باقي‌مانده‌ي وطنم

توضیحات

برگزیده ای از کتاب باقی مانده ی وطنم

حيدر الكعبي، شاكر يصبي، سلام دواي، لطيف هلمت، اديب كمال‌الدين، صباح خطاب و بلندالحيدري از جمله شاعران اين مجموعه هستند

در آغاز کتاب باقی مانده ی وطنم می خوانیم

مقدمه‌‌ی مترجم.. 9

آشنايي.. 13

ناگفتني‌های  بغداد. 17

كارگاه شعري به نام عراق.. 21

هديه. 27

قلب زن. 29

طعمه. 30

نيايش‌های شبانه. 31

كيسه‌‌ی استخوان‌ها 33

بمباران. 36

تنديس…. 39

هفت انگاره براي به تصوير كشيدن‌آقاي رئيس جمهور. 43

اعدام دژخيم.. 47

فردا پیک‌نیک می‌رود جنگ…. 50

پولِ خدا 56

خام ريش…. 58

زنان برهنه‌پا 59

كژدم‌ها در تاريكي باغ آرميده‌اند. 60

سوزن. 62

ما نمرده‌ايم.. 63

اين است زندگي من.. 66

بمب… 72

سلطان غم‌ها 72

سرزمين بيكاران. 75

آرد زير صفر. 77

دانه‌‌ی گندم. 83

زنگ نقاشي.. 86

جلوه. 87

از آزادي.. 88

وابستگي‌ها 90

در ستايش موسيقي.. 92

در وصف جادو. 96

در وصف جنون. 101

قار قار. 107

آ فرينش…. 108

تقويم.. 109

بيش از يك، كم از دو. 110

تنها و غريب، كودك نشسته در باغ، دل من است… 113

درها 116

بداهت پيچيده. 117

عراق.. 118

جعبه‌‌ی سياه. 119

فناپذيرها 121

جنگ برادرم. 127

باغ‌های معلق مرگ…. 130

پندارها 135

آه اي بشريّت… 139

پيري.. 140

دعا 142

از جايي به جاي ديگر. 144

باران… 148

آواره‌ها 150

زه‌ها 153

به كودك عراقي.. 156

عكس…. 159

صف‌آرايي.. 160

نامه. 162

ترانه‌هایی براي ايران زمين.. 164

مصاحبه‌‌ی فريده حسن زاده – مصطفوي‌با سهيل نجم

 شاعر و مترجم عراقي.. 171

درباره‌‌ی شاعران اين مجموعه : 187

درباره‌‌ی مترجم اين مجموعه: 197

مقدمه‌‌ی مترجم

 

 

 

