خرد ناب اثر ايمانوئل كانت ترجمه نرمن كمپ اسميت)

Foundation of Empirical Knowledge by: A. J. Ayer.

(مبانى شناخت تجربى اثر اى.جى.اير)

George Allen & Unwin Lid., Some main problems of philosophy by: G.E.Moore

(چند مسئله عمده فلسفى اثر: جى.اى.مور فيلسوف معاصر و استاد دانشگاه كمبريج ]م[

Social Principles and hte Democratic State by S.I.Benn and richard Peters

(اصول اجتماعى و دولت دمكراتيك از اس.آى.بن و ريچارد پيترز)

Mind, “Empirical Propositions and Hypothetical Statements” byd sir Isaiah Berlin;

(«قضاياى تجربى و گزاره‌هاى شرطى» اثر سرآيزايا برلين در نشريه «مايند»

Harcourt, Brace & World. The Mind and its Place in nature by C.D Broad

(ذهن و جايگاه آن در طبيعت اثر سى.دى.براد)

Haughton Mifflin co, Invitation to Philosophy by Durant Drake

(دعوت به فلسفه از دورانت دريك)

University of California Press, The Rise of Scientific Philosophy by: Hans Reichenbach;

(طلوع فلسفه علمى اثر هانس رايشنباخ)

Harper and Row , Publishers, A Philosophy of Science by W.H. Werkmeister,

(ديدگاهى از فلسفه علوم از دبليو.اچ.ورك مايستر)

Methuen and Co., London An introduction to Metaphysics by C.H.Whitely

(درآمدى به مابعدالطبيعه از سى.اچ.وايت‌لى)

and Perception by: H.H.Price

(ادراك از اچ.اچ.پرايس)

Longmans, Green and Co., Selected Papers on Philosophy by William James

(مقالات برگزيده فلسفى از ويليام جيمز)

Humchinson Publishing group Ltd. and Barnes and Noble Inc, for Theory of Knowledge by A.D.Woozley.

(نظريه شناخت اثر اى.دى.ووزلى)

از همكارانى كه محبت كرده و قسمت‌هاى مختلف دستنويس را قبل از چاپ خوانده و توضيحاتى داده‌اند عميقآ تشكر مى‌نمايم. به خصوص از پروفسور مارتين لين[8]  كه در مورد بخش‌هاى 1 و 18 و همچنين تنظيم

نكات مذكور در صفحات 490ـ487 راهنمايى كرده‌اند متشكرم. از پروفسور سالوادر كاناو[9]  براى بخش‌هاى 2 تا 4 از استاد پل ادواردز[10]  براى بخش‌هاى 5 تا 7 و از استاد استانلى مك دانيل[11]  براى بخش‌هاى 1،2،3،5،6،8،9 سپاسگزارم از دوشيزه ژانت پاليش[12]  كه براى تايپ دستنويس كمك كرده و دوشيزه شارون ميلان[13]  كه در تهيه فهرست راهنما همكارى نموده‌اند بسيار ممنونم «منتخباتى از تحليل‌هاى مقدماتى فلسفى»[14]  كتابى است كه براى مطالعه در كنار اين كتاب در نظر گرفته شده است.

          جان هاسپرس

[1] . Capsule method يعنى تمام مطالب را خيلى مجمل و مختصر و فشرده بگوييم و شرحمبسوطى‌از هيچ كدام نياوريم.

[2] . Concepts

[3] . Sources of knowledge

[4] . Universals

[5] . Aesthetics

[6] . Epistemology

[7] . Metaphysics

[8] . Professor Martin Lean

[9] . Professor Salvador Cannavo

[10] . Professor Paul Edwards

[11] . Professor Stanley McDaniel

[12] . Miss Janet Polish

[13] . Miss sharon Milan

[14] .J srepsoH .sisylanA lacihposolihP yrotcudortni ni sgnidaeR ,llaH ecitnerp ,8691