وبلاگ

شعر کوتاه ما

رباعی‌هایی که تا الآن از من منتشر شده با اقبال عمومی روبه‌رو شده است. نقدهایی که بر مجموعه رباعی من، «شکوفه‌های خوش‌پوش»، نوشته شده نشان می‌دهد که این قالب توانسته المان‌های نو را در قالب کلاسیک ارائه کند. در واقع حادثه‌ای که رخ می‌دهد این است که موازین مدرن یا تعلقات مدرن ما در قالب شعری که در طول تاریخ مورد اقبال عموم بوده، جاری باشد. رباعی شکل بسیار پرمحتوا و پرظرفیتی است که اگر شاعران بتوانند روی آن کار کنند، می‌تواند جایگاه وسیعی در ادبیات معاصر داشته باشد.

صف‌شکن همچنین درباره تغییرات فرمی که شاعران امروز در قالب‌های کهن ایجاد می‌کنند گفت: اگر این تغییرات بر اساس قواعد و اسلوب‌های معیشتی ما باشد، مورد اقبال است وگرنه به صورت امواجی می‌آید و بعد باطل می‌شود. حرکت‌های نوین که در شعر صورت می‌گیرد به شرطی که با قواعد معیشتی انسان منطبق باشد، بجاست و در همه اشکال شعر قابل اجراست. وقتی از شعر سخن می‌گوییم شکل شعر معین‌کننده نیست؛ خود شعر مهم است. اگر نوشته و شعری مقبول بود، حتما صحیح‌ترین است. بنابراین می‌توان درباره هر حادثه‌ای که می‌تواند در هر شکلی در آن رخ دهد صحبت کرد، اما اگر بر اساس نظریه‌ها در شعر دست‌کاری کنیم، عواقب خوب و محصول مناسبی به دست نمی‌آید.

او درباره منظورش از قواعد معیشتی انسان عنوان کرد: انسان وقتی از چیزی استفاده می‌کند که برایش سودی داشته باشد و از آن لذتی عایدش شود. لذت هم جزو معیشت ماست؛ بنابراین از مشخصه‌های بسیار درخشان هنر، لذت دادن به مخاطب است و این جزو معیشت انسان است و منظور من از قواعد معیشتی پاسخ دادن به لذت‌هاست. پشت کردن به لذت‌ها مثل وقتی است که ما غذای فاسدی بخوریم، یا وقتی موسیقی مبتذل غربی گوش بدهیم که با تمایلات ما مغایر است. تمایلات ما همیشه پیرو لذت است و هر چیزی با لذت بردن ما منافات دارد تقلیدی است و هرچه تقلیدی باشد نمی‌تواند ماندگار شود. در تمام قالب‌های شعری هم مانور مجاز است، به شرطی که شعر حادث شود و شعر وقتی حادث می‌شود که مخاطب آن را بخواند و لذت ببرد.

صف‌شکن در ادامه درباره آثارش گفت: گزیده‌ای از شعرهایم را با عنوان «مرا به خاطره باد مسپار» انتشارات نگاه منتشر کرده است. چاپ دوم این گزیده به‌زودی منتشر خواهد شد. این گزیده شامل شعرهای 11 دفتر شعر منتشرشده من به همراه تعدادی از شعرهای نوسروده‌ام است که در 335 صفحه منتشر شده است. این 11 دفتر شعر عبارتند از یک مجموعه رباعی با عنوان «شکوفه‌های خوش‌پوش» و 10 دفتر شعر سپید با عنوان‌های «نبض اتفاق»، «شکل سکوت»،‌ «واژه‌های معاف»، «لبان اعتراف»، «سطر آخر»، «برداشت تن‌ها»، «صلیب مهیا»، «قاب برهنه»، «صبح هیاهو» و «پنجره‌های پنهان». شعرهای نوسروده من در این دفتر شعرهای سپیدند. این شعرها ادامه کارهای قبلی من است، ‌اما کمی روان‌تر، تغزلی‌تر و آرمانی‌تر.

او همچنین درباره کار تازه‌اش اظهار کرد: جلد دوم «شکوفه‌های خوش‌پوش» آماده است و به‌زودی آن را مانند همه کارهای دیگرم به انتشارات نگاه می‌سپارم. برای این مجموعه رباعی نام تازه‌ای درنظر نگرفته‌ام و می‌خواهم آن را به صورت جلد دوم مجموعه رباعی قبلی‌ام منتشر کنم. این کار را بر اساس سنت شعر کلاسیک انجام دادم، چون کارهای کلاسیک ما اصلا نام ندارند. مقبول‌تر دیدم کتاب جدیدم را به عنوان جلد دوم همین کتاب منتشر کنم تا این‌که نام متفاوتی برایش انتخاب کنم. حالا که برای مجموعه رباعی‌هایم نام انتخاب کرده بودم، نخواستم نام‌های مختلفی بر این شعرهایم بگذارم. البته این تصمیم فعلی‌ام است و امکان دارد با مشورتِ ناشر تغییر کند.

صف‌شکن در ادامه گفت: مجموعه رباعی «شکوفه‌های خوش‌پوش» در سال 90 منتشر شد و در سال 92 به چاپ سوم رسید. به‌زودی هم به چاپ چهارم می‌رسد. از کارهایی که قبلا درباره شعرهایم انجام شده، یکی انتشار گزیده‌ای به انتخاب خانم هلن اولیایی‌نیا با عنوان «رأس ساعت گل» است و دیگری کتاب «سمبولیزم به روایت امروز» (نقد آثار ایرج صف‌شکن) اثر ضیاء‌الدین خالقی.

نوشتن دیدگاه