شعرهايي كه در اين كتاب می‌خوانيد گزيده‌اي‌ست از كتاب شعرِ عراقِ معاصركه در آمريكا توسط دانشگاه ميشيگان به چاپ رسيده است و می‌توان آن را آينه‌ای دانست براي به نمايش گذاشتن وجدان زخمي اهل قلم آمريكا.حدود هفت سالِ پيش به محض ِآگاهي از عزم ِراسخ دولتمردان آمريكايي براي حمله به‌ عراق به‌ بهانه‌‌ی كشف سلاح‌های كشتار دسته‌جمعي و دستگيري حاكم جابر آن خطه يعني صدام حسين، اهل قلم آمريكا نهايت تلاش خود را براي جلوگيري از اين تجاوز نظامي به‌كار بست و با برپايي تظاهرات، راه‌اندازي سايت شعر ضد جنگ و بسياري فعاليت‌های ديگر كوشيد سياستمداران آمريكايي را به آبروداري وادارد كه البته ناكام ماند و مجسمه‌‌ی آزادي ته‌مانده‌‌ی حيثيت خود را از دست داد. علت اين ناكامي پيروي از همان روش رابرت بلاي Robert Bly رهبر شاعران آمريكايي در زمان جنگ ويتنام براي رسوا كردن دولتمردان آمريكايي بود بي در نظرگرفتن شرايط جديد زماني و مكاني و غفلت از حادثه‌‌ی 11 سپتامبر و نياز به ابداع شيوه‌ای جديد، وراي برپايي شب شعر و صدور اعلاميه‌های روشنفكرانه. اين شد كه پس از اشغال عراق توسط نظاميان آمريكايي تنها كاري كه از اهل قلم آمريكا برآمد، نشان دادن وِجهه‌‌ی فرهنگي ملت عراق و روشن كردن اذهانِ عوام در امريكا بود تا باور كنند كه ملتِ مورد غارت و تجاوز واقع شده تروريست نيست! نشريات معتبر آمريكايي شروع كردند به چاپ ترجمه‌‌ی اشعار عراقي وگالري‌داران هم شروع كردند به برپايي نمايشگاه‌های نقاشي عراقي‌های مهاجر.پرفسور اسما بارلاس Asma Barlas پاكستاني‌الاصل، استاد دانشگاه نيويورك در رشته‌‌ی سياست كه به يكي از اين نمايشگاه‌ها دعوت شده بود با خواندن كاتولوگِ افتتاحيه كه در آن ادعا كرده بودند ديدن نقاشي‌های عراقي‌ها و فلسطيني‌ها، باور كردن روح انساني ملت‌های مسلمان را براي مخاطب غربي امكان‌پذير می‌كند، ضمن امتناع از حضور در مراسم افتتاحيه با ارسال نامه‌ای سرگشاده به روزنامه‌های آمريكايي، معرفي شعر و نقاشي عراقي‌ها و فلسطيني‌ها را به نيت ِاثباتِ “آدم بودن” آن‌ها به سخره گرفت و ساده وصريح خاطرنشان كرد: “بي‌آشنايي با هنر و ادبيات عراق و فلسطين هم می‌شود باور كرد كه آن‌ها انسان‌اند. من فقط در انسانيت كساني شك  دارم كه به بهانه‌های واهي به كشورها حمله می‌كنند و زندان‌های مخوفي چون زندان گوانتاناما می‌سازند و غصب سرزمين‌ها را حق تاريخي خود می‌دانند.”البته عراقي‌ها از اين كه اشعارشان توسط بهترين ناشران آمريكائي به چاپ رسيده و در رده‌‌ی پرفروش‌ترین كتاب‌های شعر آمريكا قرار گرفته خوشحالند؛ تا آن جا كه اجازه داده‌اند نظر ملك‌الشعراي آمريكا بيلي كالينز درباره‌‌ی گلچين شعر عراق مبني بر تأئيد اصالت و انسانيت اعراب روي جلد كتاب چاپ شود.شعر‌ها اما به راستي خارق العاده‌اند. بسيار پرشور و پر قدرت، تا آن جا كه ضدسياسي‌ترین خوانندگان شعر را وامی‌دارند به اين اعتراف كه: “پس شعر می‌تواند سياسي باشد و از عاشقانه‌ترین غزل‌ها هم پرشورتر و ناب‌تر باشد”. شاعران عراقي در اين اشعار وجدان فريب‌ناپذير و شعور سرشارخود را نشان می‌دهند. آن‌ها به هيچ بهانه‌‌ای با استبداد، جنگ، كشت و كشتار و بت‌سازي از چهره‌های سياسي و مذهبي همسويي نمی‌كنند. و از اين جهت بسيار فراتر می‌روند از نمونه‌های بسيار خوب شعر جنگ جهاني اول و دوم. اشعاری که معصومانه به شعر مقاومت تبدیل می‌شوند تا از دل تنگ خود برای عشق، صلح و آزادی سخن بگویند.

ف.ح.مصطفوي

 

 بعدالتحرير: شعر‌های ديگري از شاعران عراقي، از سايت شاعران ضد جنگ به مديريت سام هميل Sam Hamill به اين مجموعه اضافه شده است. تعدادي نيز توسط سهيل نجم  Soheil Najm و سينان آنتون Sinan Antoon براي مترجم ارسال شده است.